Κυριακή 6 Δεκεμβρίου 2020 (Ι’ ΛΟΥΚΑ)

Κυριακή  6  Δεκεμβρίου 2020 (Ι’ ΛΟΥΚΑ)

(Λουκ. ιγ’ 10 - 17)

     Ἐάν μποροῦσε νά μιλήσει ὅπως ἤθελε ὁ μοχθηρός ἐκεῖνος ἀρχισυνάγωγος, γιά τόν ὁποῖο κάνει λόγο ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή, τί δέν θά ἔλεγε ἐναντίον  τοῦ Κυρίου μας; Ἀλλά, βέβαια, δέν μποροῦσε. Τό θαῦμα τοῦ Κυρίου ἦταν ἀποστομωτικό. Ἡ ἁγιότητα τοῦ Κυρίου ἀποτελοῦσε φραγμό ἀνυπέρβλητο γιά τήν ἐκδήλωση τῆς κακίας του. Γι’ αὐτό καί ἀκολούθησε ἄλλο δρόμο. Χρησιμοποίησε τή μέθοδο τῆς ὑποκρισίας.

     Ἀλλά ὁ παντογνώστης Κύριος τόν ἤλεγξε μέ σφοδρότητα. Ὄχι τόσο γιά τήν κακία του, ὅσο γιά τήν ὑποκρισία του. Δίνει ἔτσι σέ ὅλους τήν ἀφορμή νά μελετήσουμε τί εἶναι ἡ ὑποκρισία καί πῶς θά φυλαχτοῦμε ἀπό αὐτήν.

     Τί εἶναι ἡ ὑποκρισία; Εἶναι συμπεριφορά ἐπιτηδευμένη, πού ἀποσκοπεῖ στό νά παραπλανήσει τούς ἄλλους, νά τούς βλάψει ἤ νά τούς ἐκμεταλλευτεῖ. Κίνητρό της ἔχει τά ταπεινά πάθη τοῦ φθόνου, τῆς ἐκδικητικότητας, τοῦ ἐγωισμοῦ ἤ τοῦ συμφέροντος.

     Ὁ ὑποκριτής ἐπιδιώκει ἄλλος νά φαίνεται καί ἄλλος νά εἶναι. Μέ στόχο τόν ἔπαινο τοῦ κόσμου παριστάνει τόν καλό ἄνθρωπο, χωρίς νά τρέφει τήν παραμικρή ἐκτίμηση πρός τήν καλοσύνη. Καθαρίζει «τό ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καί τῆς παροψίδος», δηλαδή ἐφαρμόζει μερικές ἐξωτερικές, εὔκολες καί ἐντυπωσιακές ἀρετές, ἐνῶ ἀφήνει θεληματικά τό βάθος τῆς ψυχῆς του νά εἶναι γεμᾶτο «πάσης ἀκαθαρσίας» (Ματθ. κγ’ 25, 27).

     Ἐπίσης ὁ ὑποκριτής ἄλλα σκέφτεται καί ἄλλα λέει. Διατυπώνει λόγια εὐσέβειας ἤ εὐγένειας, ἀλλά οἱ σκέψεις του εἶναι γεμᾶτες μοχθηρία. Μιλάει γιά τό Σάββατο ὁ ἀρχισυνάγωγος ἀλλά τόν καίει ὁ φθόνος, τόν ἐνοχλεῖ τό θαῦμα καί ἡ ἀφοσίωση τοῦ λαοῦ πρός τόν Χριστό.

     Κυρίως, ὁ ὑποκριτής κινεῖται ἀπό κάποιο κακό σκοπό, ἀλλά κρύβει τίς προθέσεις του μέ ἐπιμέλεια καί προσπαθεῖ νά δημιουργήσει τήν ἐντελῶς ἀντίθετη ἐντύπωση. Ἐπιπλήττει ὁ ἀρχισυνάγωγος τήν συγκύπτουσα καί τόν λαό καί ἐπιρρίπτει σ’ αὐτούς τήν εὐθύνη, στόχος του, ὅμως, εἶναι νά ἐνοχοποιηθεῖ ὁ Χριστός. Δηλώνει ὁ Ἡρώδης ὅτι θέλει νά προσκυνήσει τόν νεογέννητο Μεσσία, ἀλλά τό μόνο πού ἐπιδιώκει, εἶναι ἡ θανάτωση τοῦ θείου Βρέφους (Ματθ. β’ 8). Μέ ἐκτίμηση καί ἐπαίνους πλησιάζουν οἱ ἐγκάθετοι τόν Διδάσκαλο καί τόν συγχαίρουν, γιατί λέει τήν ἀλήθεια χωρίς νά φοβᾶται, ἀλλά πίσω ἀπό αὐτά κρύβουν φοβερή πλεκτάνη σέ βάρος του (Ματθ. κβ’ 16).

     Ψεῦδος καί ἀθεοφοβία, ἀπαίσιες κακίες καί πάθη στήν ψυχή τοῦ ὑποκριτῆ. Τί πρέπει, ὅμως, νά κάνουμε, γιά νά μή φτάσουμε ποτέ σέ τέτοιο κατάντημα;

     Βασικό μέλημα καί φροντίδα μας πρέπει νά κάνουμε τήν ἐπαγρύπνηση καί τήν  αὐτοκριτική, κυρίως ὡς πρός τά κίνητρα τῶν πράξεών μας. Νά μήν ἀφήνουμε ἀνεξέλεγκτα αἰσθήματα καί διαθέσεις, πού θά μᾶς ὁδηγήσουν κατόπιν σέ ὑποκριτική συμπεριφορά. «Ὁ εὐθύς συνίει τά ὁδούς αὐτοῦ», λέει ὁ θεόπνευστος σοφός (Παροιμ. κα΄ 29). Δηλαδή ὁ εὐθύς ἄνθρωπος ἔχει συναίσθηση τοῦ τί πράττει. Καί πολύ περισσότερο ἔχει συναίσθηση ὅτι ὁ Κύριος «ἐτάζει καρδίας καί νεφρούς» (Ψαλμ. ζ’ 9) καί «ἐπίσταται τόν νοῦν τῶν ἀνθρώπων» (Ἰώβ ζ’ 20) καί θά μᾶς κρίνει!

     Συγχρόνως ἐλέγχει καί τούς ἀνθρώπους μέ τούς ὁποίους συναναστρέφεται. Περιβάλλον ὑποκριτικῶν λόγων καί συμπεριφορᾶς εἶναι φυσικό νά μεταδίδει νοοτροπία καί ἦθος ἀνάλογο. Γι’ αὐτό καί ὁ Κύριος συμβούλευε τούς μαθητές του νά φυλάγονται «ἀπό τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων, ἥτις ἐστίν ὑπόκρισις» (Λουκ. ιβ’ 1), ὁ δέ Ψαλμωδός σεμνύνεται νά βεβαιώνει ὅτι μόνο «ἄκακοι καί εὐθεῖς» συνδέονταν μαζί του (Ψαλμ. κδ΄ 21).

     Τελικά, εἶναι ἀπαραίτητη καί εἰδική προσευχή γιά τό σοβαρό αὐτό θέμα. Εἴμαστε τόσο ἀδύναμοι στό νά ἐλέγχουμε τόν ἑαυτό μας! Ἀδιάκοπα ἀναβλύζουν οἱ κακίες μέσα μας. Στόν ἄγιο Θεό νά καταφεύγουμε. «Κύριε, νά λέμε, ἐκ τῶν κρυφίων μου καθάρισόν με» (Ψαλμ. ιη’ 13). «Πνεῦμα εὐθές ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου» (Ψαλμ. ν’ 12). Φώτισε τούς ὀφθαλμούς μου. Ἐξάγνισε τίς διαθέσεις μου. Ἐνίσχυσέ με στή σοβαρή αὐτή πτυχή τοῦ ἀγώνα μου. Καί ὁ Κύριος ἀναμφίβολα θά ἱκανοποιήσει τό ἱερό αὐτό αἴτημα καί τόν πόθο τῆς ψυχῆς μας.

     Εἶναι πολύ ἐλπιδοφόρο τό γεγονός ὅτι ἀπό ὅλο τό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων, πού ἦταν παρόντες τότε στή Συναγωγή, μόνο ἐλάχιστοι καί κυρίως ὁ ἀρχισυνάγωγος ἐπηρεάζονταν ἀπό τήν ὑπόκριση. Οἱ περισσότεροι ἦταν εἰλικρινεῖς καί ἄδολες ψυχές, πού δέν δίστασαν, μάλιστα, νά ἐκδηλώσουν χαρά γιά τό ξεσκέπασμα τοῦ ὑποκριτῆ καί τή δικαίωση τοῦ ἀναμάρτητου εὐεργέτου Χριστοῦ.

     Μ΄ αὐτούς ἄς ἀγωνιστοῦμε νά συγκαταλεγόμαστε κι ἐμεῖς ζητώντας τίς πρεσβεῖες τοῦ σήμερα ἑορταζομένου Ἁγίου Νικολάου, πού ὑπῆρξε πρότυπο εὐθέος ἀνδρός. Νά εἴμαστε βέβαιοι ὅτι μέ τόν τρόπο αὐτό ὄχι ἐπιτιμήσεις, ἀλλά ἔπαινο καί εὐλογίες θά δεχθοῦμε ἀπό τόν καρδιογνώστη Κύριο καί θά ἀξιωθοῦμε νά ἀντικρύσουμε μαζί μέ τούς «εὐθεῖς τῇ καρδίᾳ» τό πρόσωπό του στή Βασιλεία του (Ψαλμ. ρλθ’ 13).