ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΛΙΟΥ 2012 Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΙΣΟΔΟΣ

«Πάντων ἡμῶν μνησθείη Κύριος ὁ Θεός ἐν τῇ Βασιλεία αὐτοῦ πάντοτε, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων»

            Σέ προηγούμενο κήρυγμά μας κάναμε λόγο για τή «Μικρά Εἴσοδο», πού ἔχουμε τήν περιφορά τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου καί τήν ἀνάγνωσή του. Σέ ἀντιδιαστολή πρός τή «Μικρά Εἴσοδο» εἶναι ἡ «Μεγάλη Εἴσοδος», ὅπου ἐδῶ μεταφέρονται τά Τίμια Δῶρα ἀπό τήν πρόθεση στήν ἁγία Τράπεζα, γιά τήν ἀναίμακτη θυσία. Τή «Μεγάλη Εἴσοδο» τή συνθέτουν τέσσαρα στοιχεῖα: Ὁ Χερουβικός ὕμνος, ἡ εὐχή τοῦ Χερουβικοῦ ὕμνου, ἡ θυμίαση, τά τίμια Δῶρα καί ἡ μεταφορά τους.

            Νά ἀρχίσουμε ἀπό τό τελευταῖο. Τίμια Δῶρα ὀνομάζουμε τόν ἄρτον καί τόν οἶνον, πού τά προσφέρουν οἱ πιστοί καί λέγονται τίμια, γιατί αὐτά μέ τόν καθαγιασμό τους ἀργότερα θά μεταβληθοῦν σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ. Ὁ ἄρτος στήν ἐκκλησιαστική γλῶσσα λέγεται εὐλογία ἤ προσφορά ἤ ἀπαρχή. Καί ὁ οἶνος λέγεται νᾶμα καί πρέπει νά εἶναι καθαρός φυσικός χυμός τοῦ σταφυλιοῦ, τό «γέννημα τῆς ἀμπέλου» ὅπως ἀναφέρεται στό κείμενο τοῦ Εὐαγγελίου. (1) Ὁ καθένας τό καταλαβαίνει πώς ἡ προσφορά καί τό νᾶμα, πού προσφέρουμε για τή Θεία Κοινωνία πρέπει νά εἶναι ἑτοιμασμένα μέ κάθε ἐπιμέλεια καί εὐλάβεια. Σύμφωνα μέ σύσταση μακαριστοῦ Ἀρχιερέα: «οἱ ἱερεῖς ἔχουν χρέος νά μή δέχονται τά δῶρα τῶν «προδήλως ἁμαρτανόντων» ἐκείνων δηλαδή πού φανερά καί προκλητικά ἁμαρτάνουν καί ἐκείνων «οἵ τήν ἁμαρτίαν ἀνέδην διενεργοῦσιν», πού ἐλεύθερα δηλαδή καί μέ ὅλη τους τήν ἄνεση ζοῦν ὅπως θέλουν καί ὅπως δέν ταιριάζει σέ πιστούς χριστιανούς. (2)  

            Τά Τίμια Δῶρα κατά τή «Μεγάλη Εἴσοδο», ἀφοῦ ἀκόμα δέν ἔχουν καθαγιασθεῖ, οὔτε Σῶμα, οὔτε Αἷμα Χριστοῦ εἶναι. Δέν εἶναι ὅμως καί συνηθισμένος ἁπλός ἄρτος καί οἶνος καί τοῦτο, γιατί τό πρωΐ κατά τήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου γίνεται ἡ ἱεροτελεστία τῆς πρόθεσης, πού εἶναι μία προετοιμασία τῆς τέλεσης τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Τά Τίμια Δῶρα παίρνουν μίαν ἱερότητα καί μέ τόν καθαγιασμό στή συνέχεια, γίνονται Σῶμα καί Αἷμα Χριστού. Τή στιγμή πού περνᾶ ἡ πομπή τῆς «Μεγάλης Εἰσόδου» ὁρισμένοι πιστοί προσκυνοῦν τά Τίμια Δῶρα ὡς νά εἶναι τό Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ. Γονατίζουν καί προσκυνοῦν  στή «Μεγάλη Εἴσοδο», γιατί κάμνουν μία σοβαρή σύγχυση. Ἄλλη εἶναι ἡ σημασία τῆς «Μεγάλης Εἰσόδου» στή Λειτουργία τῶν προηγιασμένων τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς καί ἄλλη τῆς «Μεγάλης Εἰσόδου» στή Θεία Λειτουργία» τῆς Κυριακῆς. Στήν προηγιασμένη κρατοῦν στά χέρια τους οἱ λειτουργοί μέσα στά ἅγια σκεύη τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ στῆς Κυριακῆς τή Θεία Λειτουργία ὁ ἄρτος καί ὁ οἶνος εἶναι ἀκόμα «ἄθυτα καί οὐ τετελεσμένα» δηλαδή δέν ἔχουν ἀκόμα καθαγιασθεῖ. Γι’ αὐτό στό πέρασμα τῶν Τιμίων Δώρων τῆς «Μεγάλης Εἰσόδου» τῆς Θείας Λειτουργίας περιοριζόμαστε νά προσκυνήσουμε κάνοντας τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ μόνον. Ἐδῶ εἶναι ἡ θέση τοῦ ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα πού ἔζησε τόν 14^ον αἰῶνα χαρακτηριστική. Μᾶς λέγει σέ μετάφραση: «Ἐάν μερικοί ἀπό τούς πιστούς τήν ὥρα πού εἰσέρχεται ὁ ἱερουργός μαζί μέ τά ἱερά Δῶρα, προσκυνοῦν τά μεταφερόμενα Δῶρα καί συμπεριφέρονται πρός αὐτά ὡς Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, ἀπατήθηκαν ἀπό τήν εἴσοδο τῶν προηγιασμένων Δώρων, ἀγνοῶντας τή διαφορά μεταξύ αὐτῆς καί ἐκείνης τῆς Λειτουργίας. Διότι ἡ Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς στήν εἴσοδο ἔχει τά Δῶρα ἀθυσίαστα καί ἀτέλεστα ἀκόμη, ἐκείνη ὅμως δηλαδή ἡ ἀκολουθία τῶν προηγιασμένων τά ἔχει τέλεια καί ἁγιασμένα Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ». (3)

            Κατά τή «Μεγάλη Εἴσοδο» τά Τίμια Δῶρα μεταφέρονται ἀπό τήν Πρόθεση τή μικρή κόγχη δεξιά τοῦ ἱεροῦ Βήματος, στήν ἁγία Τράπεζα, γιά τόν καθαγιασμόν τους. Αὑτός εἶναι ὁ πρακτικός λόγος. Ἡ «Μεγάλη Εἴσοδος» ὅμως ἔχει καί συμβολισμό, εἰκονίζει τήν ἀνάβαση τοῦ Χριστοῦ στό Γολγοθᾶ γιά νά θυσιασθεῖ «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς». Τώρα δέν περιστοιχίζεται ἀπό τό μαινόμενο ὄχλο καί τούς σταυρωτές Του. Εἶναι ὁ Βασιλέας τοῦ σύμπαντος κόσμου, πού συνοδεύεται ἀπό τίς Οὐράνιες ἀγγελικές Δυνάμεις. Ἡ ἁγία Τράπεζα, ὅπου τοποθετοῦνται τά Τίμια Δῶρα εἶναι καί ὁ τάφος καί τό «κενόν μνημεῖον» τῆς Ἀνάστασης. Κατά τή διάρκεια τῆς μεταφορᾶς τῶν Τιμίων Δώρων ἀκούγεται ὁ Χερουβικός ὕμνος, πού ὀνομάζεται ἔτσι ἀπό τίς πρῶτες λέξεις μέ τίς ὁποῖες ἀρχίζει: «Οἱ τά Χερουβείμ μυστικῶς εἰκονίζοντες…..». Εἰκονίζουμε οἱ πιστοί τά Χερουβείμ, ἀφοῦ ψάλλουμε τόν τρισάγιο ὕμνο στή ζωοποιό Τριάδα καί πρέπει νά ἀφήσουμε «ἐδῶ καί τώρα» κάθε βιοτική μέριμνα, γιά νά ὑποδεχθοῦμε τόν Βασιλέα τῶν ὅλων.

            Ὅταν ἀρχίσει νά ψάλλεται ὁ Χερουβικός ὕμνος, ἀρχίζει ὁ ἱερουργός, μπροστά στήν ἁγία Τράπεζα νά διαβάζει τήν εὐχή τοῦ Χερουβικοῦ ὕμνου. Αὐτή εἶναι μία προσωπική καί ἐξομολογητική εὐχή τοῦ ἱερουργοῦ, ἀπό τίς πιό δυνατές καί θεόπνευστες εὐχές τῆς Θείας Λειτουργίας. Εἶναι ἀπό τίς εὐχές ἐκεῖνες, πού ἰδιαίτερα πρέπει νά λέγεται μυστικά, ὅσο πού νά ἀκοῦνε μόνο οἱ συλλειτουργοί ἱερεῖς. Ἀφορᾶ μόνον τόν ἱερουργό καί τόν προετοιμάζει γιά τό μυστήριο τῆς εὐχαριστίας. Μετά τήν εὐχή ὁ λειτουργός ἱερέας παίρνει τό θυμιατήρι καί λέγοντας χαμηλόφωνα τόν 50^ον ψαλμό, θυμιάζει τήν ἁγία Τράπεζα. Τό θυμίαμα, πού ἡ Ἐκκλησία τό πῆρε ἀπό τήν Ἰουδαϊκή λατρεία, εἶναι μία προσφορά καί θυσία στό Θεό. Κάθε φορά, πού ὁ λειτουργός παίρνει στά χέρια του τό θυμιατό γιά νά θυμιάσει λέει μυστικά μία εὐχή, πού ἀναφέρει μεταξύ τῶν ἄλλων: Ὅπως ὁ εὐωδιαστός καπνός τοῦ λιβανιοῦ ἀνεβαίνει πρός τά ἐπάνω, ἔτσι ὁ Θεός μας Ἰησοῦς Χριστός νά δεχθεῖ τήν προσευχή μας στό ὑπερουράνιό Του θυσιαστήριο καί σέ ἀνταπόδοση νά μᾶς στείλει τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μέ τό νόημα αὐτό σέ κάθε ξεχωριστή καί ἐπίσημη στιγμή τῆς Θείας Λειτουργίας προσφέρεται θυμίαμα. Τέλος στήν ἀρχή τῆς πομπῆς κατά τή «Μεγάλη Εἴσοδο», ἡ εὐχή τῶν λειτουργῶν εἶναι: «πάντων ἡμῶν μνησθείη Κύριος ὁ Θεός ἐν τῇ Βασιλεία αὐτοῦ, πάντοτε, νῦν καί ἀεί, καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων». Νά μᾶς ἐνθυμηθεῖ ὁ Κύριος στή Βασιλεία Του. Εἶναι ἡ εὐχή αὐτή ἐπανάληψη ἐκείνης τοῦ ληστοῦ ἐπί τοῦ Σταυροῦ: «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθης ἐν τῇ βασιλεία Σου».