Κυριακή 28 Ἰουνίου 2020 (Γ’ ΜΑΤΘΑΙΟΥ) (Ματθ. στ’ 22 - 33)

Μία εἰκόνα τῆς ἐποχῆς του χρησιμοποίησε ὁ Κύριος στήν εὐαγγελική περικοπή, γιά νά τονίσει πόσο ἀσυμβίβαστοι πρέπει νά εἴμαστε ὡς πρός τήν φιλοχρηματία καί γενικότερα ὡς πρός τήν ὁποιαδήποτε ἁμαρτία. Παίρνει ἀφορμή ἀπό τόν θεσμό τῆς δουλείας, πού ἐπικρατοῦσε τότε καί λέει : «οὐδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν· ἤ γάρ τόν ἕνα μισήσει καί τόν ἕτερον ἀγαπήσει, ἤἑνός ἀνθέξεται καί τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν ἤ μαμωνᾶ». Εἶναι δυνατόν, ρωτᾶ, ἕνας δοῦλος νά διαθέτει τόν χρόνο καί τίς δυνάμεις του, γιά νά ἐξυπηρετεῖ τίς ἀπαιτήσεις δύο διαφορετικῶν κυρίων; Ἀδύνατον. Ἤ τόν ἕνα θά μισήσει καί θά ἀγαπήσει τόν ἄλλον ἤ θά προσκολληθεῖ στόν ἕνα καί θά καταφρονήσει τόν ἄλλον. Τό ἴδιο ἀδύνατο εἶναι νά εἶστε συγχρόνως δοῦλοι τοῦ Θεοῦ καί τοῦ χρήματος. Νά συμβιβάσετε τήν ἰδιότητα τοῦ πιστοῦ Χριστιανοῦ καί τοῦ φιλοχρήματου ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου.

Ἀλλά νά μελετήσουμε προσεκτικότερα γιά ποιό λόγο πρέπει νά εἴμαστε ἀσυμβίβαστοι μέ τό κακό καί πῶς θά τό κατορθώσουμε.

Στή ζωή μας γενικά ὁ συμβιβασμός καί ἡ διαλλακτικότητα εἶναι σπουδαία ἀρετή, γιατί ἀπομακρύνει ὀξύτητες, προφυλάσσει ἀπό φανατισμούς καί ὁδηγεῖ σέ συνεργασία καί πρόοδο. Σέ ὅ,τι ἀφορᾶ, ὅμως, τήν ψυχή μας καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι δυνατό νά κάνουμε συμβιβασμούς μέ τήν ἁμαρτία.

Πρωτίστως γιατί ἡ ἁμαρτία εἶναι τό ἄκρως ἀντίθετο ἀπό τόν Θεό. Εἶναι τό σκοτάδι. Ὅταν αὐτή ἐπικρατεῖ, δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει τό φῶς. Καί ἀντίστροφα, ὅταν τό φῶς ἔρχεται, αὐτή ἐξαφανίζεται. Συνδυασμός ἀρετῆς καί ἁμαρτίας δέν εἶναι δυνατός. «Τίς κοινωνία φωτί πρός σκότος; τίς δέ συμφώνησις Χριστῷ πρός Βελίαλ;» ρωτᾷ ἐλεγκτικά ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Β’ Κορ. στ’ 14 – 15).

Ἑπομένως ἐάν τυχόν προσπαθήσει κανείς νά συμβιβάσει τά ἀσυμβίβαστα, τό μόνο πού θά πετύχει εἶναι νά διχασθεῖ ὁ ἴδιος ἐσωτερικά καί νά ὑποφέρει ψυχικά ἀπό τήν πάλη τῶν δύο ἀντίθετων κόσμων, μεταξύ τῶν ὁποίων ταλαντεύεται. Θά καταντήσει νά εἶναι «ἀνήρ δίψυχος», μέ ἀποκαρδιωτικές μεταπτώσεις, «ἀκατάστατος ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ» (Ἰακ. α’ 8). Ἐνῶ ἀντίθετα ὁ ἐκεῖνος πού ἀκολουθεῖ ἕνα καί μόνο δρόμο, ἔστω καί ἄν κάποτε οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου τόν παρεξηγοῦν καί τόν ἀφήνουν μόνο, προκόπτει καί εὐτυχεῖ. Ἄλλωστε ἡ ἀμαρτία εἶναι τόσο σκληρή, ὁρμητική καί αὐθάδης, ὥστε δέν ἀφήνει τίποτε ἄλλο νά σταθεῖ κοντά της. Ὅ,τι εὐγενικό, εὐαίσθητο καί ὡραῖο πάει νά ἀναπτυχθεῖ μαζί της, τό καταπνίγει. Πολύ περισσότερο, ἐφόσον ὁ ἄνθρωπος λαμβάνει ἀπό τήν ἀρχή μία τόσο ἡττοπαθῆ στάση ἀπέναντί της. Ὅπως τά ἀγκάθια εὔκολα ἀναπτύσσονται καί θεριεύουν καί δέν ἀφήνουν τά ἥμερα φυτά νά ἀναπτυχθοῦν, ἔτσι καί ἡ ἁμαρτία, ἐάν δέν τήν ἀντιμετωπίσουμε δυναμικά, θά πνίξει στή γέννηση της τήν ὁποιαδήποτε ἀρετή. Μήπως αὐτό δέν πάθαινε συχνά καί ὁ ἀρχαῖος Ἰσραήλ; Ὅταν συμβιβαζόταν μέ εἰδωλολατρικούς λαούς, τελικά γινόταν εἰδωλολάτρης.

Ἀλλά εἶναι καιρός νά ἐξετάσουμε τόν τρόπο, μέ τόν ὁποῖο θά μπορέσουμε νά μείνουμε ἀνυποχώρητοι, σταθερά ἀφοσιωμένοι στόν Θεό.

Πολύ θά βοηθηθοῦμε, ἐάν μέσα μας κάνουμε τό θεμελιῶδες ξεκαθάρισμα. Ἐφόσον ὁ Θεός εἶναι ἡ πηγή τῆς ζωῆς καί ὁ μόνος ἐγγυητής τῆς εὐτυχίας μας, πυξίδα σέ κάθε ἀπόφαση καί ἐνέργειά μας δέν μποροῦμε νά ἔχουμε ἄλλη ἀπό τόν ἅγιο Νόμο του. Αὐτό σημαίνει ὅτι στίς ἰδιοτροπίες καί ἀπαιτήσεις τοῦ κακοῦ ἑαυτοῦ μας, ὁ ὁποῖος ζητᾶ νά λοξοδρομεῖ, ἐμεῖς θά ἐπεμβαίνουμε δυναμικά καί ἀποφασιστικά, γιά νά τόν ἐπαναφέρουμε στό σωστό. Ὁμοίως, ἐάν ἄλλοι συνάνθρωποί μας ἀδιαφώτιστοι μᾶς χαρακτηρίζουν «μονόπλευρους», «φανατικούς» ἤ «ἀπόκοσμους», νά μήν κλονιζόμαστε, ἁπλῶς νά ἐλέγχουμε τήν πορεία μας. Εἴμαστε πάνω στήν γραμμή τοῦ θείου Νόμου; Ἀκολουθοῦμε μέ πιστότητα τό ἅγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ; Οἱ ἄλλες γνῶμες, ὅσο εὔλογες καί ἄν φαίνονται, περισσεύουν. Ἄλλωστε, ἄν πρόκειται κάποιοι νά δυσαρεστηθοῦν μέ τή ζωή μας, αὐτοί πρέπει νά εἶναι ἄνθρωποι, ποτέ ὁ ἅγιος Θεός.

Προέκταση αὐτοῦ εἶναι καί ἡ ἀρχή νά μήν ἐπιχειροῦμε ποτέ κριτική τοῦ θείου Νόμου, νά μήν ἀνοίγουμε διάλογο μέ τόν πονηρό καί νά μή δεχόμαστε οὔτε τήν παραμικρή ὑποχώρηση σέ ὅσα μᾶς ἔχει πεῖ ὁ Θεός. Μικρή ὑποχώρηση ἔκανε καί ἡ Εὔα στήν ἀρχή, ἄνοιξε διάλογο μέ τόν διάβολο, καί πόσο τελικά ζημιώθηκε. Παρόμοια ζημιά θά ἔλθει καί σ’ ἐμᾶς, ἐάν ἀνοίξουμε τά αὐτιά σέ δῆθεν «νέες ἀπόψεις» γιά τόν Χριστιανισμό καί τήν θρησκευτική ἀνατροφή τῶν παιδιῶν μας, σε λεγόμενες «ἀναθεωρήσεις» καί «ἐκσυγχρονισμούς» τοῦ Εὐαγγελίου. Γιατί ὅλες αὐτές οἱ ἠχηρές προτάσεις δέν ἔχουν ἄλλο σκοπό ἀπό τό νά μᾶς ὁδηγήσουν σέ ὀλέθριους συμβιβασμούς καί νά προξενήσουν ρήγματα καί ζημιά στήν ψυχή.

Ἀλλά καί στίς ἀνεπαίσθητες μικρές ὑποχωρήσεις τῆς καθημερινῆς ζωῆς πρέπει ἰδιαίτερα νά προσέξουμε. Γιατί ἡ ἀναγκαστική τριβή μέ τό κακό κάποτε δημιουργεῖ ἐθισμό καί συμβιβασμό. Δέν μποροῦμε νά χρησιμοποιοῦμε τήν δικαιολογία «ἔτσι κάνουν ὅλοι». Ἡ διαπίστωση τοῦ πολύπειρου θεόπνευστου σοφοῦ πρέπει συχνά νά ἔρχεται στό νοῦ καί νά μᾶς ἀφυπνίζει. «Ὁ ἐξουθενῶν τά ὀλίγα κατά μικρόν πεσεῖται» (Σοφ. Σειρ. ιθ’ 1). Ἐκεῖνος, πού δέν δίνει σημασία στά μικρά, θά πέσει τελικά ἔξω.

Τό πιό ἀξιοσημείωτο στό θέμα μας εἶναι ὅτι οἱ συμβιβασμοί ἐμφανίζονται καί μᾶς ἀπειλοῦν κυρίως σέ στιγμές πνευματικῆς στασιμότητας. Τότε ἀκριβῶς πού μειώνεται ἡ βαθειά ἱκανοποίηση τῆς ψυχῆς ἀπό τή ζωή τῆς χάριτος.

Ἑπομένως, ἡ πιό ἀσφαλής καί ριζική ἀντιμετώπιση τοῦ πειρασμοῦ καί τοῦ κινδύνου εἶναι νά πλησιάζουμε ἀδιάκοπα, ὅλο καί περισσότερο τόν Ἅγιο Θεό, νά ἐντρυφοῦμε στήν ὡραιότητα τῆς πνευματικῆς ζωῆς, νά ἐπιζητοῦμε ἄπληστα τίς ἀνεξάντλητες πνευματικές τέρψεις τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν, ὁπότε ἡ καρδιά μας συνεχῶς θά καθαρίζεται καί θά προσκολλᾶται ἰσχυρότερα στόν ἕνα Κύριο, γιά νά εὐφραίνεται καί νά ζεῖ μαζί του εὐτυχής στούς αἰῶνες.