Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2020 (Η’ ΛΟΥΚΑ) (Λουκ. ι’ 25 - 37)

«Διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωήν αἰώνιον κληρονομήσω;»

            Αὐτό ἦταν τό ἐρώτημα, πού ὁ νομικός τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ὑπέβαλε στόν Κύριο. Ἕνα ἐρώτημα βασικό καί θεμελιῶδες, πού ἀπασχολεῖ ὅλους τούς εὐσεβεῖς ἀνθρώπους. Καί αὐτό, γιατί ὅλοι τους αἰσθάνονται τήν ἀνάγκη τῆς αἰώνιας ζωῆς καί συγχρόνως ὅλοι τό ἐννοοῦν, ὅτι δέν ἀρκεῖ μόνο νά τήν σκέφτεται κανείς ἤ ἁπλῶς νά τήν ἐπιθυμεῖ καί νά τήν εὔχεται. Κάτι χρειάζεται νά κάνει, νά συμβάλει σέ κάτι καί αὐτός, ὥστε νά ἀξιωθεῖ νά τήν κληρονομήσει.

Σέ αὐτό λοιπόν τό θέμα θά ἐμβαθύνουμε σήμερα.  Γιά ποιό λόγο τά ἔργα τῆς πίστεως εἶναι ἀπαραίτητα; Καί πῶς πρέπει νά γίνονται, γιά νά μᾶς εἰσαγάγουν στήν οὐράνια Βασιλεία;

 Λόγια εὔκολα λέει ὁ καθένας. Δέν στοιχίζουν τά λόγια. Ἑπομένως εὔκολα μπορεῖ νά τά ἔχουν στό στόμα καί ἄνθρωποι ἐπιπόλαιοι καί ὑποκριτές ἀκόμη. Τά ἔργα, ὅμως, ζητοῦν ἰδιαίτερη προσπάθεια, κόπο, μόχθο καί θυσία, καρτερία καί ἐπιμονή. Καί γι’ αὐτό ὅσοι πρόθυμα τά ἀναλαμβάνουν, ἀποδεικνύουν σαφῶς τήν εἰλικρίνεια τῆς διάθεσής τους, τή γνησιότητα τῆς εὐσέβειάς τους. Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ὅποιος μέ συναίσθηση σταθεῖ μπροστά στό μεγάλο θέμα τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς του, θέτει καί τό ἐρώτημα: «Τί με δεῖ ποιεῖν, ἵνα σωθῶ;» Τί πρέπει νά κάνω γιά νά σωθῶ; (Πραξ. ιστ’ 30). Καί ὡς ἀπάντηση  λαμβάνει ἀπό τούς πνευματικούς καθοδηγούς τό λόγο τοῦ ἀποστόλου Ἰακώβου: «Καλλιέργησε πίστη εἰλικρινῆ, πού θά βεβαιωθεῖ μέ ἔργα θεοφιλῆ» (Ἰακ. β’ 18).

Ἄλλωστε τά ἔργα δέν ἀποτελοῦν μόνο καρπό, ἀλλά καί λίπασμα καί τροφοδοσία τῆς πίστεως. Κάθε προσπάθεια πού ἀποβλέπει στήν ἐφαρμογή τοῦ θείου θελήματος, συντελεῖ στήν ἀκόμη μεγαλύτερη ὡρίμανση καί στερέωση καί αὔξηση τῆς πίστεως. Ὅταν ἀποκρούσουμε ἕναν πειρασμό, ὅταν συντρέξουμε ἕναν φτωχό, ὅταν ὁμολογήσουμε τό «πιστεύω» μας, ὅταν εὐεργετήσουμε κάποιον ἐχθρό μας, νιώθουμε τήν πίστη στόν Χριστό καί τή βασιλεία του ἀναπτερωμένη. Αὐτό τό βλέπουμε καθαρά στόν Ἀβραάμ, γιά τόν ὁποῖο γράφτηκε ὅτι «ἐκ τῶν ἔργων ἡ πίστις ἐτελειώθη» (Ἰακ. β’ 22). Ἡ πίστη του σφυρηλατήθηκε καί ἀποδείχτηκε τέλεια μέ συγκεκριμένες ἐνέργειές του, μέ τή συμμόρφωση στό θεῖο θέλημα.

Γι’ αὐτό ἀκριβῶς καί ὁ Κύριος ὑποσχέθηκε νά ἀμείψει ὄχι τόν καθένα πού θά τόν προσφωνεῖ «Κύριε, Κύριε», ἀλλά μόνο ἐκείνους πού θά ἐφαρμόσουν ἔμπρακτα «τό θέλημα τοῦ πατρός του τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Ματθ. ζ’ 21).

Εἶναι καιρός, ὅμως, νά δοῦμε καί τόν τρόπο, μέ τόν ὁποῖο πρέπει νά ἐργαζόμαστε τά ἔργα τῆς πίστεως.

Ὁ Χριστιανισμός ζητᾶ τήν τελειότητα. Καί τήν ζητᾶ ἀπό κάθε πιστό. Δέν ἱκανοποιεῖται μέ τό νά γίνει ἁπλῶς κάτι καλό, ἀλλά ἀπαιτεῖ τό καλό νά γίνει καί καλά, ἄρτια καί τέλεια κατά τό δυνατόν (Ἰακ. α’ 4).

Στήν συγκεκριμένη περίπτωση ἀρχικά ἐρευνᾶ ἐάν τά «καλά ἔργα» προέρχονται κατευθεῖαν ἀπό τήν πίστη καί τήν ὀρθόδοξη πνευματικότητα. Ἐξετάζει μήπως τυχόν εἶναι ἀποτέλεσμα ἁπλῶς ἰδιοσυγκρασίας ἤ κάποιας ἀνθρωπιστικῆς φιλοσοφίας, πού συνιστᾶ εἴτε ἐλεημοσύνες εἴτε ἀσκήσεις ἐγκράτειας καί ἄλλων ἀρετῶν. Ὅλα αὐτά, ἐάν δέν πηγάζουν ἀπό πίστη καί ἀγάπη πρός τόν ἀληθινό Θεό, δέν ὑπολογίζονται ὡς ἀξιόλογα «καλά ἔργα», οὔτε φυσικά ὡς θεοφιλῆ ἔργα πίστεως. Ὁ «μισθός ἡμῶν» θά εἶναι «πολύς», μόνο ὅταν ἐνεργοῦμε ὡς «υἱοί ὑψίστου» καί ἐφαρμόζουμε τήν «πρώτη καί μεγάλη ἐντολή» δηλαδή τήν ὁλόψυχη ἀγάπη πρός τόν Θεό, ἡ ὁποία συνεπάγεται καί γενικότερη ὑπακοή σέ ὅλες τίς ἐντολές του, συνεπῆ ἐκκλησιαστική ζωή καί πνευματικό ἀγώνα.

Ὁμοίως ἡ πίστη μας ἐρευνᾶ μήπως ὁρισμένα «καλά ἔργα» ἔχουν κίνητρό τους «τό θεαθῆναι», δηλαδή τήν καλή γνώμη καί τόν ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων, ὁπότε πάλι θεωροῦνται χωρίς ἀξία ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.

Τέλος ἀπαιτεῖ, ὅσα ἀπευθύνονται στούς συνανθρώπους μας, νά γίνονται μέ πραγματική ἀγάπη, μέ βαθειά κατανόηση, μέ λεπτότητα καί διάκριση, μέ προθυμία καί χαρά. Ὅπως ἀκριβῶς ἦταν οἱ ἐνέργειες τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτη. Στήν πρός Ρωμαίους ἐπιστολή ὁ  θεόπνευστος ἀπόστολος Παῦλος δίνει χρυσή γραμμή πλεύσεως. Γράφει: «Ὁ μεταδιδούς, ἐν ἁπλότητι»,  αὐτός πού προσφέρει νά τό κάνει μέ γενναιοδωρία καί ταπεινή ἀφελότητα, «ὁ ἐλεῶν, ἐν ἱλαρότητι», αὐτός πού ἐλεεῖ νά τό κάνει μέ γλυκύτητα καί εὐχαρίστηση, «τῇ φιλαδελφίᾳ φιλόστοργοι», γεμᾶτοι στοργή λόγω τῆς ἀγάπης στούς ἀδελφούς (Ρωμ. ιβ’ 8 - 10).

«Τί ποιήσας ζωήν αἰώνιον κληρονομήσω», ρωτοῦσε ὁ Νομικός τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλά ὅπως φαίνεται τό μόνο πού τόν ἐνδιέφερε ἦταν τά λόγια καί οἱ ἀτέλειωτες θεωρητικές συζητήσεις.

Ὁ Κύριος, ὅμως, ἀναφέρθηκε σέ συγκεκριμένα ἔργα. Καί κλείνοντας τή διδακτική παραβολή του πάλι σέ ἔργα παρέπεμψε μέ τήν προτροπή: «Ποίει ὁμοίως».

Αὐτή τήν προτροπή ἄς τήν βάλουμε καί ἐμεῖς βαθειά στήν καρδιά μας. Ἄς τήν ἀκοῦμε πάντοτε. Ἄς τήν κάνουμε ὁδηγό μας στήν πνευματική ζωή. Ἔργα πίστεως καί ἀγάπης ἄς ἐπιδιώξουμε σάν ἄλλους πολύτιμους θησαυρούς. Ἔργα πού θά ἐγγυηθοῦν γιά τήν εἰλικρίνεια τῆς διάθεσής μας, θά μᾶς καλλιεργήσουν ψυχικά καί θά μᾶς ἐξασφαλίσουν τό θεῖο ἔλεος καί τή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.