Κυριακή 22 Νοεμβρίου (Θ' ΛΟΥΚΑ)

"Ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σοῦ· ἅ δέ ἡτοίμασας τίνι ἔσται" (Λουκ.ιβ' 20).

Στό ἐρώτημα αὐτό, τό τόσο καίριο ὁ ἄφρων πλούσιος τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς ἀδυνατεῖ νά ἀπαντήσει. Καθώς ἡ ταλαίπωρη ψυχή του ἐγκαταλείπει τό βαρύ σῶμα του, νιώθει τό συγκλονιστικό ἐρώτημα πού τοῦ ἀπευθύνει ὁ ἅγιος Θεός νά μετατρέπεται σέ δριμύτατο ἔλεγχο τῆς ἀφροσύνης του. Σ' ὅλη του τή ζωή μάζευε ὑλικά ἀγαθά. Ἀλλά μόλις τώρα συνειδητοποιεῖ ὅτι δέν θά ζήσει νά τά χαρεῖ. Ὅλα θά πᾶνε χαμένα. Οἱ εὐρύχωρες ἀποθῆκες του θά διαρπαγοῦν, τά ἀμύθητα πλούτη του θά περιέλθουν σέ ἄγνωστα χέρια, τό θνητό σῶμα του θά γίνῃ συμπόσιο τῶν σκωλήκων καί ἡ ἁμαρτωλή ψυχή του κτῆμα τῶν δαιμόνων.Στό ἑξῆς δέν θά τρώει, δέν θά πίνει καί δέν θά εὐφραίνεται, ὅπως λογάριαζε, ἀλλά θά βασανίζεται αἰωνίως στή φρίκη τῆς κολάσεως. Ὅλα αὐτά ἀποδεικνύουν ὅτι ἦταν ὄντως ἄφρων ὁ πλούσιος τῆς Παραβολῆς.

Οἱ ἱεροί ἑρμηνευτές ἐπισημαίνουν περισσότερα ἀπό δέκα λάθη, ἐξ αἰτίας τῶν ὁποίων ὁ Πλούσιος τῆς Παραβολῆς ἀπεκλήθη "ἄφρον". Ὡστόσο τό οὐσιαστικότερο λάθος του εἶναι ἕνα.  Ἡ προσκόλλησή του στά ὑλικά ἀγαθά. Ζήτησε στά δημιουργήματα αὐτό πού μόνο ὁ Δημιουργός μποροῦσε νά τοῦ χαρίσει. Ἀγάπησε τά κτίσματα περισσότερο ἀπό τόν Κτίστη.  Ἡ φιλοσοφία τῆς ζωῆς του ἦταν τελείως ὑλιστική. Τόν ἀκούσαμε νά λέει στήν εὐαγγελική περικοπή: "Ψυχή μου, ἔχεις πολλά ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου". Ἐδῶ βρίσκεται τό ἀποκορύφωμα τῆς ἀφροσύνης του. Ὁ ἄφρων προσπαθεῖ νά χορτάσει τήν ἀθάνατη ψυχή του μέ ἐκλεκτά φαγητά. Ἀλλά εἴδατε καμιά ψυχή νά χορταίνῃ μέ ὑλικά ἀγαθά;  Ὤ! πόσο παραλογίζεται τό πλάσμα τοῦ Θεοῦ; Τήν ψυχή οὔτε τό ψωμί τή στηρίζει, οὔτε τό νερό τήν ξεδιψᾷ, οὔτε ἡ φιλοσοφία τή γεμίζει πλήρως, οὔτε ἡ τέχνη τήν ἱκανοποιεῖ ἀπόλυτα. Τήν ψυχή ἕνα μόνο ἀγαθό τή χορταίνει. Τό ἄκρως ἀγαθόν,  ὁ πανυπερτέλειος Δημιουργός της, ὁ Χριστός, τό Πανάγιον Πνεῦμα.

Ὁ ἄφρων Πλούσιος δέν προσφέρει τίποτε ἀπό αὐτά στήν ψυχή του παρά μόνον ὑλικά ἀγαθά. Ἀλλά οὔτε τά πολλά χρόνια πού λογάριαζε ὅτι θά ζήσει ὁ πλούσιος ἱκανοποιοῦν πλήρως τήν ἀθάνατη ψυχή. Τούς ἀσίγαστους πόθους της δέν μποροῦν νά τούς κατασιγάσουν μερικές δεκάδες ἐτῶν ζωῆς, διότι εἶναι πλασμένη γιά τήν αἰωνιότητα. Ζωή τῆς ψυχῆς εἶναι ὁ Ἀρχηγός τῆς ζωῆς, ὁ Χριστός. Μακρυά ἀπό τό Χριστό ἡ ψυχή συνθλίβεται, ὠδινᾶται, λιμοκτονεῖ, καί ἀργοπεθαίνει.

Δυστυχῶς στίς ἡμέρες μας ἡ νοοτροπία τοῦ ἄφρονος Πλουσίου κυριαρχεῖ  ἐπάνω στόν Πλανήτη μας. Τό πιό ἐνδιαφέρον θέμα τῶν συζητήσεών μας εἶναι τό πῶς θά αὐξήσουμε τά ὑλικά ἀγαθά μας. Σχεδόν ὅλοι πιστεύουμε ὅτι ἡ βελτίωση τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου θά μᾶς κάνει πιό εὐτυχισμένους.  Ὅλα τά δίνουμε γιά τό σῶμα καί γιά τήν ψυχή ψίχουλα. Ὁ κίνδυνος, πού διατρέχουμε ἀπό τήν πλεονεξία, εἶναι ὁρατός καί πρέπει μέ σοβαρότητα νά δοῦμε πῶς θά τόν ἀποφύγουμε.

Τό πρῶτο πού χρειάζεται νά κάνουμε, εἶναι νά τό πιστέψουμε βαθειά ὅτι στήν παροῦσα ζωή εἴμαστε πάροικοι. Μικροί, μεσήλικες, ἡλικιωμένοι ἀναχωροῦν γιά τό αἰώνιο ταξίδι ὁ ἕνας κατόπιν τοῦ ἄλλου. Ἆραγε, ὅμως, ἀναχωροῦν προετοιμασμένοι ἤ ἀπροετοίμαστοι, ὅπως ὁ ἄφρων πλούσιος τῆς παραβολῆς; Δέν φτάνει στή ζωή μας νά κτίζουμε μόνο σπίτια, ἀλλά νά οἰκοδομοῦμε καί τόν οἶκο τῆς ψυχῆς μας. Δέν φτάνει νά ἀποθηκεύουμε μόνον ὑλικά ἀγαθά, ἀλλά νά προετοιμαζόμαστε καί ψυχικά. Ἰδίως τώρα πού μπήκαμε στή νηστεία τῶν Χριστουγέννων νά ἐξομολογηθοῦμε, νά νηστέψουμε, νά κοινωνήσουμε, νά καθαρίσουμε τή φάτνη τῆς ψυχῆς μας, γιά νά κατοικήσει τό θεῖο Βρέφος τῆς Βηθλεέμ. Τέτοια ἑτοιμασία θέλει νά κάνουμε ὁ ἅγιος Θεός.

 Τό δεύτερο πού χρειάζεται νά κάνουμε εἶναι νά ἐκτιμήσουμε σωστά ποιά ἀγαθά φεύγοντας ἀπό τήν παροῦσα ζωή τά παίρνουμε μαζί μας καί ποιά ὄχι. Τά ὑλικά ἀγαθά δέν τά παίρνουμε μαζί μας. Ποιός πλούσιος πῆρε μαζί του κάτι ἀπό τά ἀγαθά του! Ὅλα ἐδῶ μένουν. Καί χρήματα καί κτήματα καί σπίτια. Τά μόνα πού παίρνουμε μαζί μας, εἶναι τά ἔργα τῆς ἀγάπης. "Τά δέ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ' αὐτῶν". Γι' αὐτό κι ἐμεῖς ἄς μή θησαυρίζουμε θησαυρούς ἐπίγειους, ἀλλά νά θησαυρίζουμε θησαυρούς οὐράνιους. Νά προαγόμαστε στήν ἀρετή καί τήν τελειότητα· νά δίνουμε ψωμί στόν πεινασμένο· νερό στό διψασμένο· νά φιλοξενοῦμε· νά παρηγοροῦμε· νά περιποιούμαστε τόν ἀσθενῆ· νά ἐπισκεπτόμαστε τό φυλακισμένο, νά ἐργαζόμαστε τά ποικίλα ἔργα τῆς ἀγάπης. Μόνον αὐτά μᾶς ἀκολουθοῦν στήν ἄλλη ζωή, γιά νά βροῦμε ἔλεος τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως.

Τέλος, τό τρίτο πού χρειάζεται νά κάνουμε, εἶναι νά τό πιστέψουμε καλά ὅτι "οὐκ ἐσμέν ἑαυτῶν". Ἀνήκουμε στό Θεό. Ἑπομένως στό Θεό ὀφείλουμε νά δώσουμε τήν καρδιά μας καί ὄχι στά κτίσματα. "Υἱέ μου, δός μοι σήν καρδίαν". Παιδί μου, δῶσε μου τήν καρδιά σου. Ὁ καταμερισμός τῆς ἀγάπης μας πρός κάθε ἄλλη κατεύθυνση εἶναι ἀπιστία πρός τό Θεό, προδοσία τῆς θείας ἀγάπης Του καί ὡς ἐπιλογή ἀφροσύνη. 

"Ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σοῦ· ἅ δέ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;"

Ἀδελφοί, δέν ὑπάρχει χειρότερο πρᾶγμα ἀπό τό νά ἁρπάζουν τήν θεόπλαστη καί θεοειδῆ ψυχή τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου οἱ παμπόνηροι καί παγκάκιστοι δαίμονες. Γι' αὐτό ἄς προσέξουμε νά μήν κυριευτοῦμε ἀπό τό πάθος τῆς πλεονεξίας, πού τούς δίνει τό δικαίωμα νά μᾶς ἐξουσιάζουν. Διότι ἡ εὐτυχία μας δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τά ὑλικά ἀγαθά. Ἐξαρτᾶται ἀπό τήν ὑπακοή μας στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τήν πιστή ἐφαρμογή τῶν θείων ἐντολῶν Του. Νά μᾶς ἀπασχολεῖ, λοιπόν, πῶς θά κληρονομήσουμε τό γλυκύτατο Παράδεισο και ὄχι πῶς θα θησαυρίζουμε ἀφρόνως θησαυρούς ἐπί τῆς γῆς.