Κυριακή 30 Ἰανουαρίου 2022 (ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ)

Κυριακή 30 Ἰανουαρίου 2022 (ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ)

Ποιὸς ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ ἀληθινὰ μεγάλος; Τὸ ἐρώτημα αὐτὸ τίθεται κατὰ καιροὺς σὲ διαλέξεις καὶ συζητήσεις, σὲ διαγωνισμοὺς καὶ δημοσκοπήσεις. Ἀλήθεια σὲ ποιὸν ἀξίζει ὁ τίτλος «μέγας»;

Καθὼς σήμερα τιμοῦμε «τοὺς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς τρισηλίου Θεότητος» καὶ οἰκουμενικοὺς διδασκάλους, μποροῦμε νὰ λάβουμε τὴν ἀπάντηση στὸ παραπάνω ἐρώτημα ἀπό ταὀν λόγο τοῦ Κυρίου μας: «Ὃς δ’ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν», δηλαδὴ αὐτὸς ποὺ θὰ ἐφαρμόσει ὅλες ἀνεξαιρέτως τὶς θεῖες ἐντολὲς καὶ θὰ διδάξει καὶ τοὺς ἄλλους, αὐτὸς θὰ ἀναγνωριστεῖ μεγάλος στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Ποιὸς εἶναι, λοιπὸν, ἀληθινὰ μεγάλος;

Τὸ πρῶτο ποὺ ζητᾶ ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ἡ ἀκριβὴς καὶ πιστὴ ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν του. Εἴμαστε προνομιοῦχοι ὅσοι ἀξιωθήκαμε νὰ γνωρίσουμε τὴν ἀλήθεια ὅπως μᾶς τὴν ἀποκάλυψε ὁ τέλειος Διδάσκαλος καὶ τὴν διδασκόμαστε μέσα στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Δὲν ἀρκεῖ, ὅμως, ἡ θεωρητικὴ γνώση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἀπαραίτητη καὶ ἡ ἔμπρακτη ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν του, διότι μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ θὰ ἀποδεικνύουμε τὴν ἀγάπη μας σ’ ἐκεῖνον. Μᾶς τὸ εἶπε ξεκάθαρα ὁ ἴδιος ὁ Κύριος. «Ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με». Ὅποιος κρατεῖ τὶς ἐντολές μου καὶ τὶς ἐφαρμόζει, ἐκεῖνος μόνο μὲ ἀγαπᾶ. Καὶ ὅποιος μὲ ἀγαπᾶ, συνέχισε ὁ Κύριος, θὰ ἀγαπηθεῖ ἀπὸ τὸν Πατέρα μου καὶ ἐγὼ θὰ τὸν ἀγαπήσω, «καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν», δηλαδὴ θὰ φανερώσω σ’ αὐτὸν τὸν ἑαυτό μου (Ἰω. ιδ΄ 21).

Ἀλήθεια, μποροῦμε νὰ συνειδητοποιήσουμε τὸ ὕψος τῆς τιμῆς ποὺ ἐπιφυλάσσει ὁ ἅγιος Θεὸς σὲ ὅποιον ἐφαρμόζει τὶς ἐντολές του; Ὑπόσχεται ὁ Θεὸς ὅτι θὰ φανερωθεῖ στὸν πιστὸ τηρητὴ τῶν ἐντολῶν του. Ἄραγε, δὲν ἀξίζει κάθε θυσία γιὰ μία τόσο μεγάλη δωρεά; Ἄλλωστε ἔχουμε ἐνώπιόν μας καὶ τὸ ἀξιομίμητο παράδειγμα τῶν ἁγίων Τριῶν Ἱεραρχῶν, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίστηκαν σὲ ὅλη τους τὴ ζωὴ καὶ ἀκολούθησαν μὲ πιστότητα τὸ θεῖο Νόμο. Ἔλεγε χαρακτηριστικὰ ὁ Μέγας Βασίλειος: Ἄς καταβάλουμε ὅλοι κάθε προσπάθεια, προκειμένου νὰ μὴ μᾶς ξεφύγει τίποτε ἀπὸ ὅσα μᾶς ἔχουν παραδοθεῖ ὡς ἐντολές. Αὐτὴ ἡ πιστὴ καὶ ἀκριβὴς ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ εἶναι τὸ πρῶτο βῆμα, γιὰ νὰ ἀναδειχθεῖ ὁ ἄνθρωπος «μέγας».

Ὁ Κύριος, ὅμως, δὲν ὀνόμασε «μεγάλο» ὅποιον ἐφαρμόζει μόνο τὶς θεῖες ἐντολὲς ἀλλὰ αὐτὸν ποὺ παράλληλα διδάσκει καὶ καθοδηγεῖ καὶ ἄλλους ἀνθρώπους στὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ. Καὶ ὁπωσδήποτε ὑπάρχουν ἄνθρωποι καταρτισμένοι, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, ποὺ ἔχουν λάβει εἰδικὸ χάρισμα ἀπὸ τὸ Θεὸ, γιὰ νὰ ἀσκοῦν τὸ κατ’ ἐξοχὴν ἱερὸ ἔργο τῆς διδαχῆς τοῦ θείου λόγου. Καὶ ὅσοι ἀσχολοῦνται μὲ τὴν ὑπεύθυνη αὐτὴ διακονία ὀφείλουν πάντοτε νὰ ἀνακρίνουν τὸν ἑαυτό τους ἂν οἱ ἴδιοι τηροῦν αὐτὰ ποὺ διδάσκουν.

Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι ὁ Κύριος εἶπε πρῶτα «ὃς ἂν ποιήσῃ...» κι ἔπειτα τὸ νὰ «διδάξῃ». Ἀλίμονο στὸν ἄνθρωπο ποὺ διδάσκει χωρὶς νὰ ἐφαρμόζει αὐτὰ ποὺ διδάσκει. Αὐτὸς ὅ,τι χτίζει μὲ τὸ ἕνα χέρι, μὲ τὸ ἄλλο τὸ γκρεμίζει. Ὡς πρὸς τὸ ὅτι ὁ Κύριος δὲν εἶπε μόνο τὸ «ποιήσῃ» ἀλλὰ προσέθεσε καὶ τὸ «διδάξῃ», σημειώνει τὰ ἑξῆς ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: «Οὐ γὰρ ἑαυτοῖς δεῖ χρησίμους εἶναι μόνον, ἀλλὰ καὶ ἑτέροις... Ὥσπερ γὰρ τὸ διδάσκειν ἄνευ τοῦ ποιεῖν κρίνει τὸν διδάσκοντα..., οὕτω τὸ ποιεῖν μέν, ἑτέρους δὲ μὴ ὑφηγεῖσθαι ἐλαττοῖ τὸν μισθόν». Δὲν εἶναι σωστὸ, δηλαδὴ, νὰ φροντίζουμε νὰ ὠφελοῦμε μόνο τὸν ἑαυτό μας ἀλλὰ καὶ τοὺς ἄλλους. Διότι ὅπως τὸ νὰ διδάσκει κάποιος χωρὶς νὰ ἐφαρμόζει, ἐνοχοποιεῖ τὸν διδάσκαλο, ἔτσι καὶ τὸ νὰ ἐφαρμόζει μέν, ἀλλὰ νὰ μὴν καθοδηγεῖ τοὺς ἄλλους, ἐλαττώνει τὸ μισθό του. Εἶναι φανερὸ ὅτι ὁ Κύριος δὲν ἀναφέρεται ἐδῶ μόνο σ’ αὐτοὺς ποὺ ἔχουν τὸ χάρισμα τῆς διδασκαλίας. Ὅλοι ὀφείλουμε νὰ δείχνουμε ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν ὀρθὴ καθοδήγηση τῶν γύρω μας ἀνθρώπων καὶ νὰ τοὺς βοηθοῦμε μὲ κάποια ἁπλὴ συμβουλή, μὲ ἕνα κατάλληλο βιβλίο, μὲ τὴ σύσταση ἑνὸς Πνευματικοῦ – τὸ σπουδαιότερο – μὲ τὸ παράδειγμά μας. Ἂν ἐμεῖς πρῶτοι ἀγωνιζόμαστε νὰ ἐφαρμόζουμε πιστὰ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ, τότε θὰ μποροῦμε νὰ φωτίζουμε καὶ τοὺς ἄλλους καὶ μὲ τὸ παράδειγμά μας καὶ μὲ τὰ λόγια μας.

Αὐτὸς εἶναι ἀληθινὰ μεγάλος ἄνθρωπος. Ἐκεῖνος ποὺ ἀγωνίζεται νὰ ἐφαρμόζει τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ τὴν σύμφωνη μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ζωή του ὁδηγεῖ καὶ ἄλλους ἀνθρώπους στὸ δρόμο τῆς σωτηρίας.

Τέτοιοι ἀναδείχθηκαν οἱ ἅγιοι Τρεῖς Ἱεράρχες, τῶν ὁποίων σήμερα τελοῦμε τὴ μνήμη. Μεγάλοι ἀγωνιστὲς τῆς ἀρετῆς καὶ μεγάλοι κήρυκες καὶ διδάσκαλοι, πνευματέμφοροι Πατέρες τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας καὶ ἔνδοξοι κληρονόμοι τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν. Μὲ τὴν ἁγία βιοτὴ καὶ τὴ θεοφώτιστη διδασκαλία τους μᾶς δίδαξαν πῶς γίνεται κανεὶς μέγας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Μᾶς δίδαξαν πάνω στὰ πράγματα ὅτι «ὃς ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ, οὗτος μέγας κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν».

Εἴθε ὅλοι μας νὰ τοὺς μιμηθοῦμε.