ΚΥΡΙΑΚΗ 11 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 "ΔΕΗΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΑΡΧΟΝΤΩΝ"

            ΚΥΡΙΑΚΗ  11  ΜΑΡΤΙΟΥ 2012

        ΔΕΗΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΑΡΧΟΝΤΩΝ

«Ὑπέρ τοῦ εὐσεβοῦς ἡμῶν ἔθνους…πάσης ἀρχῆς καί

                                    ἐξουσίας…τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν»

            Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἄν καί στόν αὐτοκρατορικό θρόνο βρισκόταν ὁ ἀνελέητος καί ἀπάνθρωπος διώκτης τῶν χριστιανῶν Νέρων, προέτρεπε καί ἔκαμνε σύσταση στούς πιστούς νά προσεύχονται: «ὑπέρ..…πάντων τῶν ἐν ὑπεροχῇ ὄντων, ἵνα ἤρεμον καί ἡσύχιον βίον διάγωμεν ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καί σεμνότητι» (1) δηλαδή νά προσεύχονται  γιά ὅλους ἐκείνους πού ἀσκοῦν ἐξουσία, ὥστε νά ζοῦμε ἤρεμα καί εἰρηνικά μέ εὐσέβεια καί εὐπρέπεια ἀπό κάθε ἄποψη. Εἶχαν οἱ πιστοί χρέος νά κάμνουν δεήσεις γιά τούς κυβερνῆτες καί γιά ὅλους ἐκείνους πού κατέχουν πολιτική ἐξουσία. Ἀνεξάρτητα ποιό πολίτευμα ἀκολουθοῦν, ἡ προτροπή τοῦ Ἀποστόλου ἔγινε καθοριστική σ’ ὅλες τίς λατρευτικές συνάξεις τῶν πιστῶν μέσα στούς εἴκοσι αἰῶνες. Ἀνεξαρτήτως τοῦ περιεχομένου τοῦ πολιτικοῦ συστήματος καί τοῦ τρόπου ἀνόδου στήν ἐξουσία κάποιων ἀρχόντων, οἱ πιστοί ἔχουν ὑποχρέωση νά παρακαλοῦν τόν Θεό νά φωτίζει καί αὐτούς ἀκόμη τούς ἀναξίους, πού μέ αὐθαιρεσία καί καταδυνάστευση τοῦ λαοῦ κυβερνοῦν, γιά τόν περιορισμό τῆς κακῆς διακυβέρνησης πρός ὄφελος τοῦ λαοῦ.

            Εἶναι ἐντυπωσιακό πώς στούς μεγάλους διωγμούς τῶν τριῶν πρώτων αἰώνων, ὅταν οἱ πιστοί ἦσαν ἀναγκασμένοι νά καταφεύγουν στίς ὑπόγειες κατακόμβες γιά νά ἐπιτελέσουν τίς λατρευτικές τους συναθροίσεις, δέν ἔπαυαν νά δέονται καί γιά τούς ἄρχοντες διῶκτες τους. Ἡ παράκλησή τους ἦταν νά φωτίζει καί αὐτούς ἀκόμη γιά νά περιορίζεται ἡ κακή διακυβέρνησή τους καί νά λαμβάνουν μέτρα πρός ὄφελος τοῦ λαοῦ. Ἀλλά καί κατά τό πρόσφατο παρελθόν, πού ὑπῆρξαν πολιτεύματα ἀθεϊστικά καί καταπιεστικά, μέ ἐξουσία αὐθαίρετη καί καταπάτηση στοιχειωδῶν ἀνθρωπίνων  δικαιωμάτων, οἱ πιστοί στίς ἀπαγορευμένες τους λατρευτικές συνάξεις, ἐδεοντο καί γιά τούς ἀρνητές τῆς πίστης τους.

            Καί βέβαια αὐτή, ἡ ἐκ πρώτης ὄψεως, παράξενη στάση τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, δέν ἀπέβλεπε σέ σκοπιμότητες. Δέν ὑπῆρχε πρόθεση κολακείας στούς καταπατητές τῆς ἐξουσίας, οὔτε πολύ περισσότερο, γινόταν ἀπό αἴσθημα δουλεπρέπειας. Κατά τή θεώρηση τῆς Ἐκκλησίας τό νόημα καί ἡ ἀποστολή τοῦ πολιτικοῦ ἄρχοντος εἶναι διακονική. Βρίσκεται στήν ἐξουσία γιά νά ὑπηρετήσει τόν λαό, νά ὑπερασπισθεῖ καί νά διασφαλίσει καί προωθήσει τά δικαιώματά του. Ἀκόμη νά ἐξασφαλίσει τίς προϋποθέσεις ἑνός ἤρεμου καί ἀδιατάρακτου βίου. Αὐτή του ἡ ἀποστολή, ἀσφαλῶς, δέν εἶναι εὔκολη ὑπόθεση. Ἀπαιτεῖ ἱκανότητα, προγραμματαισμό, ὁράματα, ἐπιμονή καί ὑπομονή καί δημιουργικές παρεμβάσεις γιά οὐσιαστικές ἀλλαγές.

            Σύμφωνα μέ τήν ἀντίληψη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ τό ἔργο καί ἡ ἀποστολή τῶν πολιτικῶν ἀρχόντων, ἐπειδή εἶναι οὐσιαστικό καί καθοριστικό γιά τήν εὐημερία τοῦ λαοῦ, ἔχει ἀνάγκη τῆς «ἄνωθεν» βοηθείας. Καί ὅταν κάποιοι ἄρχοντες αὐτή τή βοήθεια δέν τήν λαμβάνουν ὑπόψη τους, εἴτε γιατί γι’ αὐτούς εἶναι ἀνύπαρκτη, εἴτε γιατί δέν τήν ὑπολογίζουν, καί τότε, ἡ Ἐκκλησία δέν παύει νά ἀναπέμπει τίς δεήσεις της. Μάλιστα στίς περιπτώσεις αὐτές εἶναι πιό ἐπίμονες καί πιό ἀναγκαῖες οἱ ἐπικλήσεις της. Χωρίς νά λαμβάνει ὑπόψη της ἡ Ἐκκλησία τήν ἀρνητική ἤ τήν ἀδιάφορη στάση αὐτῶν τῶν ἀρχόντων, ἐπιτελεῖ τό χρέος της, ὄχι συμβατικά, ἀλλά γιατί πιστεύει στήν «ἄνωθεν» βοήθεια καί στήν ἀναγκαιότητά της.

            Ἐδῶ ὅμως χρειάζεται νά γίνει μία βασική διάκριση καί νά καθορισθεῖ ἡ αὐθεντική ἀποστολή καί ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀποστολή καί ὁ ρόλος της στή σχέση μέ τούς πολιτικούς ἄρχοντες ἀντεδείκνυται νά ὑπεισέρχεται καί νά κάμνει παρεμβάσεις καθαρά πολιτικές, καί πιό χειρότερα, κομματικές. Καί ἄν ὑπῆρξαν κάποια παρόμοια παραδείγματα σέ προηγούμενες ἐποχές, ἔστω ἐλάχιστα, ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία βρισκόταν σέ λάθος ἀντιμετώπιση καί εἴχαμε παρέκκλιση ἀπό τήν ἀποστολή της. Αὐτό ὅμως δέ σημαίνει πώς ἡ ποιμένουσα Ἐκκλησία θά μένει ἀπαθής καί ἀδιάφορη στά οὐσιαστικά θέματα ποιότητας τῆς ζωῆς τοῦ λαοῦ, πού εἶναι καί λαός τοῦ Θεοῦ. Ἐδῶ ὅμως, ὅταν πρόκειται νά ὑποστηριχθοῦν σημαντικά καί δίκαια αἰτήματα τοῦ λαοῦ, ἀπαιτεῖται μέ πολλή διάκριση καί σύνεση νά παρεμβαίνει ἰδιαίτερα ἡ Ἐκκλησία στίς ἀποφάσεις τῆς πολιτείας.

            Τή θέση τῆς Ἐκκλησίας ἀπέναντι στήν κρατική ἐξουσία καί τούς ἄρχοντες τῆς πολιτείας τήν καθόρισε ὁ Κύριος Ἰησοῦς μέ τήν ἀπάντηση πού ἔδωσε στους Φαρισαίους. Αὐτοί στήν προσπάθειά τους νά Τον ἐμπλέξουν τόν Κύριο μέ θέματα πολιτικά τοῦ ἔθεσαν τό ἐρώτημα: «τί σοι δοκεῖ; ἔξεστι δοῦναι κῆνσον Καίσαρι ἤ οὐ;». Πές μας, λοιπόν, τί γνώμη ἔχεις; ἐπιτρέπεται νά πληρώνουμε φόρο στόν αὐτοκράτορα ἤ ὄχι; Ἡ ἀπάντηση τοῦ Κυρίου ἦταν σύντομη καί οὐσιαστική: «Ἀπόδοτε οὖν τά Καίσαρος Καίσαρι καί τά τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ»(2) δηλαδή, δῶστε στόν αὐτοκράτορα ὅ,τι ἀνήκει στόν αὐτοκράτορα, καί στόν Θεό ὅ,τι ἀνήκει στό Θεό. Σ’ αὐτό τό λόγο τοῦ Κυρίου ἔχουμε τά ἀκριβῆ ὅρια ἀνάμεσα στή σχέση κράτους – πολιτείας – πολιτικῶν ἀρχόντων , μέ τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τῆς ποιμαίνουσας Ἐκκλησίας καί τῶν πιστῶν. Ὅταν τηροῦνται τά ὅρια μέ ἀμοιβαῖο τρόπο Ἐκκλησίας καί πολιτικῆς ἐξουσίας, τότε ἐκεῖνος πού εἶναι κερδισμένος εἶναι  ὁ λαός, πού στόν ἑλληνικό μας χῶρο στό σύνολό του εἶναι καί λαός τοῦ Θεοῦ.

            Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἀναγνωρίζουσα τήν ὑψηλή ἀποστολή τῆς πολιτείας καί τῶν ἀρχόντων της, μέσα στά λειτουργικά της κείμενα διατύπωσε ἕνα πλῆθος εὐχῶν, αἰτημάτων πρός φωτισμό καί συμπαράσταση τῆς Θείας βοηθείας στούς φορείς τῆς πολιτικῆς ἐξουσίας. Ἐνδεικτικά νά ἀναφέρουμε ἕνα μικρό κείμενο ἀπό τήν ἀκολουθία «ἐπί ἐγκαταστάσει Δημοτικῆς ἀρχῆς». «Εὐλογητός εἶ, Κύριε ὁ Θεός ἡμῶν…δός αὐτοῖς ἄρχειν μετ’ ἐπιστήμης, ὅτι χαλεποῦ τοῦ εἰδέναι ἄρχεσθαι, χαλεπώτερόν ἔστι τό ἄρχειν ἀνθρώπων. Κατάστησον αὐτούς διακόνους εἰς ἀγαθόν…» «Εὐλογητός εἶσαι, Κύριε ὁ Θεός μας …δῶσε σ’ αὐτούς νά ἐξουσιάζουν μέ γνώση, γιατί δύσκολο εἶναι νά γνωρίζει κανείς νά ἄρχεται καί πιό δύσκολα νά ἐξουσιάζει ἀνθρώπους. Ὥρισέ τους νά εἶναι διάκονοι πρός τό καλόν….».