16.03.2020 ΔΕΥΤΕΡΑ Γ΄ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Γενέσεως τὸ Ἀνάγνωσμα

(Κεφ. ς', 9-22)

Νῶε ἄνθρωπος δίκαιος, τέλειος ὢν ἐν τῇ γενεᾷ αὐτοῦ, τῷ Θεῷ εὐηρέστησε Νῶε. Ἐγέννησε δὲ Νῶε τρεῖς υἱούς, τὸν Σήμ, τὸν Χάμ, τὸν Ἰάφεθ. Ἐφθάρη δὲ ἡ γῆ ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐπλήσθη ἡ γῆ ἀδικίας. Καὶ εἶδε Κύριος ὁ Θεὸς τὴν γῆν, καὶ ἦν κατεφθαρμένη, ὅτι κατέφθειρε πᾶσα σάρξ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ ἐπὶ τῆς γῆς. Καὶ εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς τῷ Νῶε· Καιρὸς παντὸς ἀνθρώπου ἥκει ἐναντίον μου, ὅτι ἐπλήσθη ἡ γῆ ἀδικίας ἀπ' αὐτῶν, καὶ ἰδού, ἐγὼ καταφθείρω αὐτούς, καὶ τὴν γῆν. Ποίησον οὖν σεαυτῷ κιβωτὸν ἐκ ξύλων ἀσήπτων, τετραγώνων, νοσσιὰς ποιήσεις κατὰ τὴν κιβωτόν, καὶ ἀσφαλτώσεις αὐτὴν ἔσωθεν καὶ ἔξωθεν τῇ ἀσφάλτῳ. Καὶ οὕτω ποιήσεις τὴν κιβωτόν, τριακοσίων πήχεων τὸ μῆκος τῆς κιβωτοῦ, καὶ πεντήκοντα πήχεων τὸ πλάτος, καὶ τριάκοντα πήχεων τὸ ὕψος αὐτῆς. Ἐπισυνάγων ποιήσεις τὴν κιβωτόν, καὶ εἰς πῆχυν συντελέσεις αὐτὴν ἄνωθεν, τὴν δὲ θύραν τῆς κιβωτοῦ ποιήσεις ἐκ πλαγίων, κατάγαια διώροφα καὶ τριώροφα ποιήσεις αὐτήν. Ἐγὼ δὲ ἰδοὺ ἐπάγω τὸν κατακλυσμόν, ὕδωρ ἐπὶ τὴν γῆν, καταφθεῖραι πᾶσαν σάρκα, ἐν ᾗ ἐστι πνεῦμα ζωῆς ὑποκάτω τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ὅσα ἂν ᾖ ἐπὶ τῆς γῆς, τελευτήσει. Καὶ στήσω τὴν διαθήκην μου μετὰ σοῦ, εἰσελεύσῃ δὲ εἰς τὴν κιβωτόν, σύ, καὶ οἱ υἱοί σου, καὶ ἡ γυνή σου, καὶ αἱ γυναῖκες τῶν υἱῶν σου μετὰ σοῦ. Καὶ ἀπὸ πάντων τῶν κτηνῶν, καὶ ἀπὸ πάντων τῶν ἑρπετῶν καὶ ἀπὸ πάντων τῶν θηρίων, καὶ ἀπὸ πάσης σαρκός, δύο δύο ἀπὸ πάντων εἰσάξεις εἰς τὴν κιβωτόν, ἵνα τρέφῃς μετὰ σεαυτοῦ, ἄρσεν καὶ θῆλυ ἔσονται. Ἀπὸ πάντων τῶν ὀρνέων τῶν πετεινῶν κατὰ γένος, καὶ ἀπὸ πάντων τῶν κτηνῶν κατὰ γένος, καὶ ἀπὸ πάντων τῶν ἑρπετῶν τῶν ἑρπόντων ἐπὶ τῆς γῆς κατὰ γένος αὐτῶν, δύο δύο ἀπὸ πάντων εἰσελεύσονται πρὸς σέ, τρέφεσθαι μετὰ σοῦ, ἄρσεν καὶ θῆλυ. Σὺ δὲ λήψῃ σεαυτῷ ἀπὸ πάντων τῶν βρωμάτων, ἃ ἔδεσθε, καὶ συνάξεις πρὸς σεαυτόν, καὶ ἔσται σοι, καὶ ἐκείνοις φαγεῖν. Καὶ ἐποίησε Νῶε πάντα, ὅσα ἐνετείλατο αὐτῷ Κύριος ὁ Θεός, οὕτως ἐποίησε.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἰερεμίου)

 9. Αὐτή εἶναι ἡ ἱστορία τοῦ Νῶε.Ὁ Νῶε ἦταν ἕνας ἄνθρωπος δίκαιος, τέλειος στήν γενεά του. Καί εὐαρέστησε στόν Θεό.

10. Γέννησε δέ ὁ Νῶε τρεῖς υἱούς: τόν Σήμ, τόν Χάμ καί τόν Ἰάφεθ.

11.Ἀλλά ἡ γῆ διεφθάρη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί γέμισε ἀπό ἀδικίες.

12.Καί εἶδε ὁ Κύριος ὁ Θεός τήν γῆ ὅτι εἶναι διεφθαρμένη, γιατί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶχαν διαφθείρει τήν ζωή τους στήν γῆ.

13.Καί εἶπε ὁ Κύριος ὁ Θεός στόν Νῶε: «Τελείωσε ὁ καιρός τῆς μακροθυμίας γιά τούς ἀνθρώπους, γιατί γέμισε ἡ γῆ ἀπό τίς ἀδικίες τους καί πῆρα τήν ἀπόφαση νά καταστρέψω αὐτούς καί τήν γῆ.

14.Κάνε γιά τόν ἑαυτό σου κιβωτό ἀπό τετράγωνα ξύλα· νά τήν κάνεις μέ μικρά δωμάτια καί νά τήν ἀλείψεις μέ πίσσα μέσα καί ἔξω.

15.Ἔτσι νά κάνεις τήν κιβωτό: Τό μῆκος της νά εἶναι τριακόσιοι πήχεις, τό πλάτος της πενήντα καί τό ὕψος της τριάντα πήχεις.

16.Θά βάλεις στέγη στήν κιβωτό καί θά τήν τελειώσεις σέ ἕνα πῆχυ ἐπάνω· τήν δέ εἴσοδο τῆς κιβωτοῦ θά τήν κάνεις στά πλάγια· θά τήν διαιρέσεις σέ ἰσόγειο, πρῶτο καί δεύτερο ὄροφο.

17Ἐγώ θά κάνω κατακλυσμό ὑδάτων στήν γῆ, γιά νά καταστρέψω κάθε πλάσμα πού εἶναι κάτω ἀπό τόν οὐρανό καί ἔχει μέσα του πνοή ζωῆς· ὁ,τιδήποτε βρίσκεται στήν γῆ θά πεθάνει.

18.Θά συνάψω ὅμως τήν διαθήκη μου μέ σένα· στήν κιβωτό θά μπεῖς ἐσύ καί οἱ υἱοί σου, ἡ γυναίκα σου καί οἱ γυναῖκες τῶν υἱῶν σου μαζί σου.

19.Ἀκόμα θά βάλεις στήν κιβωτό ἀνά δύο ἀπό κάθε εἶδος ζώου· ἀπό ὅλα τά ἑρπετά καί τά θηρία καί γενικά ἀπό κάθε ζῶο καί θά τά τρέφεις μαζί σου· τό κάθε ζευγάρι θά ἀποτελεῖται ἀπό ἕνα ἀρσενικό καί ἀπό ἕνα θηλυκό.

20.Ἀπό ὅλα τά εἴδη τῶν πτηνῶν καί ἀπό ὅλα τά εἴδη τῶν κτηνῶν καί ἀπό ὅλα τά εἴδη τῶν ἑρπετῶν τῆς γῆς ἀνά δύο, ἀρσενικό καί θηλυκό, ἀπό ὅλα, θά ’ρθοῦν σέ σένα, γιά νά τρέφονται μαζί σου.

21.Πάρε ἐπίσης μαζί σου ἀπό κάθε φαγητό πού τρώγεται καί συγκέντρωσέ τα κοντά σου, γιά νά χρησιμεύσουν ὡς τροφή καί γιά σένα καί γι’ αὐτά».

22.Καί ἔκανε ὁ Νῶε ὅλα ὅσα τόν διέταξε Κύριος ὁ Θεός. Ἔτσι ἔκανε!

Παροιμιῶν τὸ Ἀνάγνωσμα

(Κεφ. Η', 1-21)

Υἱέ, σὺ τὴν σοφίαν κήρυξον, ἵνα φρόνησίς σοι ὑπακούσῃ· ἐπὶ γὰρ τῶν ὑψηλῶν ἄκρων ἐστίν, ἀνὰ μέσον δὲ τῶν τρίβων ἕστηκε· παρὰ γὰρ πύλαις δυναστῶν παρεδρεύει, ἐν δὲ εἰσόδοις ὑμνεῖται. Ὑμᾶς, ὦ ἄνθρωποι, παρακαλῶ, καὶ προΐεμαι ἐμὴν φωνὴν υἱοῖς ἀνθρώπων. Νοήσατε ἄκακοι πανουργίαν, οἱ δὲ ἀπαίδευτοι ἔνθεσθε καρδίαν. Εἰσακούσατέ μου· σεμνὰ γὰρ ἐρῶ, καὶ ἀνοίσω ἀπὸ χειλέων ὀρθά. Ὅτι ἀλήθειαν μελετήσει ὁ λάρυγξ μου, ἐβδελυγμένα δὲ ἐναντίον ἐμοῦ χείλη ψευδῆ. Μετὰ δικαιοσύνης πάντα τὰ ῥήματα τοῦ στόματός μου, οὐδὲν ἐν αὐτοῖς σκολιόν, οὐδὲ στραγγαλιῶδες. Πάντα εὐθέα ἐστὶ τοῖς συνιοῦσι, καὶ ὀρθὰ τοῖς εὑρίσκουσι γνῶσιν. Λάβετε παιδείαν, καὶ μὴ ἀργύριον, καὶ γνῶσιν ὑπὲρ χρυσίον δεδοκιμασμένον· κρεῖσσον γὰρ σοφία λίθων πολυτελῶν, πᾶν δὲ τίμιον οὐκ ἄξιον αὐτῆς ἐστιν. Ἐγὼ ἡ σοφία κατεσκήνωσα βουλὴν καὶ γνῶσιν, καὶ ἔννοιαν ἐγὼ ἐπεκαλεσάμην. Φόβος Κυρίου μισεῖ ἀδικίαν, ὕβριν τε, καὶ ὑπερηφανίαν, καὶ ὁδοὺς πονηρῶν, μεμίσηκα δὲ ἐγὼ διεστραμμένας ὁδοὺς κακῶν. Ἐμὴ βουλὴ καὶ ἀσφάλεια, ἐμὴ φρόνησις, ἐμὴ δὲ ἰσχύς. δι' ἐμοῦ βασιλεῖς βασιλεύουσι, καὶ οἱ δυνάσται γράφουσι δικαιοσύνην. Δι' ἐμοῦ μεγιστάνες μεγαλύνονται, καὶ τύραννοι δι' ἐμοῦ κρατοῦσι γῆς. Ἐγὼ τοὺς ἐμὲ φιλοῦντας ἀγαπῶ, οἱ δὲ ἐμὲ ζητοῦντες εὑρήσουσι χάριν. Πλοῦτος καὶ δόξα ἐμοὶ ὑπάρχει, καὶ κτῆσις πολλῶν, καὶ δικαιοσύνη. Βέλτιον ἐμὲ καρπίζεσθαι ὑπὲρ χρυσίον καὶ λίθον τίμιον, τὰ δὲ ἐμὰ γεννήματα κρεῖσσον ἀργυρίου ἐκλεκτοῦ. Ἐν ὁδοῖς δικαιοσύνης περιπατῶ, καὶ ἀνὰ μέσον τρίβων ἀληθείας ἀναστρέφομαι, ἵνα μερίσω τοῖς ἐμὲ ἀγαπῶσιν ὕπαρξιν, καὶ τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν ἐμπλήσω ἀγαθῶν.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (κ. Ἰωάννου Κολιτσάρα)

1. Σύ ὅμως, παιδί μου, θά διαλαλῆς ἔργω καί λόγω τήν θείαν σοφίαν, διά νά εἶναι πάντοτε εἰς τήν διάθεσίν σου ἡ σωφροσύνη καί ἡ σύνεσις.

2. Διότι ἡ σοφία αὐτή εἶναι ὁλοφάνερη. Εὑρίσκεται εἰς πανύψηλα μέρη. Στέκεται στό μέσον τῶν δρόμων, πού διέρχονται οἱ ἄνθρωποι. Εὑρίσκεται παντοῦ.

3. Εἰς τάς πύλας τῶν ἀνακτόρων, ὅπου βασιλεῖς καί ἄρχοντες κάθηνται δικασταί, παραστέκει μαζή τών· καί εἰς τάς εἰσόδους τῶν πόλεων, ὅπου πλήθη λαοῦ συγκεντρώνονται, ἐπαινεῖται καί ἐγκωμιάζεται.

4. Αὐτή ἡ θεία σοφία ὁμιλεῖ καί διακηρύττει· “σᾶς, ὤ ἄνθρωποι, παρακαλῶ, ἀπευθύνω τήν πρόσκλησίν μου πρός σᾶς τούς ἀπογόνους τῶν ἀνθρώπων.

5. Σεῖς, οἱ ἀθῶοι καί ἄκακοι, μάθετε σύνεσιν καί σεῖς, πού εἶσθε ἀκαλλιέργητοι ψυχικῶς, βάλετε νοῦν.

6. Ἀκούσατε μέ καί δεχθῆτε τά λόγιά μου, διότι θά σᾶς εἴπω πράγματα σεμνά. Ἀπό τήν καρδίαν μου θά βγάλω καί μέ τό στόμα μου θά ἐκφράσω ὀρθά καί ὠφέλιμα διδάγματα.

7. Διότι ἡ καρδία μου θά μελετήση καί ὁ φάρυγξ μου θά διαλαλήση τήν ἀλήθειαν. Εἶναι δέ ἀηδιαστικά καί σιχαμερά ἐνώπιόν μου τά χείλη, πού ψεύδονται.

8. Ὅλα τά λόγια τοῦ στόματός μου εἶναι ποτισμένα μέ τήν δικαιοσύνην. Δέν ὑπάρχει τίποτε τό διεστραμμένον καί ἐπιλήψιμον εἰς αὐτά.

9. Ὅλα εἶναι καθαρά καί φανερά εἰς ἐκείνους, πού ἔχουν τήν καλήν διάθεσιν, ὀρθά εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἀναζητοῦν καί εὑρίσκουν τήν ἠθικήν γνῶσιν καί διάκρισιν.

10. Ἐκλέξατε καί πάρετε ὡς θησαυρόν σας τήν θείαν σοφίαν καί διαπαιδαγώγησιν καί ὄχι τό ἀργύριον. Τήν γνῶσιν τῆς ἀληθινῆς σοφίας περισστερον ἀπό τόν ὁλοκάθαρον γνήσιον χρυσόν.

11. Διότι ἡ θεία σοφία εἶναι ἀσυγκρίτως προτιμοτέρα καί ἀπό τούς πλέον πολυτελεῖς λίθους. Οἱονδήποτε δέ πολύτιμον ἀντικείμενον δέν εἶναι ἀντάξιον αὐτῆς.

12. Ἐγώ, ἡ θεία σοφία, ἐγκαθιστῶ εἰς τήν καρδίαν τῶν καλοπροαιρέτων ἀνθρώπων ὀρθάς σκέψεις καί ἀγαθήν θέλησιν. Τήν ἀληθῆ γνῶσιν καί ἐπιστήμην ἐγώ τήν προσκαλῶ νά ἐγκατοικήση εἰς αὐτούς.

13. Ἐκεῖνος πού ἐμπνεόμενος ἀπό ἐμέ εὐλαβεῖται καί φοβεῖται τόν Κύριον, μισεῖ τήν ἀδικίαν, ὅπως ἐπίσης τήν ἀλαζονείαν, τήν ἔπαρσιν καί γενικῶς τούς τρόπους ζωῆς τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων. Ἐγώ ἡ ἴδια ἔχω μισήσει καί μισῶ τάς διεστραμμένας ὁδούς τῶν πονηρῶν ἀνθρώπων.

14. Ἰδική μου εἶναι ἡ ὀρθή συμβουλή καί κρίσις. Ἰδική μου δέ καί ἡ ἀσφάλεια τῶν ἀνθρώπων. Ἰδική μου εἶναι ἡ σύνεσις καί ἰδική μου εἶναι ἡ δύναμις, ὥστε παντοῦ ἐγώ νά ὑπερισχύω.

15. Χάρις εἰς ἐμέ οἱ βασιλεῖς βασιλεύουν καί κυβερνοῦν εἰρηνικῶς καί ὀρθῶς. Οἱ δέ ἄρχοντες τῶν λαῶν, φωτιζόμενοι ἀπό ἐμέ, συντάσσουν καί ἐκδίδουν ἀποφάσεις καί νόμους δικαίους.

16. Δί’ ἐμοῦ οἱ μεγιστάνες γίνονται μεγάλοι καί ἔνδοξοι, καί οἱ μονάρχαι μέ τόν ἰδικόν μου φωτισμόν κυριαρχοῦν καί κυβερνοῦν ὀρθῶς τάς χώρας.

17. Ἐγώ ἀγαπῶ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι μέ ἀγαποῦν. Ὅσοι δέ μέ ἀναζητοῦν, μέ εὑρίσκουν. Ἔτσι δέ ἀποκτοῦν χάριν ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ, καί δόξαν ἐκ μέρους τῶν ἀνθρώπων.

18. Εἰς ἐμέ ὑπάρχει καί ἀνήκει ὁ πλοῦτος καί ἡ δόξα. Δί ἐμοῦ ἐπιτυγχάνεται ἡ ἀπόκτησις πολλῶν ἀγαθῶν καί τῆς ἀρετῆς.

19. Εἶναι καλύτερον νά δρέπη κανείς καί ἀπολαμβάνη τούς ἰδικούς μου καρπούς, παρά νά θησαυρίζη χρυσόν καί πολυτίμους λίθους. Τά ἰδικά μου δῶρα εἶναι ἀσυγκρίτως ἀνώτερα, ἀπό τόν πλέον ἐκλεκτόν καί ἀνόθευτον ἄργυρον.

20. Περιπατῶ πάντοτε στούς δρόμους τῆς ἀρετῆς, ἀναστρέφομαι διαρκῶς καί εὑρίσκομαι στούς δρόμους τῆς δικαιοσύνης·

21. διά νά μοιράζω εἰς ὅσους μέ ἀγαποῦν ἀληθινόν πλοῦτον· νά γεμίζω τά θησαυροφυλάκια τῶν μέ πλῆθος ἀγαθῶν.