ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ 2016

Π Α Υ Λ Ο Σ

          Ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δράμας,

πρός

          τόν εὐαγῆ Ἱερόν Κλῆρον καί τούς εὐσεβεῖς καί εὐλογημένους Χριστιανούς τῆς μαρτυρικῆς Ἐπαρχίας ταύτης, εὐχήν καί εὐλογίαν καί παρά τοῦ σταυρωθέντος Δεσπότου Χριστοῦ συγχώρησις.

           «Ἐσταυρώθης δι᾽ ἡμᾶς, ἵνα εἰς ἡμᾶς πηγάσῃς τήν ἄφεσιν».

          Ἀτενίζοντας σήμερα ἐπάνω στόν Σταυρό τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, τόν ὁποῖο ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἀποκαλεῖ «Ἐσταυρωμένη Ἀγάπη», αἰσθανόμαστε βαθειά συγκίνηση καί ἡ καρδιά μας γεμίζει ἀπό ἄπειρη εὐγνωμοσύνη πρός τόν δι’ ἡμᾶς Σταυρωθέντα Θεῖο Λυτρωτή.  

          Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ συναΐδιος μέ τόν Πατέρα καί μέ τό Πανάγιο Πνεῦμα σήμερα σιώπησε. Πέθανε πάνω στό σταυρό καί μετ’ ὀλίγον ἐνταφιάζεται καί σφραγίζεται στό μνῆμα. 

          Ἦλθε στόν κόσμο γιά νά γνωρίσει στούς ἀνθρώπους «ὁδούς ζωῆς» (Ψλμ. 15,11). Ἔκλινε οὐρανούς καί ντύθηκε σάρκα. Οἱ ἄνθρωποι ὅμως δέν θέλησαν νά ἀκούσουν τόν Λόγο. Τοῦ ἔσκισαν τή σάρκα, «καί ἰδού αἴρεται ἀπό τῆς γῆς ἡ ζωή αὐτοῦ» (Ἠσ. 63,8).

          Ἀφοῦ βασανίστηκε μέ τόν φρικτότερο βασανισμό ὁ Ἀρχηγός τῆς πίστεώς μας, ἀφῆκε τό πνεῦμα πάνω στό ξύλο τοῦ σταυροῦ. Πέθανε.

Ὁ θάνατος εἶναι ἡ μεγαλύτερη ταπείνωση τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτήν τήν ταπείνωση ὑπέστη ὁ Χριστός γιά τίς ἁμαρτίες μας. Εἶναι ὁ αἴρων τάς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου. Ὁ Θεός ὅπως ἀπεστράφη καί ἐγκατέλειψε τόν Ἀδάμ, ἔτσι καί κατά τόν καιρό τοῦ Πάθους ἀπεστράφη καί ἐγκατέλειψε καί τόν Χριστό, τόν δεύτερο Ἀδάμ. Ὁ Χριστός ἀφοῦ ἔγινε γιά μᾶς ἁμαρτία «τόν γάρ μή γνόντα ἁμαρτίαν ὑπέρ ἡμῶν ἁμαρτίαν ἐποίησεν, ἵνα ἡμεῖς γενώμεθα δικαιοσύνη Θεοῦ ἐν αὐτῷ» (Β΄ Κορ. 5,21), ἔγινε καί κατάρα. «Χριστός ἡμᾶς ἐξηγόρασεν ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου γενόμενος ὑπέρ ἡμῶν κατάρα» (Γαλ. 3,13). Καί ὡς ἐπικατάρατος ἐγκαταλείφθηκε ἀπό τόν Θεό. Γι’ αὐτό τήν ὥρα τῆς ὀδύνης τοῦ σταυροῦ ἔβγαλε ἐκείνη τήν σπαραξικάρδια κραυγή: «Ἠλί Ἠλί, λιμᾶ σαβαχθανί ;» δηλαδή : «Θεέ μου Θεέ μου , ἱνατί μέ ἐγκατέλειπες;» (Ματθ. 27,46). Ὑφιστάμενος τόν πνευματικό θάνατο ὁ Ἀδάμ ἐγκαταλείφθηκε ἀπό τόν Θεό, βγῆκε ἀπό τόν παράδεισο καί μπῆκε στήν θλίψη.

          Καί ὁ δεύτερος Ἀδάμ, ὁ Χριστός, ἐγκαταλείφθηκε ἀπό τόν Θεό, στερήθηκε τή χαρά καί μπῆκε στή θλίψη, τή θλίψη τῆς σταυρώσεως : «ὅς ἀντί τῆς προκειμένης αὐτῷ χαρᾶς ὑπέμεινε σταυρόν, αἰσχύνης καταφρονήσας» (Ἑβρ. 12,2). Γιά νά μᾶς ἀπαλλάξη ἀπό τήν κόλαση, μπῆκε ὁ ἴδιος στήν κόλαση καί ὑπέμεινε φρικτότατο πόνο. Ὕστερα ὑπέστη καί τόν σωματικό θάνατο, ξεψύχησε πάνω στό σταυρό ὡς κακοῦργος. Στήν πρώτη πρός Κορινθίους ἐπιστολή (15,26) ὁ σωματικός θάνατος ὀνομάζεται «ἔσχατος ἐχθρός». Γιά τήν σωτηρία μας ὁ Χριστός ταπεινώθηκε καί στόν ἴδιο του τόν ἐχθρό καί ὑπέστη τήν ἔσχατη αὐτή ταπείνωση τοῦ θανάτου.

          Τήν ταπείνωση τοῦ θανάτου ὡς ἐπί τό πλεῖστον ἐμεῖς οἱ ἁμαρτωλοί τήν ὑφιστάμεθα φυσιολογικά καί εἰρηνικά ἐνῶ τά πρόσωπα πού μᾶς περιβάλλουν μέ τή βοήθεια τῆς ἐπιστήμης ἀγωνίζονται νά κάνουν τά τέλη τῆς ζωῆς μας ὀλιγώτερο δυσάρεστα καί κατά τό δυνατόν ἀνώδυνα. Ὁ Ἀναμάρτητος ὅμως Ἰησοῦς Χριστός ὑπέστη τήν ταπείνωση τοῦ θανάτου μέσα σέ κλίμα ἀβυσσαλέου μίσους, χλευασμῶν καί ἐξευτελισμῶν.

          Ἄφησε πάνω στόν σταυρό τό πνεῦμα ποιός ; Ὁ δημιουργός τῶν πνευμάτων καί πάσης σαρκός. Ἔγινε νεκρός ποιός ; Ἡ αὐτοζωή. Ὁ Ὤν καί ὁ Ζῶν. Αὐτός πού ἀνέστησε νεκρούς κατά τό θέλημά Του. Αὐτός πού διακήρυξε, «Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή» (Ἰωαν. 11,26). Ἄν ὁ θάνατος εἶναι μεγάλη ταπείνωση γιά τόν μικρό, ἁμαρτωλό καί λόγῳ τῆς ἁμαρτίας θνητό γενόμενο ἄνθρωπο, πόσῳ μᾶλλον ὁ θάνατος, καί δή ὁ σταυρικός, ἦταν ταπείνωση γιά τόν ὕψιστο καί ἀθάνατο Θεό ! Γι’ αὐτό καί ψάλλει ἡ Ἐκκλησία «Δόξα τή μακροθυμία Σου Κύριε». 

          Ὅταν λοιπόν ὁ πλάστης τοῦ κόσμου σιωπᾶ ὑποκύπτοντας ἐπάνω στόν Σταυρό, ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ τοῦ δανείζουν τή φωνή τους, οἱ νεκροί ἀναγγέλλουν τήν ἀνάσταση τοῦ Ἐσταυρωμένου καί οἱ πέτρες ἀκόμη ἔκαναν νά ἀκουστεῖ ὁ θρῆνος τους. «Τοῦ ἡλίου ἐκλείποντος, τό καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπό ἄνωθεν ἕως κάτω, καί ἡ γῆ ἐσείσθη καί αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν, καί τά μνημεῖα ἀνεώχθησαν καί πολλά σώματα τῶν κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθη» (Λουκ. 23,45 ̇ Ματθ. 27, 51-52).

          Προτοῦ ὁ σαρκωμένος Υἱός τοῦ Θεοῦ λάβει καί σηκώσει τό σταυρό Του, ὁ σταυρός ἀνῆκε στούς ἀνθρώπους. Ὁ Χριστός πῆρε πάνω Του τό φορτίο πού συνέθλιβε τόν ἄνθρωπο. Υἱοθέτησε τό σταυρό τοῦ ἀνθρώπου, καί δέν τόν ἄφησε παρά νά ἀκολουθεῖ αὐτό τό σταυρό, ὄχι γιά νά βοηθήσει τόν Παντοδύναμο νά σηκώσει τό φορτίο, ἀλλά γιά νά κατορθώσει ὁ ἴδιος, μέ τό μικρό σταυρό πού τοῦ ἀναλογοῦσε, νά ἀκολουθήσει τήν ἀρετή τοῦ μεγάλου σταυροῦ ὅπως ἡ βαρκούλα πού ἀκολουθεῖ τό αὐλάκι τοῦ καραβιοῦ. Ἔτσι ὁ σταυρός τῆς ὀργῆς μεταμορφώνεται σέ σταυρό ἀγάπης. Ὁ σταυρός ὁ προερχόμενος ἀπό τό φρικτό ξύλο τῆς παρακοῆς ποτισμένος ἀπό τό Θεῖο αἷμα, μετατρέπεται σέ ξύλο τῆς ζωῆς. «Ἔπρεπε γάρ αὐτῷ τόν ἀρχηγόν τῆς σωτηρίας αὐτῶν διά παθημάτων τελειῶσαι. Ἐν ᾧ γάρ πέπονθεν αὐτός πειρασθείς, δύναται τοῖς πειραζομένοις βοηθῆσαι (Ἑβρ. 2,10,18).

          Ποιός θά καταμετρήσει αὐτό τό σταυρό τοῦ κόσμου ὁλόκληρου, τόν ὁποῖον φέρει ὁ δημιουργός τῆς σωτηρίας μας ; Ὁ οὐράνιος ἄρτος γίνεται λεία τῆς ἐπίγειας πείνας.

          Ἀδελφοί μου.

          Ὅσο μεγάλη καί θεία κι’ ἄν εἶναι ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ γιά νά ἑλκύσει τά πάντα πρός τό μέρος Του, δέν μπορεῖ νά μᾶς «ἑλκύσῃ ὀπίσω του» (Ἆσμα 1,4), παρά φυτεύοντας τό σταυρό μέσα μας, ἑνώνοντας τό σταυρό μας μέ τόν δικό Του. Ὅσο πιό σταθερά καί ἐν ὑπομονῇ βαστάζουμε τό φορτίο τοῦ σταυροῦ μας τόσο πιό ἄφθονα λαμβάνουμε τά δῶρα τοῦ Θεοῦ τά ἀγορασμένα χάρη στό σταυρό τοῦ Χριστοῦ : «ὅτι καθώς περισσεύει τά παθήματα τοῦ Χριστοῦ εἰς ἡμᾶς, οὕτω διά Χριστοῦ περισσεύει καί ἡ παράκλησις ἡμῶν» (Β΄ Κορ. 1,5). Ὁ ἁμαρτωλός πού βαστάζοντας θαρραλέα τό σταυρό του φθάνει στό τέλος νά προσδεθεῖ πάνω του, παραδίδοντας τόν ἑαυτό του μέ ἀνεπιφύλακτη ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, αὐτός θά ἀκούσει μαζί μέ τόν ληστή τόν χαροποιό λόγο : «Σήμερον μετ᾿ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ» (Λουκ. 23,43). Πόσο ἀφελεῖς εἶναι ὅσοι θέλουν νά «κενωθῇ ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ» (Α΄ Κορ. 1,17) καί φαντάζονται ὅτι μποροῦν νά τόν γνωρίσουν χωρίς νά γίνουν κοινωνοί τῶν παθημάτων Του ὅπως κηρύττει ὁ μέγας Παῦλος : «γνῶναι αὐτόν καί τήν δύναμιν τῆς ἀναστάσεως χωρίς τήν κοινωνίαν τῶν παθημάτων αὐτοῦ» (Φιλιπ. 3,10). Ἐάν ὁ Κύριός μας ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι «ἡ ὁδός καί ἡ ζωή» (Ἰωαν. 14,6) πού ὁδηγεῖ στή ζωή, πῶς θά μπορούσαμε νά φτάσουμε στή ζωή τοῦ Χριστοῦ χωρίς νά περάσουμε ἀπό τήν ὁδό Του ;

          Χριστιανός σημαίνει ἄνθρωπος ἐξαγορασμένος μέ τό πάθος τοῦ Χριστοῦ, ἀπό τήν τυραννία τοῦ διαβόλου ̇ θά πῇ ἄνθρωπος πού στό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἔχει τό ἀντίτιμο τῆς σωτηρίας του ̇ θά πῇ ψυχή σημειωμένη καί σφραγισμένη γιά τόν Παράδεισο.

          Γι’ αὐτό χριστιανός ἀμετανόητος δέν ἔχει καμία ἀπολογία ̇ «ὁ τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ καταπατήσας καί τό αἷμα τῆς διαθήκης κοινόν ἡγησάμενος» (Ἑβρ. 10,29) λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὅσο πολυτιμώτερη ὑπῆρξε ἡ ἐξαγορά του, τόσο βαρύτερη θά εἶναι ἡ τιμωρία του. «Πόσῳ δοκεῖτε χείρονος ἀξιωθήσεται τιμωρίας ;» (Ἑβρ. 10,29).

          Ἐμεῖς ἄς δοξάσουμε τόν δι’ ἡμᾶς σταυρωθέντα Σωτῆρα μας, ἄς βάλουμε ἀρχή μετανοίας, ἄς ὠφεληθοῦμε ἀπό τό πολύτιμο Αἷμα πού χύθηκε γιά μᾶς, ἄς δεχθοῦμε τή σωτηρία, κλίνοντες εὐλαβικά τό γόνυ τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος ἐνώπιον τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου γιά νά βροῦμε ἔλεος καί χάρη ὥστε νά ζήσωμε αἰώνια μαζί Του, γιά νά ἀπολαύσουμε κατά τήν ἡμέρα τῆς ἀδεκάστου δευτέρας παρουσίας Του «ἅ ἡτοίμασεν ὁ Θεός τοῖς ἀγαπῶσιν Αὐτόν» (Α΄ Κορ. 2,9). ΑΜΗΝ. 

Διάπυρος πρός τόν σταυρωθέντα Κύριον

Εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

†  Ο ΔΡΑΜΑΣ   Π Α Υ Λ Ο Σ