ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 "Συγκρότηση και φανέρωση της Εκκλησίας"

ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011

ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΦΑΝΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

           «Σημαίνεται δέ ἡ Ἐκκλησία ἐν τοῖς μυστηρίοις»

                                                       (Ὁ ἅγιος Νικόλαος Καβάσιλας)

            Τήν προηγούμενη Κυριακή σημειώναμε πώς ἡ σύναξη «ἐπί τό αὐτό» τῶν πιστῶν στούς Ὀρθοδόξους ναούς μας γιά τήν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας εἶναι συνεργία, συν-ιερουργία καί συλ-λειτουργία κλήρου καί λαοῦ. «Συνέρχονται» οἱ πιστοί μέ ἐπικεφαλής τόν ἱερουργό τῆς ἐνοριακῆς κοινότητας, γιά νά ἐπιτελέσουν ἔργο. Αὐτό ἄλλωστε σημαίνει  ἡ λέξη «λειτουργία». Νά τό ἐπαναλάβουμε: λείτου, δηλαδή τοῦ λαοῦ, ἔργον.

            Πέραν ὅμως αὐτοῦ, σημασία ἔχει τό εἶδος καί τό περιεχόμενο τοῦ ἔργου, πού ἐπιτελεῖται. Ὅταν σέ μιά ἐνοριακή κοινότητα «συνέρχονται» οἱ πιστοί μέ προεστῶτα τόν ἱερουργό, συγκροτοῦν καί φανερώνουν τό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Στόν ἅγιο Νικόλαο Καβάσιλα, πού ἔζησε τον 14^ο αἰῶνα στή Θεσσαλονίκη, ἡ λειτουργική ζωή ἀποτελοῦσε τό κύριο θέμα γύρω ἀπό τό ὁποῖο στρεφόταν ἡ ὅλη συγγραφική του παραγωγή. Μᾶς ἄφησε μεταξύ τῶν ἄλλων καί τό ἔργο του μέ τίτλο «ἑρμηνεία τῆς Θείας Λειτουργίας». Σ’ αὐτό ἐπαναλαμβάνεται μιά φράση σημαντική καί οὐσιώδης, πού μᾶς φανερώνει τί εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Μᾶς λέγει ὁ ἅγιος: «Σημαίνεται δέ ἡ Ἐκκλησία ἐν τοῖς μυστηρίοις». Δηλαδή ἡ Ἐκκλησία φανερώνεται στά μυστήρια. Κατά τήν Ὀρθόδοξη θεώρηση ὅμως τό κατεξοχήν μυστήριο εἶναι τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, πού ἐμπεριέχεται στήν ἀκολουθία τῆς Θείας Λειτουργίας.

            Ὁ ἐκκλησιασμός τῆς Κυριακής δέν εἶναι ἁπλῶς μιά συνάντηση τῶν πιστῶν γιά συμπροσευχή, οὔτε μιά εὐκαιρία γιά νά ἱκανοποιήσουν τίς ἀτομικές θρησκευτικές τους ἀναζητήσεις. Πολύ περισσότερο, αὐτός ὁ ἐκκλησιασμός τους δέν ἀποβλέπει στήν τήρηση ἑνός τυπικοῦ καί συμβατικοῦ θρησκευτικοῦ καθήκοντος. Ὁ συνεπής πιστός ὅμως, ἔχει ἐπίγνωση καί ἐν ἐλευθερία προσέρχεται στήν ἐκκλησιαστική σύναξη, γιά νά μπορεῖ νά ἔχει μετοχή καί κοινωνία στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Ἔχει γραφεῖ: «Πηγαίνω εἰς τήν Ἐκκλησίαν» σημαίνει: Πηγαίνω νά ἐνωθῶ μέ τούς ἄλλους πιστούς. Γιά νά συναποτελέσουμε τήν Ἐκκλησίαν καί ἔτσι νά δείξουμε αὐτό πού πράγματι εἴμεθα: τέκνα Θεοῦ. Να φανερώσουμε αὐτό πού κατεστάθημεν διά τοῦ ἁγίου Βαπτίσματος: μέλη τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, μέλη τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ. «Ὑμεῖς δέ», γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος πρός τούς «συνερχομένους ἐν τῇ Ἐκκλησία» Κορινθίους, «ὑμείς δέ ἐστε Σῶμα χριστού καί μέλη ἐκ μέρους». (1) Δηλαδή ἐσεῖς ὅλοι μαζί ἀποτελεῖτε τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, καί εἶστε μέλη του, ὁ καθένας σας χωριστά. «Πηγαίνω εἰς τήν Ἐκκλησίαν» σημαίνει: πηγαίνω νά ἑνωθῶ μέ τούς ἄλλους πιστούς, γιά νά συναποτελέσουμε τήν Ἐκκλησίαν. Μέ τήν πράξη μας αὐτή ἀποδεικνύουμε πώς δέν εἴμαστε πλέον διεσκορπισμένοι στά τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντα ὑπό τοῦ διαβόλου. Αντίθετα, «ἐν τῷ Χριστῷ» καί μέ τή Χάρη τοῦ Χριστοῦ, ἀποτελοῦμε ἕνα Λαόν, ἕνα Σῶμα καί ἄρα ἦλθε στόν κόσμο μας ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί ἄρχισε νά ἐνεργεῖ στήν ἱστορία….

               ….Λέμε συχνά πώς πηγαίνουμε στην Ἐκκλησία, γιά νά προσευχηθοῦμε, γιά νά λάβουμε φωτισμό, δύναμη καί Χάρη. Λησμονοῦμε ὅμως πώς ἐμεῖς εἴμαστε ἡ Ἐκκλησία, πώς ἐμεῖς τήν ἀποτελοῦμε καί μέ τίς συνάξεις μας τή φανερώνουμε. Ἀκόμη πώς ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὁ Χριστός, ἱστάμενος εἰς τό μέσον τῶν συνηγμένων μαθητῶν Του. Ἑπομένως ἡ Έκκλησία δέν εἶναι κάτι ἔξω ἀπό ἐμᾶς καί ἐπάνω άπό ἐμᾶς, ἀλλ’ εἶναι ὁ Χριστός ἀνάμεσά μας καί ἐμεῖς ἐν τῷ Χριστῷ». (2)

               Στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, πού ἐμπεριέχεται μέσα στήν ἀκολουθία τῆς Θείας Λειτουργίας, φανερώνεται καί γίνεται αἰσθητή ἡ παρουσία τοῦ μυστηρίου τῆς Ἐκκλησίας. Γι’ αύτό καί πολύ σωστά ὑποστηρίζεται πώς ἡ Θεία Εὐχαριστία καί ἡ Ἐκκλησία ταυτίζονται σέ τέτοιο βαθμό, ὥστε νά μή μπορεῖ νά ὑπάρξει ἡ μία χωρίς τήν ἄλλη. Οἱ δύο πραγματικότητες, Θεία Εὐχαριστία και Ἐκκλησία, εἶναι ἄρρηκτα δεμένες μεταξύ τους. Ἡ μία σημαίνει τήν ἄλλη καί ἡ μία δέν μπορεῖ νά νοηθεῖ χωρίς τήν ἄλλη. Ἀπό τήν ταύτιση αὐτή καταλαβαίνει καί ὁ πιό ἁπλός πιστός πώς ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι κάτι ξένο καί ἔξω ἀπό μᾶς, πού λειτουργεῖ καί ἐμεῖς πηγαίνουμε στη Θεία Λειτουργία. Μά ἐμεῖς συναγμένοι εἴμαστε ἡ Ἐκκλησία, πού κάθε φορά τελοῦμε τή Θεία Λειτουργία. (3)

               Μάλιστα ἐδῶ χρειάζεται νά ὑπογραμμίσουμε πώς σέ ὅποια ἐνορία, καί τήν πιο ὀλιγάριθμη καί τήν πιό ἀπόμακρη, τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία, φανερώνεται ἡ Ἐκκλησία στήν ὁλότητά της

               Ἑπομένως  στήν κάθε ἐνοριακή κοινότητα, πού τελεῖται ἡ Θεία Εύχαριστία, δέν ἔχουμε ἕνα μέρος τῆς καθολικής Ἐκκλησίας, ἀλλά ἡ κάθε μία ἐνορία συνιστᾶ τήν Ἐκκλησία στο σύνολό της. Μέ τά δεδομένα αὐτά ἐνδεικτικά μία ἐνορία στήν  Ἀρχιεπισκοπή τῶν Ἀθηνών μέ τό πολυπληθές καί εὐκατάστατο πλήρωμά της δέν σημαίνει πώς ὑπερτερεῖ ἔναντι μιᾶς ὀλιγάριθμης καί κατά κόσμον ἄσημης ἐπαρχιακής ἐνορίας. Σ’ ὅλες τις ἐνορίες, πού τελεῖται ἡ ἀκολουθία τῆς Θείας Λειτουργίας, ἔχουμε συγκρότηση καί φανέρωση τοῦ μυστηρίου τῆς Ἐκκλησίας στήν πληρότητά του. (4)[1]

               «Ἡ λειτουργική Σύναξη, λοιπόν, δέν εἶναι μόνον ἕνα ἀπό τά μυστήρια, μία ἀπό τίς ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι κυρίως ἡ φανέρωη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ σ΄ὅλη τή δύναμη, τήν ἁγιότητα καί τήν πληρότητά της.Μόνον δέ ἐφ΄ὅσον συμμετέχουμε σ΄αὐτήν, εἶναι δυνατόν νά αὐξανόμαστε στήν ἁγιότητα, νά ἀφήνουμε τήν ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ νά μᾶς ἁγιάσει, νά ἀφήνουμε τή Χάρη τοῦ Θεοῦ νά ὁλοκληρώσει τό ἔργον Της μέσα μας καί νά φανερώσει τό αὐτό, πού μᾶς κατέστησε ἤδη δυνάμει ὁ Θεός ἐν τῶ Χριστῶ. Θά πρέπει νά ἐπαναλάμβάνουμε μιάν βασική ἀλήθεια. Ὅταν ἡ Ἐκκλησία «συνέρχεται ἐπί τό αὐτό» γιά τήν Εὐχαριστία, ἔστω ἄν ἀποτελεῖται μόνον ἀπό δύο ἤ τρεῖς πιστούς, φανερώνει και εἰκονίζει τό Σώμα τοῦ Χριστοῦ, σ΄ὅλη τήν πληρότητά Του». (5)