ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012 Η ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΘΛΙΨΗΣ

               ΚΥΡΙΑΚΗ  8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012        

             Η ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΗΣ ΘΛΙΨΗΣ

«Ὑπέρ τοῦ ρυσθῆναι ἡμᾶς ἀπό πάσης θλίψεως, ὀργῆς,

                           κινδύνου, καί ἀνάγκης, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν»

            Τό δέκατο αἴτημα τῆς «Μεγάλης Συναπτῆς» στή Θεία Λειτουργία ἀναφέρεται σέ τέσσερις καταστάσεις τῆς καθημερινότητάς μας καί καλούμαστε νά παρακαλέσουμε τόν Κύριό μας νά χαρίσει σ’ ὅλους μας τή δυνατότητα, ὄχι ἁπλῶς νά ἀπαλλαχθοῦμε ἀπ’ αὐτές, ἀλλά νά μπορέσουμε νά σταθοῦμε θετικά ἀπέναντί τους μ’ ἕνα δημιουργικό τρόπο. Καί εἶναι αὐτές ἡ θλίψη, ἡ ὀργή, ἡ ἀνάγκη καί ὁ κίνδυνος. Στό σημερινό μας κήρυγμα θά περιορισθοῦμε στήν πρώτη, τή θλίψη.

            Ἡ θλίψη καί τά δεινά τοῦ βίου εἶναι ἀναπόσπαστα στή ζωή μας. Χαρακτηριστική εἶναι ἡ διαβεβαίωση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ στούς μαθητές Του κατά τόν Μυστικό Δεῖπνο: «ἐν τῷ κόσμῳ θλίψιν ἕξετε, ἀλλά θαρσεῖτε^. ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον». (1) Μέ τόν ἕνα ἤ μέ τόν ἄλλο τρόπο ὁ κάθε ἄνθρωπος σέ κάποιες στιγμές ἤ σέ κάποιες περιόδους τῆς ζωῆς του, περνᾶ μέσα ἀπό αὐτή τήν ὀδυνηρή πραγματικότητα. Ὑπάρχουν θλίψεις φανερές, ὑπάρχουν ὅμως καί μυστικές καί ἐσωτερικές, πού ὁ πάσχων ἄνθρωπος, τίς βιώνει μ’ ἕνα προσωπικό τρόπο, χωρίς οἱ γύρω του νά τίς ἀντιλαμβάνονται καί εἶναι συνήθως οἱ πιό ἀνυπόφορες καί οἱ πιό καταλυτικές. Ὑπάρχουν θλίψεις, πού τίς δημιουργοῦν ἄνθρωποι τοῦ στενοῦ συγγενικοῦ καί φιλικοῦ περιβάλλοντος τοῦ ἀνθρώπου. Ἀκόμη ὑπάρχουν θλίψεις, πού παρουσιάζονται ἀπό προσωπικές ἀποτυχίες, ἐνοχές, ἀπαγοητεύσεις καί διαψεύσεις στίς προσδοκίες τοῦ ἀνθρώπου.

            Ὑπάρχουν θλίψεις, πού δημιουργοῦνται ἀπό φυσικά φαινόμενα, ὅταν αὐτά ἐπενεργοῦν ἀρνητικά καί καταστροφικά στήν ὑγεία μας, στά περιουσιακά μας στοιχεῖα, ἀλλά καί σ’  αὐτήν τήν ἐπιβίωσή μας. Θλιβόμαστε καί γιά τήν κακοπάθεια ἀγαπητῶν μας προσώπων. Ἰσχυρή θλίψη αἰσθανόμαστε, ὅταν ὁ φθόνος, ἡ συκοφαντία, ἡ κατάκριση, ἡ διαβολή, μάλιστα προέρχεται ἀπό ἀγαπητά καί φιλικά πρόσωπά μας. Θλίβονται οἱ γονεῖς, ὅταν τά παιδιά τους παρουσιάζουν προβλήματα συμπεριφορᾶς, μόρφωσης, ἐπαγγελματικῆς τακτοποίησης καί οἰκογενειακῆς ἀποκατάστασής τους. Θλίβονται ὅμως καί τά παιδιά, ὅταν κάποιοι, ἔστω λίγοι γονεῖς, φέρονται μέ σκληρότητα, ἀδιαφορία καί ἔλλειψη φροντίδας γι’ αὐτά. Καί ἀκολουθεῖ ἕνα ἀμέτρητο πλῆθος θλιμμένων ἀνθρώπων.

            Ἡ διαβεβαίωση τοῦ Ἰησοῦ γιά τό ἀναπόφευκτο τῶν θλίψεων μέσα στήν καθημερινή μας ζωή, εὐτυχῶς συνοδεύεται ἀπό τήν ἐνθάρρυνση: «…ἀλλά θαρσεῖτε». Δηλαδή μᾶς διαβεβαιώνει πώς στή ζωή μας λιγότερο ἤ περισσότερο ὅλοι μας περνοῦμε ἀπό θλιβερές καταστάσεις. Σημασία ἔχει νά μήν περάσει κανείς στήν κατάθλιψη. Στήν κατάσταση ἐκείνη τῆς βαθιᾶς θλίψης, τῆς δυσβάστακτης καί καταπιεστικῆς. Ἐκείνης, πού εὔκολα γίνεται ἀπογοήτευση καί ἀπόγνωση καί ὁδηγεῖ στήν ἀποδυνάμωση, πού περιορίζει τίς ἀντιστάσεις τοῦ ἀνθώπου στό ἐλάχιστο. Σ’ αὐτή τήν κατάσταση, ὅταν βρεθεῖ κανείς, ἀρχίζει  τήν ἀρνητική πορεία, πού ἀκολουθεῖται ἀπό τήν αὐτοκαταστροφή, πού φέρει τόν τερματισμό τῆς ζωῆς καί τό ἀπεύχεται κανείς γιά τόν κάθε ἄνθρωπο.

            Στό ἀναπόφευκτο τῆς θλίψης, ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ἀπαντᾶ μέ τό: «θαρσεῖτε, ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον». Τό «θαρσεῖτε» αὐτό σημαίνει, ὄχι ἁπλῶς παρηγορηθεῖτε, ἀλλά νά ἔχετε θάρρος. Ἀνάμεσα στίς ταραχές, τίς δυσκολίες καί τίς θλιβερές πλευρές τῆς ζωῆς, εἶναι χρέος καί συμφέρον τῶν πιστῶν μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, νά μήν χάνουν τήν ἐμπιστοσύνη τους καί νά διατηροῦν τήν ἐλπίδα καί τήν ἐν Χριστῷ ἐνθάρρυνση. Μπροστά στήν ὁποιαδήποτε μορφή θλίψης καί ἀπειλῆς καί φοβήτρου, ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ὡς τοῦ μοναδικοῦ κατακτητοῦ καί νικητοῦ τοῦ κόσμου, προσφέρει στόν καθένα τήν ὑπέρβαση τῆς κάθε μορφῆς θλίψης. Τό: «Ἐγώ νενίκηκα τόν κόσμον» ἀποτελεῖ προφητικό λόγο τοῦ Χριστοῦ.

            Μέσα στούς αἰῶνες τῆς χριστιανικῆς ἐποχῆς, ὁ Κύριος Ἰησοῦς, δέν εἶναι ἀδρανής καί ἀδιάφορος θεατής τῶν θλίψεών μας. Εἶναι ὁ μεγάλος Νικητής τοῦ κόσμου. Στό ὑπεράνθρωπο Μαρτύριο τῆς ἀνθρώπινης φύσης Του, φανερώνεται ἡ ἀκρότητα τοῦ πόνου καί τῆς ἀκατάληπτης στά ἀνθρώπινα μέτρα μας θλίψης Του. Ἀρκεῖ νά περιορισθοῦμε στήν τελευταία κραυγή Του ἐπί τοῦ Σταυροῦ: «Θεέ μου Θεέ μου ἱνατί μέ ἐγκατέλιπες;». (2) Γιά μία στιγμή, πράγματι τρομερή, ἡ ἀγωνία Τοῦ Ἰησοῦ ἐντείνεται σέ τέτοιο σημεῖο, πού ὑπερβαίνει τή δική μας κατανόηση καί ὡσάν νά ἀπομακρύνεται ἡ ἀγάπη τοῦ Πατέρα Του. Σ’ αὐτή τή στιγμή τοῦ πάθους Του, ἡ ἐγκατάλειψη ἔφθανε στό μέγιστο βαθμό, ὅπως μετά ἀπό λίγο ἦλθε καί τό τέρμα τοῦ Πάθους Του. Ἐντύπωση δημιουργέῖ τό παράπονόν Του ὄχι γιά τά παθήματά Του, ἀλλά γιά τήν ἐγκατάλειψη. Αὐτό τό τελευταῖο εἶναι ἐνδεικτικό τῆς ἀπεριόριστης καί ἀνέκφραστης γιά μᾶς ἔντασης τῆς θλίψης, πού τόν διακατέχει.

            Ἡ ἔναρξη τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος μέ τήν ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου τῆς Μεγάλης Δευτέρας στήν ἀπογευματινή λατρευτική σύναξη, μᾶς εἰσάγει στα: «Πάθη τά σεπτά…ὡς φῶτα σωστικά» κατά τόν ὑμνογράφο. Καί πράγματι μᾶς ὁδηγεῖ  στή Σωτηρία μέ τήν εὐαγγελική διδαχή Του, τόν παραβολικό λόγο καί τά θαύματά Του, ἀλλά καί μέ τά σεπτά Πάθη Του. Καί εἶναι συγκλονιστικό πώς μέσα στό πάθος: «λυπεῖται καί ἀδημονεῖ» (3) πού σημαίνει πώς ἄρχισε νά λυπᾶται καί νά ἀγωνιᾶ. Ἡ ἀνθρώπινη φύση Του δοκιμάζει τήν πεῖρα ὅλων τῶν σκληρῶν ἐφόδων καί τῶν τρανταγμάτων πού μπορεῖ νά ὑποστεῖ ἡ φύση μας. Ἡ Θεία Του ὅμως φύση μένει σταθερή μέσα σέ μία τέλεια εἰρήνη. Θεία εἰρήνη μιᾶς ψυχῆς ἀνθρώπινα θλιμμένης. Χαρακτηριστική εἶναι ἡ προσευχή Του: «Περίλυπος ἐστιν ἡ ψυχή μου ἕως θανάτου». (4) Τό Πάθος Του, δέν εἶναι μία συμβατική κατάσταση, πού ἔρχεται νά ἐξυπηρετήσει σκοπιμότητες. Εἶναι γεγονός ἀναμφισβήτητο, πού ἐνσυνείδητα τό ἀποδέχεται, παρά τή φοβερά ἔντασή του γιά νά πραγματοποιηθεῖ ἡ ἀνθρώπινη σωτηρία. Αὐτή ὅμως δέν μποροῦσε νά ἐπιτευχθεῖ χωρίς τήν ἐλεύθερη ἀποδοχή τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ ὕψιστη θυσία τοῦ Ἰησοῦ ἀκυρώνεται γιά ἐκείνους πού ἡ ἐλευθερία τους μένει ἀρνητική. Τότε τό πάθος τοῦ Ἰησοῦ συνεχίζεται καί περισσότερο «λυπεῖται καί ἀδημονεῖ». (5)