Εἰς μνημόσυνον π. Χρυσοστόμου Ἁγιαννανίτου

Εἰς μνημόσυνον π. Χρυσοστόμου Ἁγιαννανίτου

    Πρίν λίγες ἡμέρες ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ ὁ ἁγιορείτης ἱερομόναχος Χρυσόστομος, ὁ ὁποῖος διηκόνησε τό μυστήριο τῆς Ἱερᾶς ἐξομολογήσεως στή περιοχή Προσοτσάνης καί στό Βώλακα ἀπό τό 2015.

    Παρακάτω παραθέτουμε, τιμώντας τή μνήμη του καί τήν προσφορά του, ἕνα σύντομο βιογραφικό καί τήν ὁμιλία του πού ἑτοίμασε καί ἐπρόκειτο νά ἐκφωνήσει κατά τή φετινή του ἔλευση στή Προσοτσάνη καί στό Βώλακα.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ἱερομόναχος Χρυσόστομος Ἁγιαννανίτης,

ἕνα ἀπὸ τὰ «παιδιὰ τῆς Παναγίας».

Πρὸ ὀλίγων ἡμερῶν ἀνεπαύθη ἐν Κυρίῳ ὁ ἁγιορείτης ἱερομόναχος Χρυσόστομος, ποὺ εἶχε τὸ ἰδιαίτερο καὶ σπάνιο «προνόμιο» νὰ ἔχει διατελέσει ἐπὶ 60 χρόνια ὑποτακτικὸς μέχρι τὸ θάνατό του.

Τὸ κοσμικό του ὄνομα ἦταν Εὐστράτιος Κουφάλης καὶ γεννήθηκε ἀπὸ γονεῖς, τοὺς Ἰωάννη καὶ Μαρία στὸ Περιγιάλι Κορινθίας στὶς 13-2-1953.

Στὰ σκληρὰ ἐκεῖνα παιδικὰ χρόνια, μέσα σὲ πτώχεια καὶ δύσκολες οἰκογενειακὲς περιστάσεις, ὁ Θεὸς ὁδήγησε τὰ βήματά του στὸ Ἅγιο Ὅρος μόλις ἐννέα ἐτῶν, κοντὰ στὸν κατὰ δύο ἔτη μεγαλύτερο ἀδελφό του, ποὺ ἤδη εἶχε προηγηθεῖ καὶ εἶχε κοινοβιάσει στὴν περίφημη Καλύβη τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, τὴ λεγόμενη «τῶν Καρτσωναίων», στὴ Ἱερὰ Σκήτη Ἁγίας Ἄννης, στὸ νοτιοδυτικὸ ἄκρο τῆς Ἀθωνικῆς Χερσονήσου.

Ἐπισήμως καταγράφηκε στὴν κυρίαρχο Μονὴ Μεγίστης Λαύρας ὡς ἡμερομηνία προσελεύσεως ἡ 20-7-1963.

Γέροντας ἦταν τότε ὁ Ἱερομόναχος Σεραφείμ, ὁ δεύτερος ἀπὸ τοὺς τέσσερεις ἀδελφοὺς Κάρτσωνες.

Καὶ αὐτὸς ὅμως ἐκοιμήθη σύντομα, στὶς 23-2-1966, καὶ ἀπὸ τότε Γέροντας τῆς Καλύβης παραμένει μέχρι σήμερα, ἐπὶ 56 ἔτη, ὁ Ἱερομόναχος Γαβριήλ. (Καταγόμενος καὶ αὐτὸς ἀπὸ τὸ χωριὸ τῶν Καρτσωναίων, τὰ Ἀρφαρὰ Καλαμῶν Μεσσηνίας, ὅπου εἶχε γεννηθεῖ στὶς 2-2-1936, προσῆλθε στὴν Καλύβη στὶς 20-1-1952 καὶ ἐκάρη μοναχὸς στὶς 25-1-1953).

Ὁ π. Χρυσόστομος ἀνήκει λοιπὸν στὰ χαριτωμένα ἐκεῖνα παιδιά, ποὺ μέσα ἀπὸ διάφορες περιστάσεις ἀσκήθηκαν στὸ Ἅγιο Ὅρος ἀπὸ πολὺ μικρὴ ἡλικία καὶ ἡ Παναγία μᾶς τρέφει γιὰ αὐτὰ μία ἰδιαίτερη στοργὴ καὶ φροντίδα.

Ἐδῶ, στὴν ταπεινὴ Καλύβη καὶ κοντὰ στοὺς μεγαλύτερους ἀδελφοὺς ἔμαθε γράμματα, ἔμαθε τὴν καλογερική, ἔμαθε τὴν ἀρετή, καταρτίσθηκε σὲ ὅλα τὰ διακονήματα καὶ ἐργόχειρα, στὴν ἁγιογραφία, στὴν ἱεροψαλτικὴ καὶ σὲ πολλὰ ἄλλα, ὄντας ἐκ φύσεως ἱκανὸς καὶ ἐπιτήδειος σὲ ὅ,τι καταπιανόταν.

Ἐκάρη μοναχὸς μεγαλόσχημος τὴν 1-3-1970 καὶ χειροτονήθηκε διάκονος τὴν 21-3-1977 ἀπὸ τὸν πρώην Αὐστραλίας Ἰεζεκιὴλ καὶ πρεσβύτερος τὴν 5-7-1982 ἀπὸ τὸν Καβάλας Προκόπιο. Ἀργότερα προχειρίσθηκε καὶ πνευματικὸς τὸν Μάρτιο 1992 ἀπὸ τὸν Σιδηροκάστρου Ἰωάννη.

Ἡ αὐστηρὴ ζωή, ἡ σκληραγωγία καὶ ἡ βαριὰ ἐργασία ὅμως κλόνισαν σιγὰ – σιγὰ τὴν ὑγεία του. Ταλαιπωρήθηκε μὲ ἀναρίθμητες ἀσθένειες ἀπὸ νεότητος μέχρις ἐσχάτων, μὲ χαρακτηριστικὸ ὅτι ὑποβλήθηκε σὲ δέκα ὀκτὼ συνολικὰ ἐγχειρήσεις. Παρὰ ταῦτα παρέμεινε ἀγωνιστὴς μοναχός, ἀκάματος διακονητὴς καὶ γενναῖος ὑποτακτικὸς μὲ ἄκαμπτο φρόνημα, ζηλωτὴς τῆς πίστεως καὶ τῶν πατρικῶν παραδόσεων.

Μεταξὺ ἄλλων διακόνησε ὡς πνευματικὸς κοντὰ στὸν μακαριστὸ σήμερα Μητροπολίτη Σουηδίας κυρὸ Παῦλο, ποὺ εἶχε μακρόχρονους καὶ πολυεπίπεδους δεσμοὺς μὲ τὴν Καλύβη τῶν Καρτσωναίων.

Τὰ τελευταία χρόνια διακόνησε ὡς πνευματικὸς καὶ στὰ ὅρια τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δράμας, μετὰ ἀπὸ πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου της κ. Παύλου.

Μετὰ ἀπὸ σύντομη ἐπιδείνωση τῆς ὑγείας τοῦ ἐκοιμήθη ἐν Κυρίω σὲ ἡλικία 69 ἐτῶν, τὴν 11-3-2022, Καθαρὰ Παρασκευή.

Στὸ Ἅγιο Ὅρος ἀπὸ 9 ἐτῶν καὶ στὴ συνέχεια 60 χρόνια ὑποτακτικός, παραδομένος ψυχῇ τε καὶ σώματι στὴν ἀγκαλιὰ τῆς μεγάλης Μητέρας, στὰ χέρια τῆς ὁποίας ἀκούμπησε καὶ τὴν ψυχὴ τοῦ ἀφήνοντας τὴ ματαιότητα τοῦ ταλαίπωρου αὐτοῦ κόσμου.

Στὸ διάστημα μάλιστα αὐτῶν τῶν τελευταίων ἡμερῶν ἡ Παναγία μᾶς ἔδειξε διάφορα σημεῖα τῆς στοργικῆς της μέριμνας γιὰ τὸ «παιδάκι» Της

Εἴθε νὰ ἀξιωθοῦμε καὶ ἐμεῖς τῆς εὐλογίας Της.

ΟΜΙΛΙΑ π. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

     Ἀρκετοί εἶναι αὐτοί πού ἔρχονται νά ἐξομολογηθοῦν, νά ἐναποθέσουν στό Ἱερό Πετραχήλι τίς ἁμαρτίες, τίς ἀπορίες πού ἔχουν, τούς προβληματισμούς γιά διάφορα θέματα πού τούς ἀπασχολοῦν, καί γενικά τίς δυσκολίες πού ἀντιμετωπίζουν στό διάβα τῆς ζωῆς τους. Χαίρομαι ἰδιαίτερα, ὅταν ἔρχονται νέα παιδιά, ἀγόρια καί κορίτσια, καί μέ ἀνεπιτήδευτο χαμόγελο καί τρόπο μοῦ ἐξιστοροῦν τό πῶς περνάει ὁ καιρός τους κατά τήν διάρκεια τῆς ἡμέρας. Ἄλλα παιδιά ἀθλοῦνται, ἄλλα (περισσότερα κορίτσια) μαθαίνουν παραδοσιακούς χορούς, ἄλλα μαθαίνουν παραδοσιακά μουσικά ὄργανα, καί γενικά πολλοί νέοι καί νέες βρίσκουν καταφύγιο σέ αὐτές τίς μορφωτικές δραστηριότητες.

     Ἔρχονται ὅμως καί παιδιά πού μοῦ ἐκφράζουν τά παράπονά τους γιά τούς γονεῖς τους, διότι δέν τά προσέχουν ὅπως πρέπει, δέν τούς δίνουν τά ἐφόδια γιά τό "εὖ ζῆν", γι᾿ αὐτό καί βγαίνοντας στούς δρόμους βρίσκονται σάν χαμένα πουλάκια. Ἀπό πολλούς  συμμαθητές τους πού θεωροῦνται πιό "καπάτσοι" ἀπό τούς ὑπόλοιπους δέχονται κοροϊδία, εἰρωνεία, ἐμπαιγμό, σάν νά εἶναι "καθυστερημένα". Κι ὅταν ἐπιστρέψουν στό σπίτι τους, δέν βρίσκουν κανέναν νά μιλήσουν, νά ἐκφράσουν τά παράπονά τους καί τά προβλήματά τους, οὔτε Πατέρα οὔτε Μητέρα.

     Ἐνθυμοῦμαι τί μοῦ ἔλεγε γνωστός μου ἀπό τήν Θεσσαλονίκη: "Πάτερ, μοῦ λέγει, μ᾿ ἐβοήθησε ὁ Θεός, καί αὐτήν τήν στιγμή δέν μοῦ λείπει τίποτε. Ἔχω κομπιοῦτερ, αὐτοκίνητο, δύο πτυχία, ἀλλά εἶμαι δυστυχισμένος". "Γιατί, τί συμβαίνει;" τόν ρώτησα. "Νά, ὅταν ἐπιστρέφω, πάτερ μου, τό βράδυ στό σπίτι καί ἀνοίγω τήν πόρτα, οἱ γονεῖς μου κάθονται στόν καναπέ καί βλέπουν τηλεόραση, καί χωρίς νά γυρίσουν τό βλέμμα τους μοῦ λένε: Καλῶς τό παιδί μας. Ἄνοιξε τό ψυγεῖο, καί μέσα ἔχει τό φαγητό σου. Αὐτό γίνεται σχεδόν κάθε μέρα". "Καλά, τοῦ λέγω, οἱ γονεῖς σου σοῦ τά ἔχουν ὅλα ἕτοιμα, κι ἐσύ παραπονιέσαι;" Καί μοῦ ἀπαντᾶ: "Φαγητό μποροῦσα νά φάω καί ἔξω, τούς γονεῖς μου τούς βρίσκω ἔξω; Ἐγώ ἐπιστρέφοντας στό σπίτι θέλω νά μιλήσω μέ τούς γονεῖς μου. Νά τούς πῶ τό πῶς πέρασα τήν μέρα μου, τί δυσκολίες εἶχα μέ τήν δουλειά μου, νά τούς δείξω τήν ἀγάπη καί τόν σεβασμό μου, κι ἄς μήν ὑπῆρχε φαγητό παρά μόνον ψωμί κι ἐλιές".

     Τώρα θά μοῦ πῆτε: Ἀφοῦ καί οἱ δύο γονεῖς δουλεύουν, δέν εὐκαιροῦν νά προσέξουν καί νά εἶναι κοντά στά παιδιά τους, γιά νά τούς δώσουν τήν ἀπαιτούμενη φροντίδα καί ἀγάπη τους. Ἐδῶ γεννᾶται τό ἐρώτημα: Καλά, ὁ Πατέρας δουλεύει ἀπό τό πρωΐ μέχρι τό βράδυ, γιά νά ἔχει ἡ οἰκογένεια τά πρός τό ζῆν. Ἡ Μητέρα ποῦ βρίσκεται; Δουλεύει καί αὐτή; Αὐτή εἶναι ἡ ἀποστολή της ὡς Μητέρας; Καί τά παιδιά πού θέλουν μιάν ἀγκαλιά, ἕνα χάδι, μιά μητρική στοργή, ἕνα καλωσόρισμα ἀπό τό σχολεῖο, ἕνα ἐνδιαφέρον γιά τό πῶς πῆγαν μέ τά μαθήματά τους, ποῦ θά τά βροῦν; Αὐτό εἶναι τό καθῆκον τῆς μητέρας; Δέν εἶναι νά μεγαλώσει τά παιδιά της μέ ἀγάπη καί "ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου";[1]

     Παρατηρεῖται τό φαινόμενο νά βρίσκονται πολλά παιδιά στούς δρόμους, νά ἔχουν εὐγένεια ψυχῆς, ἀλλά τελείως ἐγκαταλελειμμένα ἀπό τούς γονεῖς, ὥστε βρίσκουν εὐκαιρία οἱ ἐπιτήδειοι, ἀσυνείδητοι, προβατόσχημοι λύκοι (δέν θά τούς ὀνομάσω ἀνθρώπους αὐτούς) νά πλησιάζουν τά παιδιά καί μέ γλυκόπικρο καί γελαστό τρόπο νά τά δωροδοκοῦν νά βλασφημήσουν τόν Χριστό καί τήν Παναγία ἔναντι χρηματικῆς ἀμοιβῆς!!  Μάλιστα. Αὐτό συμβαίνει καί στό χωριό σας!! Καί οἱ γονεῖς ποῦ βρίσκονται; Κουρασμένοι (καθώς λένε) ἀπό τόν κάματο τῆς ἡμέρας ἔχουν στρωθεῖ στόν καναπέ καί βλέπουν μακαρίως τηλεόραση! Ἔχουν ἆραγε ἀναλογισθεῖ τί λόγο θά δώσουν ὄχι μόνον στόν Θεό, ἀλλά καί στά ἴδια τους τά παιδιά πού τά ἔχουν ἀφήσει ἀπροστάτευτα (στούς καταφερτζῆδες) χωρίς Θεό καί Ἐκκλησία; Ἔχουν μάθει στά παιδάκια τους ἐκτός ἀπό ἕναν Σταυρό, τό πῶς θά πρέπει νά προσεύχονται τό πρωΐ πού θά ἐγερθοῦν ἐκ τοῦ ὕπνου, καί τό βράδυ πού θά πέσουν νά κοιμηθοῦν; Τά ἔχουν πάρει καμμιά φορά νά προσευχηθοῦν μαζί, νά διαβάσουν τούς Χαιρετισμούς ἤ τήν Παράκληση τῆς Παναγίας μας;

     Τό παιδί, ἀγαπητοί μου, πρίν ἀκόμη γεννηθεῖ, χρειάζεται τήν φροντίδα τῶν γονέων του. Δυστυχῶς πολλοί γονεῖς δέν ἔχουν καταλάβει τό τί πολύτιμο δῶρο τούς ἔχει δώσει ὁ Θεός. Δέν ἔχουν συνειδητοποιήσει, ἡ μητέρα προπάντων τό τί πολύτιμο δῶρο τοῦ Θεοῦ κυοφορεῖ. Ἀλλά καί ὅταν γεννηθεῖ, τό τί θησαυρό-θαῦμα κρατάει στά χέρια της. Μοῦ ἔλεγαν ὅτι, ὅταν μιά εὐλαβής νεαρά μητέρα ἀπέκτησε τό πρῶτο της παιδάκι, κατά τήν διάρκεια τοῦ θηλασμοῦ του πάντοτε ἔλεγε μέ κατάνυξη τήν εὐχή, τό "Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον ἡμᾶς". Ὅταν μετά ἀπό λίγο καιρό ἀπέκτησε δεύτερο παιδάκι καί συνέχισε κατά τόν ἴδιο τρόπο προσευχομένη, παρατήρησε ὅτι τό πρῶτο (ἀφοῦ ἡ μητέρα τοποθετοῦσε τό βρέφος στήν κούνια του), τό μεγαλύτερο πήγαινε κοντά του, ἄν τό ἔφθανε, τό ἀγκάλιαζε καί τοῦ ψιθύριζε κάτι στό αὐτάκι του. Στήν ἐρώτηση τῆς μητέρας γιατί ἀγκαλιάζει τό ἀδελφάκι τόσο συχνά καί τί τοῦ λέει, αὐτό μέ τήν παιδική καί ἀθώα ἁπλότητα τῆς ἀπάντησε ὅτι τοῦ μαθαίνει τό "Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον ἡμᾶς"!

     Δέν εἶναι ἀξιοπερίεργο τό γεγονός ὅτι στέλνετε τά παιδιά σας ἀπό νήπια ἀκόμη στό σχολεῖο καί βρεφονηπιακούς σταθμούς νά μάθουν γράμματα καί τέχνες ἐξαντλῶντας ὅλες σας τίς δυνατότητες γιά τήν ἐπιτυχία αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ καί δέν ἐνδιαφέρεσθε νά τά ἀναθρέψετε συγχρόνως καί σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ; Ἔ, λοιπόν, νά ξέρετε ὅτι ἄν μεγαλώνετε τά παιδιά σας κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπο, στό τέλος θά γίνουν ἀναιδῆ, ἀπειθάρχητα, σκληρά, τότε δέν θά πρέπει νά σᾶς φανεῖ περίεργο πού ἐσεῖς πρῶτοι θά γευθεῖτε τούς καρπούς αὐτῶν πού ἐσπείρατε, διότι δέν τούς δώσατε πρῶτοι ἐσεῖς τό καλό παράδειγμα καί δέν τά συνηθίσατε ἀπό μικρά στήν προσευχή καί στήν μελέτη τῶν θείων Γραφῶν.[2]

     Ἔρχομαι στό χωριό σας ἀπό τό 2015. Μετά λύπης μου παρατηρῶ, ὅτι στό Ἱερό τῆς Ἐκκλησίας δέν βρίσκεται κανένα παιδάκι ὅλα αὐτά τά χρόνια, γιά νά κρατήσει τό κερί στό Εὐαγγέλιο ἤ νά εἰσοδεύσει τά Ἅγια, ὅταν βγαίνει ὁ Ἱερέας. Τό "διακόνημα" αὐτό τό ἔχουν ἀναλάβει μεγάλοι κύριοι. Ρώτησα πολλά παιδάκια "γιατί δέν μπαίνετε στό Ἱερό νά βοηθήσετε τόν ἱερέα, νά ἀνάψετε καί νά κρατήσετε τό θυμιατό στήν κανονική ὥρα, τώρα πού εἶστε μικρά, γιά νά ἔχετε τήν εὐλογία τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας;" Ἡ ἀπάντηση πού μοῦ ἔδωσαν τά περισσότερα μέ ἀπογοήτευσε. "Δέν πηγαίνουμε στήν Ἐκκλησία, διότι πολλές Κυριακές δέν πηγαίνουν οὔτε οἱ γονεῖς μας, καί ἀρκετές φορές μᾶς ξυπνοῦν νά πᾶμε ἐμεῖς, ἀλλά αὐτοί δέν πηγαίνουν, κάθονται στό σπίτι νά κοιμηθοῦν, διότι, λένε, εἶναι κουρασμένοι"!!

     Ἄν πρόκειται ἐν ἡμέρᾳ Κρίσεως νά μᾶς ζητηθοῦν εὐθῦνες γιά τήν καταφρόνηση πρός τούς συνανθρώπους μας (ἐφ᾿ ὅσον μᾶς παραγγέλει ὁ ἀπ. Παῦλος: κανένας νά μή ζητάει ἐγωϊστικά ὅ,τι τοῦ ἀρέσει ἤ ὅ,τι τοῦ συμφέρει, ἀλλά καθένας τό συμφέρον καί τήν πνευματική ὠφέλεια τοῦ ἄλλου)[3], πόσο περισσότερο θά εἴμαστε ὑπόλογοι ἀπέναντι στόν Θεό γιά τήν ἔλλειψη πνευματικῆς φροντίδας πρός τά παιδιά μας;

     Θά σᾶς πεῖ ὁ Θεός: "Δέν τό εἶχες τό παιδί σου κοντά σου ἀπό βρέφος; Δέν σέ ἔχω ὁρίσει δάσκαλό του, προστάτη, κηδεμόνα καί ὁδηγό του; Δέν τό εἶχα ἀφήσει ὁλοκληρωτικά στά χέρια σου; Σοῦ ἔχω δώσει ἐντολή νά τό διαπλάσεις ἀπό πολύ μικρό, ἔμβρυο ἀκόμη, νά τό διαπαιδαγωγήσεις σωστά". Νομίζεις ὅτι θά βρεῖς ἔλεος, ἄν ἀδιαφορήσεις καί τό ἀφήσεις νά χαθεῖ; Τί ἔχεις νά ἀπαντήσεις σέ αὐτά, ἄνθρωπέ μου; Μήπως θά μοῦ πεῖς ὅτι "τώρα πού  μεγάλωσε τό παιδί, εἶναι γιά μένα δύσκολο αὐτό τό ἔργο καί σκληρό;" Αὐτό ἔπρεπε νά τό ἔχεις ὑπολογίσει ἀπό τότε πού τό παιδί ἦταν εὔπλαστο, καί μποροῦσε εὔκολα νά ὑπακούει. Ἄν δέν τά παραμελοῦσες τότε πού ἀναπτύσσονταν τά πάθη, δέν θά εἶχαν τώρα ριζώσει καί δέν θά ἦταν σήμερα δυσκολοθεράπευτα.[4]

     Ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς παραγγέλει:"Ἔχεις παιδιά; Διαπαιδαγώγησέ τα καλῶς καί ἀπό τήν νεαράν τους ἡλικίαν συνήθισέ τα νά κάμπτουν τόν τράχηλόν τους εἰς τόν ζυγόν τῆς ὑπακοῆς".[5]

     Μητέρες καί Πατέρες! Θά πρέπει πάντοτε νά ἐνθυμεῖσθε τά ὑψηλά καί σπουδαῖα καθήκοντα, τά ὁποῖα ὀφείλετε νά ἐκπληρώσετε πρός τά παιδιά σας. Μή φανῆτε ἀπειθεῖς στίς προτροπές καί παρήκοοι στίς παραινέσεις τῆς φύσεως καί τῆς ἁγίας μητρός Ἐκκλησίας. Εὐλογημένον θά εἶναι τό ὄνομά σας. Ἱερά καί αἰώνιος ἡ μνήμη σας, ἐάν διά τῆς χρηστῆς ἀνατροφῆς καί διαπαιδαγωγήσεως τῶν παιδιῶν σας προσφέρετε εἰς μέν τήν πολιτείαν πολίτες τιμίους καί ἐναρέτους, εἰς δέ τήν ἁγίαν Ἐκκλησίαν εὐλαβεῖς χριστιανούς. Παρακαλεῖτε τόν Κύριον νά σᾶς βοηθήσει εἰς τό ἅγιον αὐτό ἔργον πρός δόξαν τοῦ παναγίου αὐτοῦ ὀνόματος. Ἀμήν.