Ἐνθρονιστήριος Λόγος

Ἐνθρονιστήριος Λόγος

Μακαριώτατε Πάτερ καί Δέσποτα, Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν & πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμε,

Σεβασμιώτατε Ἐκπρόσωπε τῆς Αὑτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, Μητροπολίτα Γουμενίσσης κ. Δημήτριε,

Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Ξάνθης καί Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων, Τοποτηρητά τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δράμας,

σεβαστοί μου ἅγιοι Ἀρχιερεῖς καί ἀγαπητοί πατέρες,

ἐξοχότατοι ἄρχοντες τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας καί τοῦ τόπου μας,

ἐκλαμπρότατοι ἐκπρόσωποι τῶν Στρατιωτικῶν Ἀρχῶν καί τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας,

λαέ τοῦ Θεοῦ ἀγαπημένε,

μέ μεγίστη χαρά ἀλλά καί βαθεία αἴσθηση εὐθύνης ἀναλαμβάνω σήμερα τή διαποίμανση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δράμας. Ἡ εὐθύνη εἶναι πολύ μεγάλη, διότι ἀφορᾶ τό γεγονός καί τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας μας.

Α.

Ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι μόνον μιά ἱστορία καί μιά παράδοση διάρκειας, ἀλλά καί ἕνα θεῖο μυστήριο, “θεία εὐδοκία ἐν ἀνθρώποις”. Καί ἔτσι ἀκριβῶς πρέπει νά τήν ἀντιλαμβανόμαστε.

Δυστυχῶς, ὁ ἄνθρωπος δείχνει νά ἔχει ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τήν πατροπαράδοτη ἀναζήτηση καί αἴσθηση τοῦ Θεοῦ.

Φαίνεται ἐπιφανειακά νά τόν ἀγγίζει, ἀλλά κατά βάθος δέν τόν ἀπασχολεῖ ἡ ἐκζήτηση τοῦ ζῶντος Θεοῦ. Οἱ πράξεις του φανερώνουν ὅτι δέν τόν ἐνδιαφέρει ἡ μέθεξη τῆς ζωοποιοῦ παρουσίας καί τῆς θεοποιοῦ ἁγιότητας-δυνάμεως τοῦ Θεοῦ. Στήν καθημερινότητά μας ἐθιζόμαστε νά βιώνουμε τή «δικτατορία τοῦ σχετικισμοῦ καί τοῦ δικαιωματισμοῦ»: ἐκεῖνο τό “εἶμαι ἐλεύθερος νά πιστεύω καί νά πράττω ὅπως ἐγώ θέλω”.

Ζοῦμε μιά σύγχρονη Βαβέλ ὅπου ὁ ἄνθρωπος ἀνταγωνίζεται τόν Θεό, ἐξ
οὗ καί ἡ σύγχυση. «Ὁ ἀνθρωποκεντρισμός σκοτώνει τήν Ἐκκλησία»,
σημειώνει στοχαστής ἐπίσκοπος.

Χρειάζεται, λοιπόν, νά προσπαθήσουμε νά ἀναδείξουμε καί τόν θεοκεντρικό ἄξονα. «Κοίτα ψηλά, ὄχι χαμηλά», λένε οἱ Πατέρες τῆς Ἐρήμου. Νά μᾶς συγκινεῖ, νά μᾶς παρακινεῖ, νά μᾶς κινεῖ ἡ ἁγιότητα τοῦ Χριστοῦ μας.

Β.

Οἱ λύσεις στά παντοειδῆ προβλήματα τόσο τῆς σκληρῆς καθημερινότητας, ὅσο καί τά μεταφυσικά ὑπάρχουν μυστικά μέσα στή σχέση μέ τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ μας. Ἐπιστροφή λοιπόν στήν σχέση καί σύνδεση μέ τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, θεολογική προσέγγιση τήν ὁποία ἔντονα ἐπανευαγγέλισε στίς ἡμέρες μας ὁ νεοφανής σημειοφόρος ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης.

Χάρις σέ αὐτήν τήν ἐπιστροφή κάθε πρόληψη, μαγγανεία, ὁτιδήποτε ψεύτικο, κίβδηλο, ὑποκριτικό, ἀναξιόπιστο στήν πίστη μας κατακαίεται ἀπό τήν φλόγα τοῦ Ἀναστάντος. Αὐτό τό πρόσωπο τοῦ ἐσταυρωμένου καί ἀναστάντος Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποστέλλομαι νά καταγγέλλω στήν ἱστορική Δράμα μας.

Κάτω ἀπ’ αὐτές τίς προοπτικές, αἰσθάνομαι ὅτι καλοῦμαι νά ὑπηρετήσω
ὅλους σας, καί τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί τά φερομένα ὡς ἐκτός Αὐτῆς
μέλη Της, στήν προσπάθεια, νά ζεῖ καί νά ἐνεργεῖ ὁ Χριστός μέσα μας
καί γύρω μας. Σύμφωνα μέ τό λόγο Του, «δέν ἔρχομαι γιά νά μέ
διακονήσουν ἀλλά νά διακονήσω».

Καί κατά παράδοξο τρόπο, γιά τήν κοσμική ἀντίληψή μας καί τίς ἀξιολογικές κρίσεις μας, στήν Εὐαγγελική ἠθική ὁ διακονητής-ὑπηρέτης εἶναι ἀνώτερος ἀπό τόν καλεσμένο στό τραπέζι τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ: «Ποιός εἶναι μεγαλύτερος, ὁ καλεσμένος ἤ ὁ διακονητής; Ὄχι ὁ καλεσμένος; Ἐγώ στέκομαι ἀνάμεσά σας ὡς διακονητής» (Λουκ. 22, 27).

Ἔτσι ἐκ προοιμίου σημειώνω ὅτι δέν θά ἐπεκταθῶ σέ σχεδιασμούς καί
ἐξαγγελίες πού προσιδιάζουν κοσμικές ἀντιλήψεις. Ἔχω βαθιά τήν
συναίσθηση ὅτι ἀποτελοῦμε τμήματα τῆς συνάρτησης τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου. Σ’ αὐτό ἔρχομαι ὡς ἔσχατος καί οὐτιδανός νά συνεργήσω καί ὑπηρετήσω.

Ὑπ’ αὐτήν τήν ἔννοια ἐπιτυχία ἤ ἀποτυχία ἐντάσσεται σέ αὐτή τήν προοπτική πού ὑπηρετοῦμε χωρίς νά γνωρίζουμε τό ἀπερινόητο βάθος καί κάλλος της. Τό σχέδιο αὐτό ὑπερβαίνοντας τά ὅρια τῆς πεπερασμένης ἀνθρώπινης λογικῆς ὁδήγησε ὑπερλόγως σέ
Θεόν ἐνανθρωπήσαντα καί παρ’ ἐλπίδα σέ ἄνθρωπο θεοποιηθέντα.

Γ.

Κατά τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας ὁ Ἐπίσκοπος δέν ἀποτελεῖ ἕνα
διοικητικό θεσμό ἀλλά εἶναι πατέρας, λειτουργός καί διδάσκαλος. Ποιό
εἶναι τό πρόσωπο-πρότυπο τοῦ ἀληθινοῦ ἐπισκόπου;

Τά ἁγιογραφικά καί τά ἱεροκανονικά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας παραπέμπουν οὐσιαστικά στό ἕνα πρότυπο ζωῆς.

Εἶναι τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Αὐτοπαρουσιάζεται στόν τότε ποιμενικό βιβλικό λαό καί ὡς«ὁ Ποιμήν ὁ Καλός» (θεολογικό δάνειο τῆς Π.Δ., ἀλλά κατεξοχήν σωτηριολογικός ὅρος τῆς Ἰωάννειας θεολογίας), ἀλλά καί ὡς «ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» (Ἰω. 1, 29): ὑπόδειγμα καί γιά τούς ποιμένες καί γιά τούς ποιμαινομένους.

 Ὁ μονογενής Υἱός ―ἄν καί ἀτρέπτως καί ἀχωρίστως ἀπό τόν Πατέρα Του― κενούμενος ἦλθε ἀνάμεσά μας, μᾶς ἀναδέχθηκε ὡς ἄνθρωπος, ὡς ἱερεύς, θύτης καί θύμα. Ὅσοι δέχονται τήν προσφερόμενη καί μετεχόμενη ἱερωσύνη τοῦ Χριστοῦ, ἀποδέχονται στήν οὐσία τό δρόμο καί τό παράδειγμά Του.

Ὁ Χριστός δέν ἦλθε ὡς ἄρχων ἤ δυνάστης, πού λαχταρᾶ τιμές καί δόξες καί διψᾶ γιά ἐξουσία. Ἀπέφυγε νά λάβει βασιλεία, ἐξουσία καί δύναμη πάνω στή γῆ.

Μέ τήν ταπείνωση τοῦ Σταυροῦ χαράσσει τήν ὁδό πρός ἀποφυγή τῆς ἐξουσίας. Ἡ δύναμη τοῦ σταυροῦ ὡς ταπείνωση καί ἀδυναμία καταλύει τήν κοσμική ἰσχύ καί τήν ἀλαζονεία τῆς ἐξουσίας.

Ἡ κορυφή τῆς πυραμίδος δέν εἶναι ψηλά, ἀλλά πρός τά κάτω, καί ὁ Χριστός ―ὁ Καλός Ποιμήν καί Θεῖος Ἀμνός― σηκώνει τό ποίμνιο στίς πλάτες Του, ὅπως ἀναστοχάζεται ὁ ἅγιος Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ ( Ὁ Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης, 2011, σσ. 312-315).

Ὁ Χριστός, ὅπως μᾶς τόν παρουσιάζει ἡ εὐαγγελική περιγραφή τοῦ
Καλοῦ Ποιμένος, δέν ἀκολουθεῖ τά πρόβατα, ὡς συνήθως, ἀλλά βαδίζει πρῶτος, εὐθύνει τρίβους, γιά νά ὁδηγεῖ ἀσφαλῶς τό ποίμνιο πρός τόν Πατέρα Του.

Ὅταν λέει ὁ Κύριος «ἀγαπῆστε τούς ἀδελφούς σας,ὅπως ἐγώ σᾶς ἀγάπησα»(Ἰωαν. 13, 34· 15,12, καί αὐτό μέσα στήν προοπτική τῆς θείας οἰκονομίας: Ἰωάν. 15,9), ἡ ποιότητα τῆς ἀγάπης καθορίζεται ἀπό τό δεύτερο μέρος τῆς ἐντολῆς, ἀπό ἐκεῖνο τό «ὅπως ἐγώ σᾶς ἀγάπησα».

Ὁ Κύριός μας εἶναι ἀκόμη ἡ ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ Πατέρα.

Ὁ Χριστός μᾶς προσφέρει διά τοῦ Ἑαυτοῦ Του τήν υἱοθεσία ἀπό τό Θεό Πατέρα. Μέσα ἀπό τό Χριστό ζοῦμε τή σχέση παιδιῶν πρός τόν Πατέρα.

Ἡ ἐνανθρώπησή Του (στήν ἱστορική της πραγμάτωση καί στήν ἐκκλησιαστική της διάρκεια) ἀποτελεῖ τήν ἀνοιχτή ἀγκαλιά τοῦ Πατέρα, πού προσμένει ἀδιάκριτα ὅλα τά πλάσματά Του (βλ. Ἰω. 1, 18).

Τόν ἀπασχολοῦν ὅλα τά προβλήματα, τά λάθη καί οἱ ἀστοχίες μας στό
βαθμό πού μᾶς ἀποξενώνουν ἀπό Ἐκεῖνον, τήν πηγή τῆς ζωῆς. Εἶναι ὁ
ἀείποτε παρών, ὁ ἐμφαντικά ἀφανής, ὁ διακριτικῶς κατακεκρυμμένος.

Ὁ Κύριός μας, ἐπίσης, εἶναι ὁ ἀληθινός λειτουργός.

Λίγο πρίν ἀπό τή Σταύρωσή Του, παρέδωσε στήν Ἐκκλησία τό κατεξοχήν μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, τό μυστήριο τῆς θείας κοινωνίας, τό μυστήριο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἑνότητας: «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν» (Λουκ. 22, 19· πρβλ. Α΄ Κορ. 11, 24).

Ὁ Κύριός μας εἶναι καί ὁ ἀληθινός διδάσκαλος, ἡ κυριολεκτούμενη καί ὀντολογική Ἀλήθεια πού ἀποκαλύφτηκε καί μετέχεται.

Τό ἱερό Εὐαγγέλιο, πού καταγράφει τή θεανθρώπινη ἀποκάλυψη, τή ζωή, τούς λόγους, τά θαύματα, τήν τελείωση τῆς θείας Οἰκονομίας τοῦ Κυρίου μας, ὅπως καί οἱ Ἐπιστολές τοῦ ἀπ. Παύλου καί τά ἑρμηνευτικά κείμενα τῶν Πατέρων μας, ἀποτελοῦν τήν ἀλάθητη πυξίδα τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων.

Εἶναι ἡ διδασκαλία μας, ἡ κατήχηση καί τό κήρυγμα, ἡ μαθητεία καί τό πίστευμά μας. Μέ τό Τετραβάγγελο οἱ παλιοί παπάδες ἐμψύχωναν καί γιάτρευαν τούς ἀνθρώπους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ὁ μακαριστός παπα­-Ἰωακείμ Καρατζίδης στούς “Ἁγίους Πέντε Μάρτυρες” στό Πολύστυλο.

Δ.

Τό ἦθος τοῦ Κυρίου φανερώνει «ποίου πνεύματος» ὀφείλει νά εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος, ὄχι σέ ἕνα τυπικό ἠθικό ἐπίπεδο ἀποδεκτῆς συμπεριφορᾶς, ἀλλά σέ μιά βιωματική κατάσταση, χαρισματικά κατεργασμένη.

Ὁ Ἐπίσκοπος καλεῖται νά ἐνθρονισθεῖ στίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων ὡς ὁ κατεξοχήν πνευματικός πατέρας: κατά τό ὑπόδειγμα τοῦ Κυρίου μας καθοδηγώντας κάθε πιστό ἀπό τά βάθη τῆς ἀλλοτριώσεως (ἀπό τήν Κόλαση) πρός τά ὕψη καί τά κάλλη τοῦ Παραδείσου(στην Ζωή).

Ὁ ἱερός Αὐγουστίνος, τονίζει ὅτι τό «προΐστασθαι» τοῦ ἐπισκόπου-ποιμένα συνιστᾶ ὄχι τήν ἐξουσιαστική ἐπιβολή πάνω στά ὑπόλοιπα μέλη τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά τήν οὐσιαστική ἀνάληψη τῆς μεγαλύτερης εὐθύνης στή διακονία, τήν εὐεργεσία καί τήν ὠφέλεια τῶν ἄλλων χριστιανῶν.

Τόν ἄριστο ποιμένα μᾶς περιγράφει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Διάλογος: «Εἶναι καθαρός στό λογισμό, ἐξαίρετος στήν πράξη, διακριτικός στή σιωπή, ἐποικοδομητικός στό λόγο, ἐγγύτατος στόν καθένα μέ τό νά συμπάσχει, μεταρσιωμένος ὑψηλότερα ἀπό ὅλους στήν πνευματική θεωρία».

Μεταδίδει μέ διάκριση καί εὐθύνη τό νόημα τοῦ θείου λόγου στό ποίμνιό του. Γι’ αὐτό ὁ ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἀπαιτεῖ «ἀπό τόν Ἐπίσκοπο νά μελετᾶ τήν Ἁγία Γραφή καί  νά διδάσκει τά νοήματά της στό λαό» (ὁσίου Νικοδήμου, Συμβουλευτικό Ἐγχειρίδιο).

Ε.

Πάνω ἀπ’ ὅλα, ἡ ποιμαντική φροντίδα εἶναι μαρτυρία ἀγάπης γιά τό ποίμνιο. Αὐτήν ζητάει ὁ Χριστός ἀπό τόν Πέτρο. Δέν τόν ἐλέγχει γιά τήν ἄρνησή του, ἀλλά μετά τήν Ἀνάστασή Του τόν ψάχνει καί τοῦ ἀναθέτει τή διαποίμανση τῶν χριστιανῶν: «Ἄν μ’ ἀγαπᾶς, νά προΐστασαι πνευματικῶς τῶν ἀδελφῶν. Καί τή θερμή σου ἀγάπη γιά μένα, τήν ὁποία ἔδειχνες μέ κάθε τρόπο καί χαιρόσουν, τώρα δεῖξέ την στά δικά μου τέκνα. Καί γι’ αὐτά νά θυσιάσεις καί τή ζωή σου, ὅπως ἔλεγες ὅτι θά τό ἔκανες γιά μένα». Αὐτά λέει ―κατά τήν ἑρμηνευτική τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου― ὁ Χριστός στόν Πέτρο καί κατ’ ἐπέκταση στόν κάθε ἐπίσκοπο.

Ὁ Χριστός θέλει τή φροντίδα «τῶν ἐλαχίστων ἀδελφῶν του» ἀπό τόν
ποιμένα. Σημασία ἔχουν πάντοτε οἱ ἄλλοι «γιά τούς ὁποίους ὁ Χριστός
πέθανε» (Ρωμ. 14,15). Ἔτσι, γίνεται «συνεργός Θεοῦ στη δημιουργία ἀθανάτων θεῶν». (Ἅγιος Σωφρόνιος, Περί Προσευχῆς, σ. 253).

Ὁ Κύριός μας, ὄντας αὐτοπροσώπως ἡ Ἀγάπη, ἀνεβαίνει στό βουνό καί ἐκεῖ, στήν ἡσυχία, ἀφοσιώνεται στήν προσευχή. Ἀλλά καί κατεβαίνει στίς πόλεις καί τά χωριά, ὅπου ἐνεργεῖ τά θαύματα, ἀνοίγοντας τήν ὁδό τῆς μίμησης στούς καλούς ποιμένες, ὥστε ἀπό τή θεωρία τῆς προσευχῆς καί τῆς Λειτουργίας νά νιώθουν ἀπό εὐσπλαγχνία δικές τους τίς ἀνάγκες τῶν ἀδύναμων καί στήν πράξη νά τίς θεραπεύουν.

Αὐτή εἶναι ἡ ἔκφραση καί ἡ ποιότητα τῆς ποιμαντικῆς μέριμνας.

Καί αὐτήν αἰσθάνομαι ὅτι ὀφείλω νά ἐπιδείξω: μέριμνα ἀπό ἀγάπη θυσιαστική καί δεσμευτική ἀπέναντι στόν Κύριο καί τούς ἐλάχιστους ἀδελφούς Του. Ἀδελφούς Του, ἀφοῦ κανείς δέν ἀνήκει σέ μᾶς τούς ποιμένες, ἀλλά ὅλοι ἀνήκουμε στό Χριστό. Ὅλοι εἴμαστε τά λογικά Του πρόβατα, ἀπό τόν ἐλάχιστο ἀδελφό ἕως καί τόν Ἐπίσκοπο (ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος). Κι ἐμεῖς καλούμαστε καί πορευόμαστε σέ ἀναλογική μίμηση.

ΣΤ.

Θά μοῦ ἐπιτρέψετε, ὅμως, νά σκιαγραφήσω καί τήν εὐθύνη τῶν ποιμαινομένων. Ὅσοι, μέ τή θέλησή μας, ἐντασσόμαστε μέ τό ἅγιο Βάπτισμα στήν Ἐκκλησία, ἴσως δέν συνειδοποιήσαμε ἐπαρκῶς τήν ἔνταξή μας.

Στό ἱερό Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος ὄχι μόνον ἀνακαινίσθηκε ἡ φύση μας, μέ τήν κατά μίμησιν βίωση τοῦ τριημέρου Θανάτου καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας, ἀλλά καί ἐνταχθήκαμε σ’ ἕνα συγκεκριμένο μυστηριακό σῶμα, σέ μιά πνευματική οἰκογένεια. Αὐτή εἶναι ἡ Ἐνορία, κατά τόν μακαριστό π. Ἰωάννη Ρωμανίδη (περιοδικό Κιβωτός, 1952).

Γιά τό λόγο αὐτό, τό βάπτισμα δέν μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ὡς ἡ εἴσοδός μας στή γενική ἤ οἰκουμενική ἰδέα τοῦ χριστιανισμοῦ. Εἶναι ἡ εἴσοδος στή ζωή μιᾶς ὁρισμένης τοπικῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινότητος, τῆς Ἐνορίας.

Στα Μυστήρια τοῦ Γάμου ἤ τῆς Βάπτισης, ἀκόμη καί τῆς Κηδείας, οὐσιαστικά συμμετέχουμε ὡς μέλη τῆς Ἐνορίας στή χαρά καί στή λύπη τῶν ἀδελφῶν μας, τῆς οἰκογένειάς μας.

Ζοῦμε κοινοτικά, ὁμαδικά, οἰκογενειακά. Συμμετέχουμε ἐθελοντικά στά διακονήματα τῆς Ἐνορίας μας: στήν Κατήχηση, στό Φιλόπτωχο, στήν Κατασκήνωση, στήν καθοδήγηση τῶν νέων ἀνθρώπων πού προτιμοῦν τήν ἱερή δέσμευση τοῦ γάμου, στή στήριξη τῶν γερόντων, στήν ἀνακούφιση τῶν ΑΜΕΑ καί τῶν κάθε λογῆς ἀναγκεμένων συνανθρώπων μας, κατά τό τοπικό νεότερο παράδειγμα τοῦ Ἁγίου τῶν πτωχῶν καί τῶν πονεμένων, τοῦ ὁσίου Γεωργίου Καρσλίδη.

Ἰδιαίτερα οἱ νέοι γονεῖς πρέπει νά βοηθηθοῦν στό ἔργο ἀνατροφῆς καί χριστιανικῆς διαπαιδαγωγήσεως τῶν τέκνων τους. Ὑποκλίνομαι στό κουράγιο καί τήν ὑπομονή τους, στίς πολλές θυσίες πού κάνουν γιά τά παιδιά τους.

Οἱ γονεῖς πού ἀγαποῦν τόν Χριστό ἄς διαψεύσουν τίς φρικτές ἐξαιρέσεις τῶν ἡμερῶν μας, πού ἀποϊεροποιοῦν καί ἀποκαθηλώνουν τό θεμελιῶδες γιά τήν κοινωνία καί τήν Ἐκκλησία γονεϊκό ἀρχέτυπο.

Συνιστῶ νά μήν ἐγκαταλείπουν τά παιδιά τους στή βορά τῶν ποικίλων τεχνολογικῶν μέσων τῆς ἐποχῆς μας ἀλλά νά τά εἰσαγάγουν στήν πνευματική ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Τούς προσκαλῶ νά στηρίξουν μέ τήν ἐμπιστοσύνη τους τό ποικίλο νεανικό, κατηχητικό καί κατασκηνωτικό ἔργο τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας.  

Ἕνα ἀπό τά σπουδαιότερα προβλήματα, πού ἀπασχόλησε καί ἀπασχολεῖ τό Σεπτό Σῶμα τῆς Ἱεραρχίας μας ὑπό τήν πεπνυμένη καθοδήγηση Σας, Μακαριώτατε, εἶναι ἡ παθογένεια στήν ἑλληνική οἰκογένεια  καί τά συναφῆ ζωτικά θέματα τῆς ἀνατροφῆς καί διαπαιδαγωγήσεως  τῶν παιδιῶν καί νέων καί αὐτό τῆς ὑπογεννητικότητας καί τῆς δημογραφικῆς συρρικνώσεως.

Στά τωρινά δυσχείμερα χρόνια τοῦ ἄκριτου δικαιωματισμοῦ ὁ Χριστός θά δίδασκε ἐμφαντικά: «Ἀφῆστε τά παιδιά νά γεννηθοῦν καί νά ἔλθουν κοντά μου». Ναί, λοιπόν! Νά τούς ἐπιτρέψουμε νά γεννηθοῦν!!!

Ὀφείλουμε νά ἔχουμε ἀνοιχτές τίς καρδιές μας στά νέα παιδιά, τούς μαθητές καί σπουδαστές, στούς δασκάλους καί καθηγητές τους. Τό σχολεῖο ὀφείλει πρωτίστως νά εἶναι τόπος καλλιέργειας ἤθους, ἀναδείξεως ὑγειῶν προτύπων, διαπαιδαγωγήσεως καί μορφώσεως τοῦ χαρακτήρα τῶν παιδιῶν καί τῶν νέων. Γι’ αὐτό τόν στόχο πρέπει νά εἴμαστε δίπλα του, στό πλάϊ τους.

Χρέος ἔχουμε καί ἔναντι τοῦ πολιτισμοῦ μας, τῶν ἠθῶν καί ἐθίμων πού κληρονομήσαμε ἀπό τούς προγόνους μας. Τίς παραδόσεις τους πού ὑπό τήν στοργή τῆς Ἐκκλησίας μας διαφυλάσσουν οἱ Πολιτιστικοί Σύλλογοι τῆς Μητροπόλεώς μας καί ὀφείλουμε νά τίς μεταλαμπαδεύσουμε στίς νεότερες γενιές ὄχι ὡς φολκλορικό γεγονός στείρων ἐκδηλώσεων, ἀλλ’ ὡς ἀποκάλυψη τοῦ κεκρυμμένου ἤθους τοῦ ὅπου γῆς Ἑλληνισμοῦ εἰδικά ὅπως αύτό μεταφέρθηκε ἀπό τίς ἀλησμόνητες πατρίδες. Πολιτισμός καί  παράδοση συνιστοῦν τήν ψυχή τοῦ λαοῦ μας.

Πολύ περισσότερο ἀπ’ ὅλα, βέβαια, νά στηρίξουμε καί νά συμπαρασταθοῦμε οἱ ἐξομολόγοι καί πνευματικοί πατέρες στούς πληγωμένους ἀπό τήν ἁμαρτία συνανθρώπους μας.

Νά καλλιεργήσουμε πάνω ἀπ’ ὅλα τήν εὐσπλαγχνία καί φιλαδελφία μας, ὥστε νά γίνεται καί πνευματική ἐλεημοσύνη καί ὑλική συμπαράσταση. Νά μετουσιώνεται σέ ἔργα φιλανθρωπίας, «χωρίς νά γνωρίζει τό ἕνα χέρι μας τί καλό πράττει τό ἄλλο»! Νά δοῦμε τούς πτωχούς ἀδελφούς μας ὄχι μέ ὅρους συμπόνιας καί λύπης, ἀλλά μέ ἀληθινή ἀγάπη, ὡς ἑαυτούς, ὡς κομμάτι τῆς ζωῆς καί τῆς σωτηρίας μας.

Ἐξάλλου, πρέπει νά σκεφτόμαστε καί νά ζοῦμε “έν ὄψει τῶν ἐσχάτων”, στήν προοπτική τῆς ἔσχατης πορείας καί κρίσης μας. Ὁ Θεός θά κρίνει τόν καθένα μας ἀναλογικά μέ τήν ἀνταπόκρισή μας στούς λόγους Του: «Πείνασα καί μοῦ δώσατε νά φάω, δίψασα καί μέ ξεδιψάσατε, ἤμουν στή φυλακή καί στό νοσοκομεῖο καί μέ ἐπισκεφθήκατε. Εἰσέλθετε καί κληρονομεῖστε τή Βασιλεία μου»(βλ. Ματθ. 25, 35).

Καί ὅλα αὐτά νά τά πράξουμε ὡς μέλη τῆς Ἐνορίας μας, τῆς τοπικῆς ἔκφρασης τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι, θ’ ἀναπτύξουμε ἀκόμη περισσότερο τήν κοινοτική ἐνοριακή ζωή.

Καί ἄν τό πετύχουμε αὐτό, τότε ὅλα αὐτά καθιστοῦν τόν ἄνθρωπο ἱκανό νά συμμετάσχει στήν κοινή, τήν ἑνοποιό ζωή τῆς θείας Εὐχαριστίας. Τό νά εἶσαι μέλος τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ σημαίνει συμμετοχή στίς λατρευτικές συνάξεις, ἡ ὁποία καταξιώνεται στήν κοινωνία τοῦ Σώματος καί Αἵματος τοῦ Κυρίου.

Εὔχομαι νά γλυκαίνεται ἡ καρδιά μας ἀπό τίς θεῖες Λειτουργίες, τίς ἱερές Ἀκολουθίες καί τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας, κατά τό παράδειγμα τοῦ μεγάλου Δραμινοῦ ἁγίου ἀσκητῆ καί κοινοβιάτη τοῦ 20^οῦ αἰώνα παπα-Χαραλάμπους τοῦ Διονυσιάτου, ὁ ὁποῖος λειτουργοῦσε καθημερινά.

Ἡ θεία Λειτουργία καί οἱ προσευχές τῶν Ἁγίων μας συντηροῦν τόν κόσμο μας. Ἡ καθημερινή Θεία Λειτουργία ἀποτελεῖ ζωτική ἀνάγκη καί τροφή για νά ζήσει ἡ Δράμα. Γιά τήν ψυχοσωματική εὐλογία, τήν πνευματική σκέπη καί προστασία τῶν πιστῶν μας.

Ἀκόμη νά προσβλέπουμε καί στό ἄλλο μεγάλο δῶρο τοῦ Θεοῦ γιά τόν τόπο μας, διαχρονικό δῶρο πού παρέχεται σέ  ὅλους μας, εἴτε τό νιώθουμε εἴτε ὄχι. Πρόκειται γιά τά ὀνομαστά Ἱερά Μοναστικά Παλλάδια τῆς Μητροπόλεώς μας, τήν Παναγία Εἰκοσιφοίνισσα καί τήν Ἀνάληψη τοῦ Σωτῆρος στή Σίψα.

Αὐτοί οἱ τόποι ἀσκητικῆς καί προσευχητικῆς ἡσυχίας χρειάζονται τό σεβασμό μας. Εἶναι τόποι καί τρόποι νήψεως, πνευματικῆς ἐγρηγόρσεως, ἀποφυγῆς τῆς ἀκηδίας, φῶς γιά μᾶς τούς «ἐν τῷ κόσμῳ» χριστιανούς. Μέ τί μποροῦμε νά ἀποτιμήσουμε τό  «μεροκάματο» ἀποταγῆς, ὑπακοῆς καί προσευχῆς τῶν μοναχῶν; Εἶναι ἀνυπολόγιστο ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ τῶν καρδιῶν μας καί αὐτό κατατίθεται καθημερινά ὑπέρ ὅλων ἡμῶν! Εὔχομαι νά μέ ἀξιώσει ἡ Παναγία μας νά παραμείνω γιά πάντα ὄντως ποιμήν καί ἀνυπόκριτος ἀρωγός τους.

Ζ.

Σημαντικό ρόλο, βέβαια, στή ζωή τῶν χριστιανῶν διαδραματίζουμε οἱ ποιμένες, ὁ Ἐπίσκοπος καί οἱ ἱερεῖς, ρόλο γιά τόν ὁποῖο στά ἔσχατα θά μᾶς ζητηθεῖ λόγος.

Παράλληλα, οἱ πιστοί μας νά στέκονται μέ σεβασμό, τιμή καί ἐμπιστοσύνη ἀπέναντι στήν Ἱερωσύνη τοῦ Χριστοῦ καί τούς φορεῖς της.

Μέ τήν ἐκκλησιαστική ὑπακοή δέν ἐννοοῦμε κατάργηση τῆς ἐλευθερίας τοῦ προσώπου καί τῆς ἀντίστοιχης εὐθύνης πού ἀναλογεῖ στο αὐτεξούσιό μας. Ὑπακοή σημαίνει τό προτασσόμενο συμφέρον τῆς Ἐκκλησίας δηλαδή τό ἀρτιότερο σωτηριολογικῶς στά πλαίσια τῆς ἐλευθερίας τοῦ κάθε προσώπου καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινότητος.

Κάποιες φορές παρατηροῦμε ὅτι πολλοί χριστιανοί μας θέλουν νά παραδώσουν στόν ἐκκλησιαστικό ποιμένα τήν ἐλευθερία τους, νά μεταβληθοῦν σέ ὀπαδούς. Θέλουν ν’ ἀποφασίζει ὁ ποιμένας γι’ αὐτούς. Ὅμως, ἄλλο πράγμα ἡ συμβουλή ἡ ὁποία δίδεται ἀπό τόν πνευματικό, κι ἄλλο ἡ ἀπόφαση ἡ ὁποία λαμβάνεται ἀπό τόν ποιμαινόμενο. Διότι πολλοί φοβοῦνται τό ρίσκο τῆς εὐθύνης. Φοβοῦνται σέ τελική ἀνάλυση τήν ἐλευθερία. Θερμῶς παρακαλῶ, μήν συνεργήσουμε σέ αὐτό!

Ἀδελφικῶς προτρέπω τούς ἱερεῖς μας νά σέβονται, νά προσφέρονται καί ν’ ἀνταποκριθοῦν στή θεία Χάρη πού τούς δόθηκε κατά τό μυστήριο τῆς Χειροτονίας τους.

Σ’ αὐτήν τήν προσπάθεια, πού τελικά ἀφορᾶ ὅλους μας, κληρικούς καί λαϊκούς, ὡς ἐνταγμένοι διά τῆς Χάριτος τοῦ Μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, θά ἔχετε ἅπαντες τήν ἀδιάπτωτη συμπαράστασή μου.

Η.

Ταπεινῶς καί ἀξιοχρέως ἡ σκέψη μου στρέφεται στούς μακαριστούς ἁγίους προκατόχους μου, τῶν ὁποίων ἡ συμβολή στήν διαποίμανση τοῦ λογικοῦ ποιμνίου τῆς Ἐκκλησίας ἐν Δράμᾳ ἦταν ἀποφασιστική καί ὑπό τήν ἔννοια αὐτή ἀναξίως τιμῶ καί εὐλαβοῦμαι.

Ἀρχῆς τοῦ λόγου γενομένης ἀπό τόν ἅγιο Ἐθνοϊερομάρτυρα Χρυσόστομο Σμύρνης, τόν ἀπό Δράμας, τόν τολμηρό καί ἀκαταπόνητο ἐθνεγέρτη, τό σεπτό ἀνάστημα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κυροῦ Ἰωακείμ τοῦ Γ΄ τοῦ Μεγαλοπρεποῦς, μή εἰσέτι ἀναγνωρισμένου τοῦ τεραστίων ἐθνικῶν καί ἐκκλησιαστικῶν διαστάσεων ἔργου του, πού ἡ λεβεντογένα ἑλληνική Μακεδονία μας ἄπειρα τοῦ ὀφείλει.

Ὁ Ἅγιος Χρυσόστομος διετέλεσε Μητροπολίτης Δράμας, Φιλίππων καί Ζιχνῶν ἀπό τό 1902 ἕως τό 1910. Ἀνήγειρε τό Γυμνάσιο Ἀρρένων Δράμας σέ σχῆμα Ε, παραπέμποντας στίς ἔννοιες Ἑλλάδα καί Ἐλευθερία. Ἔκτισε τά Ἐκπαιδευτήρια Δράμας πού στέγαζαν παρθεναγωγεῖο καί ἀρρεναγωγεῖο μέ συνδρομή καί τῆς οἰκογενείας Μελᾶ σέ σχήμα Π, ὅπως ἡ λέξη Πατρίδα. Ἔκτισε Ἐκπαιδευτήρια στήν Προσοτσάνη μέ Ἀστική Σχολή Ἀρρένων καί Παρθεναγωγεῖο.

 Πραγματοποιοῦσε περιοδεῖες στίς δεινοπαθοῦσες περιοχές ὅπου ἀσκοῦσε ἡ Βουλγαρική Ἐξαρχία στυγνή καί ἀπάνθρωπη βία καί ἀνιστόριτη προπαγάνδα. Ἀντιμετώπισε μέ σθένος τίς τρομοκρατικές ἐνέργειες τοῦ βουλγαρικοῦ κομιτάτου καθώς καί τήν τότε ρουμανική προπαγάνδα ἀναλαμβάνοντας ὁ ἴδιος τό ρίσκο τῆς διεύθυνσης τοῦ Ἀγώνα κατά τῶν κομιτατζήδων.

Ἔκτισε μεγαλοπρεπή Ναό στή Δράμα, Μητροπολιτικό Οἶκο, Νοσοκομεῖο καί Γυμναστήριο καί ἵδρυσε μουσικούς ὁμίλους. Περιέσωσε ἀρχαιότητες καθώς θεωροῦσε ὅτι συνιστοῦν ἀψευδεῖς μάρτυρες τῆς ἑλληνικότητας τῆς Μακεδονίας. Ἡ ἱστορική Δράμα τό 1910 εὐγνωμονοῦσα τόν ἀποχαιρετᾶ ὡς Πατέρα καί Εὐεργέτη σέ νέα στρατεία στήν Σμύρνη, προπέμποντάς τον στόν μελλοντικό Γολγοθᾶ τοῦ μαρτυρίου Του.

Ἀκολουθοῦν στά μεθύστερα χρόνια μας ὡς Μητροπολίτες Δράμας ὁ σοφός, πεπνυμένος καί παραδοσιακός κυρός Διονύσιος καί ὁ ἀνύστακτος, πολυτάλαντος καί ἀνυπόκριτος κυρός Παῦλος.

Θ.

Μακαριώτατε Δέσποτα,

Σεβασμιώτατε Ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου Μητροπολίτα Γουμενίσσης κ. Δημήτριε,

Θεοτίμητοι Σεβασμιώτατοι  Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,

Ἀγαπητοί κληρικοί, μοναχοί καί μοναχές,

Ἐξοχώτατοι ἄρχοντες,

Ἐκπρόσωποι τοῦ στρατοῦ καί τῶν σωμάτων ἀσφαλείας,

ἀγαπητοί Πατέρες καί ἀδελφοί,

ὅταν ὁ Θεός παρέδιδε ἐκ δευτέρου τή Νομοδοσία τοῦ Σινᾶ στό Μωϋσή, τοῦ ἀποκαλύφθηκε λέγοντας: «Τό ὄνομά μου εἶναι οἰκτίρμων καί ἐλεήμων, μακρόθυμος καί πολυέλεος καί ἀληθινός»(Ἔξοδ. 34, 6).

Θεωρῶ ὅτι πρωτίστως ὁ Ἐπίσκοπος ὀφείλει νά μιμηθεῖ τόν Τριαδικό Θεό μας σ’ αὐτά τά χαρακτηριστικά Του: νά εἶναι εὔσπλαγχνος καί ἐπιεικής, χωρίς μνησικακία, ἀλλά μέ πολλή ἀγάπη. Νά ἔχει καλωσύνη καί ὑπομονή, πού εἶναι τά μεγαλύτερα χαρίσματα.

Ἐπειδή ὅλα αὐτά δέν ἀποτελοῦν μόνο καρπό προσωπικοῦ ἀγώνα καί
ἀγωνίας ἀλλά πρωτίστως δωρεά τῆς χάριτος Του εὐχηθεῖτε παρακαλῶ,
νά μοῦ τά δωρίζει ὁ Θεός ἔστω καί κατ’ ἐλάχιστον.

Ταπεινῶς ἐξαιτοῦμαι γιά τήν ἱερά ἀποστολή πού ἀναλαμβάνω τήν εὐχή
καί εὐλογία τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου κ.κ.
Βαρθολομαίου, τή δική Σας εὐχή Μακαριώτατε Πάτερ καί Δέσποτα,
Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμε καί τήν εὐχή
τῶν ἁγίων Ἱεραρχῶν πού συγκροτοῦν τή Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας τῆς
Ἐκκλησίας μας, ἰδιαιτέρως τῶν παρόντων.

Εὐχαριστῶ ὅλως ἰδιαιτέρως Ὑμᾶς, τόν Τοποτηρητή τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Ξάνθης κ. Παντελεήμων, ὁ ὁποῖος μέ σοφία, σύνεση καί διάκριση χειρισθήκατε ὅλες τίς ὑποθέσεις πού προέκυψαν τήν περίοδο ἀπό τήν ἐκδημία τοῦ μακαριστοῦ κυροῦ Παύλου μέχρι σήμερα.

Ἐκζητῶ τήν προσευχή κλήρου καί λαοῦ, τῶν μοναχῶν καί μοναζουσῶν,
τῆς λαχούσης μοι Ἐπαρχίας καί τίς εὐχές καί προσευχές τῶν ἀγαπητῶν
χριστιανῶν ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Γουμενίσσης πού μέ συνοδεύουν
σήμερα.

Θά ἀνταποκριθῶ ὅλῃ καρδίᾳ στούς Ἄρχοντες τοῦ τόπου πού ἔχουν τήν
καλή διάθεση συνεργασίας χωρίς μίζερες ἰδιοτέλειες καί ἰδεοληψίες. Ἡ ἑνότητά μας πολλαπλασιάζει τή δύναμή μας νά σηκώσουμε τόν προσωπικό Σταυρό καί αὐτόν τοῦ λαοῦ μας.

Ἐπικαλοῦμαι τήν εὐλογία καί μεσιτεία ταῆς Παναγίας μας Εἰκοσιφοινίσσης καί τῶν ἱερῶν σεβασμάτων καί τοπικῶν Ἁγίων μας, τῆς Μεγαλομάρτυρος Ἁγίας Βαρβάρας, τοῦ ὁσίου Γεωργίου τοῦ νεοφανοῦς καί ὁμολογητοῦ, τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης τοῦ ἀπό Δράμας, τῶν νεοφανῶν Ἁγίων Ραφαήλ, Νικόλαο καί Εἰρήνη, τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου Ἀνδρέα, τοῦ οἰκουμενικοῦ Ἁγίου Νεκταρίου καί Πάντων τῶν Ἁγίων, τούς ὁποίους παρακαλῶ νά περισκέπουν  τήν πατρίδα μου πλέον τήν Δράμα, τόν εὐλαβῆ κλῆρο, τίς μοναστικές ἀδελφότητες καί τόν φιλόχριστο λαό της καί τήν Ἑλλάδα μας, εἰδικά στίς εὐαίσθητες ἐθνικά ἀλλά καί γενικῶς δύσκολες ὧρες πού διανύουμε.

Ὁ Κύριος μαζί μας. Ἄς πορευθοῦμε ὁμοθυμαδόν, ὁμόψυχοι συν-οδίτες,
πρός τό ἀκύμαντο καί αἰώνιο λιμάνι τῆς Βασιλείας Του. Ἀμήν.