Κυριακή μετά τά Φῶτα

Κυριακή μετά τά Φῶτα

(Ματθ. δ΄ 12-17) (14.1.2024)

Μετά τή Βάπτιση τοῦ Κυρίου μας στόν Ἰορδάνη ποταμό, τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα μᾶς μεταφέρει στόν τόπο ἀπ’ ὅπου ξεκίνησε ὁ Χριστός τό διδακτικό ἔργο του.

Πρόκειται γιά τήν περιοχή τῆς θάλασσας τῆς Τιβεριάδας, τῆς γνωστῆς λίμνης Γεννησαρέτ. Ὀνομάζεται Γαλιλαία, καί μάλιστα Γαλιλαία τῶν ἐθνῶν, διότι ζοῦσαν ἐκεῖ ὄχι μόνον Ἑβραῖοι ἀλλά καί πολλοί ἐθνικοί, εἰδωλολάτρες.

Τήν παρουσία τοῦ Κυρίου ἐκεῖ μᾶς τήν περιγράφει ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος ὡς ἑξῆς: «Ὁ λαός, πού ζοῦσε μέσα στό πνευματικό σκοτάδι, εἶδε ἕνα δυνατό πνευματικό φῶς. Καί σ’ ἐκείνους πού ἦταν μέσα στό πνευματικό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου, ἔλαμψε σ’ αὐτούς οὐράνιο φῶς».

Στήν Τιβεριάδα, λοιπόν, ἀποκαλύπτεται τό Φῶς. Καί Φῶς εἶναι ὁ Χριστός. Ὅπως τό φῶς ἔρχεται χαράματα πρωϊνοῦ καί διαλύει, ἐξαφανίζει τό σκοτάδι τῆς νύχτας, ἔτσι καί ὁ Χριστός. Ἔρχεται νά σκορπίσει τό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας.

Ὁ Κύριος ἦλθε γιά ν’ ἀποκαταστήσει τή σχέση μας μέ τόν Θεό. Αὐτό εἶναι τό μεγάλο γεγονός.

Καί ὁ καθένας ἀπό μᾶς ὀφείλει ν’ ἀνταποκριθεῖ στήν κίνηση τοῦ Θεοῦ μέσῳ τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Θεός ἔκανε τή δική του ἐνέργεια. Κάτι πρέπει νά κάνει καί ὁ ἄνθρωπος, ἐμεῖς δηλαδή.

Στόν Παράδεισο ὁ ἄνθρωπος ἔπρεπε νά κάνει ὑπακοή στήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ καί ἀντ’ αὐτῆς ἔκαμε παρακοή. Τώρα πρέπει νά δείξει μετάνοια, ὅπως ζητᾶ ὁ Ἰησοῦς: «Ἀπό τότε ἄρχισε ὁ Ἰησοῦς νά κηρύσσει συστηματικά καί νά λέει· Μετανοεῖτε, διότι ἔφθασε σέ σᾶς ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν».

Τί ἐννοοῦμε «ἔφθασε ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν»; Θά τό ποῦμε μ’ ἕνα παράδειγμα. Ὅπως κτίζουμε τό σπίτι μας, ἔτσι καί στήν πνευματική μας ζωή κατασκευάζουμε τήν Πολιτεία τοῦ Θεοῦ ἐπί τῆς γῆς καί ζοῦμε ἐκεῖ μέ συγκάτοικους τόν Χριστό καί τούς συνανθρώπους μας.

Καί τί σημαίνει «μετανοεῖτε»; Μετάνοια σημαίνει τόν ἀληθινό τρόπο συμβίωσης μέ τούς ἄλλους. Κι ἄν δέν ἔχω τόν τρόπο, τόν βρίσκω, ἀλλάζω συμπεριφορά.

Μέ τόν ὅρο «συμπεριφορά» δέν ἐννοοῦμε μιά ἐξωτερική, τυπική ἀλλαγή ἀλλά ἐσωτερική ἀλλαγή τοῦ ἀνθρώπου. Ὄχι μιά ἐξωτερική μεταμέλεια ἀλλά ἐσωτερική διεργασία. Μιά ἀξιοποίηση τῶν δυνατοτήτων τῆς ἐλευθερίας μας.

Καί θά ρωτούσαμε: Ἀλλάζει ὁ ἄνθρωπος; Ἤ μήπως τόν καθορίζουν τά γονίδια καί τό περιβάλλον τῶν πρώτων χρόνων τῆς ζωῆς του; Πολλοί συνάνθρωποί μας λένε: «ἐγώ αὐτός εἶμαι καί δέν ἀλλάζω». Καί συνειδητοποιοῦμε πόσο μιά τέτοια στάση καθορίζει τίς σχέσεις μας, π.χ. τή σχέση τῶν συζύγων.

Εἶναι σωστό αὐτό; Ὄχι. Ἡ διαδικασία τῆς ἀλλαγῆς εἶναι ἐφικτή. Π.χ. Θυμώνω εὔκολα. Μπορῶ, ἐάν προσπαθήσω μέ τόν καλό λογισμό, τήν προσευχή καί τήν καλλιέργεια τῆς ὑπομονῆς, νά σταματήσω νά θυμώνω.

Ἡ διαδικασία ἀλλαγῆς εἶναι μακρά καί συνεχής. Ὁ Χριστός σήμερα μᾶς λέει, μετανοεῖτε, ὄχι μετανοῆστε ἅπαξ (μία φορά), ἀλλά διαρκῶς μετανοεῖτε. Ἀλλάζει, λοιπόν, ὁ ἄνθρωπος.

Μάλιστα, ἡ σύγχρονη Βιολογία ὁμιλεῖ γιά νευροπλαστικότητα τοῦ ἐγκεφάλου. Δηλαδή, ὁ ἐγκέφαλός μας διαμορφώνεται ἀνάλογα μέ τίς ἐπιλογές μας. Ἐάν προσπαθῶ νά μή θυμώνω, ὁ ἐγκέφαλός μου προσαρμόζεται σ’ αὐτήν τήν ἐπιλογή μου! Κι ἔτσι ἀλλάζω στόν χαρακτήρα καί τή συμπεριφορά μου.

Μπορεῖ ἡ μετάνοια νά μᾶς φαίνεται δύσκολη διαδικασία, ἀλλά ἀξίζει νά δοκιμάσουμε τήν ἐσωτερική μας ἀλλαγή μέ κριτήριο τή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Δηλαδή, τήν καλύτερη κατάσταση κοινοῦ βίου μέ τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους μας.