Κυριακή 16 Αὐγούστου 2015 (ΙΑ΄ Ματθαίου)

«Οὐκ ἔδει καί σέ ἐλεῆσαι τόν σύνδουλόν σου, ὡς καί ἐγώ σέ ἠλέησα;» (Ματθ. ιη΄ 33).

Ἀδελφοί, ἡ παραβολή τῶν μυρίων ταλάντων προβάλλει μία ἐξαίρετη, βασιλική ἀρετή, τή συγχωρητικότητα. Ἀφορμή γιά τήν Παραβολή ἔδωσε ὁ ἀπόστολος Πέτρος, ὁ ὁποῖος πλησίασε τόν θεῖο Διδάσκαλο καί τόν ρώτησε: Μέχρι πόσες φορές θά μοῦ φταίξει ὁ ἀδελφός καί θά τόν συγχωρήσω; Εἶναι ἀρκετό ἕως ἑπτά φορές; Καί ὁ Χριστός τοῦ ἀπάντησε: - Δέν σοῦ λέω νά τόν συγχωρήσεις ἕως ἑπτά φορές, ἀλλά ἕως ἑβδομήντα φορές τό ἑπτά, δηλαδή ἀναρίθμητες φορές. Κι ἀμέσως κατόπιν διηγήθηκε τήν Παραβολή τῶν μυρίων ταλάντων, ὁ ὁποία ἀποδεικνύει παραστατικότατα ὅτι ἡ συγγνώμη μας στούς ἀδελφούς πού μᾶς λύπησαν πρέπει νά εἶναι ἀπεριόριστη. Ἀγάπη χωρίς ὅρια! Xωρίς κρατούμενα.

Ἄς ἐξετάσουμε, λοιπόν, σήμερα γιατί ὀφείλουμε νά συγχωροῦμε τούς ἀδελφούς πού μᾶς ἔφταιξαν;

           «Οὐκ ἔδει καί σέ ἐλεῆσαι τόν σύνδουλόν σου, ὡς καί ἐγώ σέ ἠλέησα;»

Ὁ πρῶτος καί κυριότερος λόγος πού ἐπιβάλλει νά συγχωροῦμε αὐτούς πού μᾶς ἔφταιξαν εἶναι γιά νά γινόμαστε ὅμοιοι μέ τόν Θεό. Τί κάνει ὁ Θεός Πατήρ, ἀδελφοί; «Ὁ Θεός ἡμῶν ἐλεεῖ». Τό ἔλεός Του μᾶς πολιορκεῖ. Ἐμεῖς ἁμαρτάνουμε καθημερινά, παραβαίνουμε τό νόμο Του καί τά προστάγματά Του καί ὁ Θεός μᾶς ἐλεεῖ. Ἀλλά καί ὁ Κύριός μας τό ἴδιο παράδειγμα μᾶς δίνει.  Σ᾿ ὅλη τήν ἐπί γῆς ζωή Του εὐεργετοῦσε ὅλους τούς ἀνθρώπους, θεράπευε «τούς καταδυναστευομένους ὑπό τοῦ διαβόλου», κι ὅταν ἡ ἀχαριστία μας τόν ἀνέβασε ἐπάνω στό Σταυρό, θερμή ἱκεσία ἀπηύθυνε στόν Οὐράνιο Πατέρα Του, νά συγχωρήσει τούς σταυρωτές Του. «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς, οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι».

Γράφει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ὅτι ὁ πρωτομάρτυρας Στέφανος ἀπό αὐτόν τό λόγο τοῦ Κυρίου μας ἔμαθε νά πεῖ γι᾿ αὐτούς πού τόν λιθοβολοῦσαν: «Κύριε, μή στήσῃς αὐτοῖς τήν ἁμαρτίαν ταύτην». Καί ὅλοι γενικά οἱ ἅγιοι, ὅπως ὁ ἅγιος Διονύσιος πού συγχώρησε τόν φονιά τοῦ ἀδελφοῦ του, ἀπό αὐτόν τόν λόγο τοῦ Ἐσταυρωμένου ἔμαθαν νά συγχωροῦν τούς ἐχθρούς τους.

 Ἄν θέλουμε κι ἐμεῖς νά εἴμαστε παιδιά τοῦ Θεοῦ καί μιμητές τοῦ Χριστοῦ, ὀφείλουμε νά μήν κρα­τοῦ­με στήν ψυ­χή μας κα­κί­α σ᾿ ὅ­σους τυ­χόν μᾶς ἔ­βλα­ψαν. Εἴ­τε μέ λό­γι­α πι­κρά μᾶς πί­κρα­ναν, εἴ­τε μέ συ­κο­φα­ντί­ες τραυ­μά­τι­σαν τήν ὑ­πό­λη­ψή μας, εἴ­τε μέ ἀ­δι­κί­ες ἔ­γι­ναν ἀ­φορ­μή νά κλά­ψου­με πο­λύ καί νά πονέσουμε, εἴ­τε καί τή ζω­ή μας ἀ­κό­μη ἐ­πι­βου­λεύ­τη­καν, ἔχουμε καθῆκον καί ὑποχρέωση νά συγχωροῦμε. Ὅλους καί ὅλα νά τά συγχωροῦμε! Νά ἀγαποῦμε αὐτούς πού μᾶς ἐχθρεύονται, νά εὐχόμαστε μέ τά καλύτερα λόγια γι᾿ αὐτούς πού μᾶς καταρῶνται, νά εὐεργετοῦμε ἐκείνους πού μᾶς μισοῦν καί νά προσευχόμαστε γι᾿ αὐτούς πού μᾶς μεταχειρίζονται ὑβριστικά, μᾶς περιφρονοῦν ἤ μᾶς διώκουν.

Λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος ὅτι τίποτε δέν μᾶς ἐξομοιώνει τόσο μέ τό Θεό, ὅσο τό νά εἴμαστε ἄνθρωποι συγγνώμης, εὐεργετικοί, μέ πονετική καρδιά. Ἡ συγχωρητικότητα εἶναι ἔκφραση τῆς γνήσιας ἀγάπης, μίμηση τοῦ Θεοῦ. «Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοί μαθηταί ἐστε, ἐάν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις».

Ὁ δεύτερος λόγος πού ἐπιβάλλει νά συγχωροῦμε εἶναι γιά νά συγχωρηθοῦν καί τά δικά μας ἁμαρτήματα. Ὁ ἅγιος Θεός δέχεται τή μετάνοιά μας καί συγχωρεῖ τά πολλά καί μεγάλα ἁμαρτήματά μας, ἀλλά μέ τήν ἀπαραίτητη προϋπόθεση ὅτι θά συγχωρήσουμε κι ἐμεῖς ὅσους μᾶς ἔφταιξαν. Ἄν δέν τηρεῖται αὐτή ἡ προϋπόθεση, ἀνακαλεῖται ἡ ἐξόφληση τοῦ μεγάλου χρέους τῶν ἁμαρτιῶν μας. Ὁ βασιλιάς τῆς Παραβολῆς, ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι ὁ πονηρός δοῦλος δέν συγχωροῦσε τόν σύνδουλό του, θύμωσε ὑπερβολικά, τόν κάλεσε καί τοῦ εἶπε: -Σοῦ ἐξόφλησα τό χρέος, ἐπειδή μέ παρακάλεσες. Δέν ἔπρεπε κι ἐσύ νά ἐλεήσεις τόν σύνδουλό σου, ὅπως καί ἐγώ σέ ἐλέησα; Ἀφοῦ δέν θέλεις νά τόν ἐλεήσεις, θά συνεχίσεις νά μοῦ χρωστᾶς τά μύρια τάλαντα.

Εἶναι λοιπόν ἀπολύτως ἀναγκαῖο καί ἀπαραίτητο νά συγχωροῦμε, γιά νά μᾶς συγχωρήσει κι ἐμᾶς ὁ Θεός. Ἄν διατηροῦμε ἔχθρα στήν καρδιά μας γιά τό κακό πού μᾶς ἔκαναν, οὔτε οἱ προσευχές μας, οὔτε οἱ νηστεῖες μας, οὔτε οἱ ἐλεημοσύνες μας, οὔτε ἡ ἱερά ἐξομολόγηση, οὔτε ἡ θεία κοινωνία μᾶς ὠφελοῦν σέ τίποτε.

Τέλος ὁ τρίτος λόγος πού ἐπιβάλλει νά συγχωροῦμε αὐτούς πού μᾶς ἔφταιξαν εἶναι ἡ εἰρηνική συμβίωση καί ἡ καλή συνεργασία μας μέ τούς ἄλλους ἀνθρώπους.

Κάθε συμβίωση, κάθε συνεργασία θέλει ὑπομονή καί μακροθυμία. Ἄνθρωποι εἴμαστε. Ἔχουμε τίς προτιμήσεις μας, τίς συνήθειές μας, τίς ἰδιαιτερότητές μας. Τό ζητούμενο εἶναι τίς προστριβές πού ἀναπόφευκτα δημιουργοῦνται μεταξύ μας, νά μήν τίς ἀφήνουμε στίς καρδιές μας νά χρονίζουν, ἀλλά νά τίς τακτοποιοῦμε τό συντομότερο. Δέν εἶναι σωστό νά κρατοῦμε ἀποστάσεις, νά θυμώνουμε, νά μνησικακοῦμε, νά θέλουμε νά ἐκδικηθοῦμε, νά λιώνουμε ἀπό τή θλίψη, ἀλλά νά δείχνουμε ἀνωτερότητα καί μεγαλοψυχία. Μήν ἐπιμένουμε νά βροῦμε ὁπωσδήποτε τό δίκαιό μας. Δέν θά τό χάσουμε. Θά μᾶς τό δώσει ὁ Θεός. Ὅσο πιό μακρόθυμοι εἴμαστε στόν ἀδελφό πού μᾶς ἔφταιξε, τόσο περισσότερο ἀπολαμβάνουμε τή θεία μακροθυμία. Πρῶτοι ἐμεῖς εὐεργετούμαστε, ὅταν συγχωροῦμε. Εὐφραινόμαστε ἐσωτερικά! Ἀγαλλόμαστε ψυχικά! Ἀπολαμβάνουμε τό θεῖο δῶρο τῆς εἰρήνης! Ἀλλά καί τόν ἀδελφό μας τόν ὠφελοῦμε! Χύνουμε βάλσαμο στήν καρδιά του, τή μαλακώνουμε!

Εἴθε ὁ ἅγιος Θεός νά μᾶς βοηθήσει ὅλους μας νά ἀποκτήσουμε τήν εὐλογημένη ἀρετή τῆς συγχωρητικότητας.