ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΕΠΙ Τῌ ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΙ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ ΤΗΣ ΜΑΡΤΥΡΙΚΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΔΡΑΜΑΣ

Π Α Υ Λ Ο Σ

Ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δράμας,

πρός ἅπαντα τά πνευματικά Αὐτοῦ τέκνα.

Συναγερμός ἑόρτιος καί  χαρμόσυνος, συναγερμός ἐθνικῆς χαρᾶς  ἀντηχεῖ σήμερα στή μαρτυρική  πόλη τῆς Δράμας, ἀλλά καί σέ ὁλόκληρο τόν ἀκριτικό νομό μας καί μᾶς  προσκαλεῖ νά ἑορτάσουμε ὡς μία  ψυχή τήν ἑκατοστή ἐπέτειο τῆς  ἐθνικῆς μας ἀναστάσεως, τό μεγαλύτερο γεγονός τῆς τοπικῆς μας ἱστορίας, τήν ἀπελευθέρωση τῆς Δράμας ἀπό τά βαριά δεσμά σκλαβιᾶς τεσσάρων καί πλέον αἰώνων καί τήν ἐνσωμάτωσή της στόν ἐθνικό κορμό τῆς φιλτάτης πατρίδας μας, τῆς Ἑλλάδος.

Τήν 1^η Ἰουλίου 1913 οἱ Ἕλληνες τῆς Δράμας ἀξιώθηκαν νά ἀπολαύσουν τό μεγάλο δῶρο τῆς ἐλευθερίας, μετά ἀπό ἀπαισιώτατη δουλεία 482 χρόνων.

Ἡ κυανόλευκος κυμάτισε ἐπί τέλους στά ἐναπομείναντα  βυζαντινά τείχη τῆς πόλης  μας καί οἱ Δραμινοί μέ ἀνεκλάλητη χαρά, ὑποδέχθηκαν τόν νικηφόρο καί δαφνοστεφῆ ἑλληνικό στρατό, ὁδηγούμενο ἀπό τόν ἀντισυνταγματάρχη Νικόλαο Μιχαλόπουλο - Ἀρκαδινό, καταλύοντας τήν ἀφόρητη ὀθωμανική δουλεία καί τήν ἀπαισιώτατη βουλγαρική κατοχή.

Ὁ πρωταγωνιστής τῶν  ἡμερῶν ἐκείνων, ὁ μακαριστός προκάτοχός μου Μητροπολίτης Δράμας κυρός Ἀγαθάγγελος Β΄ ὁ Μάγνης, σημείωσε στό ἡμερολόγιό του : «Χαρᾶς Εὐαγγέλια ! Ἐλευθερία καί Ἐλευθέρια ἑορτάζομεν, ἀπό τῆς 4 μ.μ. ἐν τῇ Δράμᾳ μας ! Ἀναπνέομεν ! Ζῶμεν ! Κινούμεθα !

... μετά τοῦ Λοχίου  καί τοῦ ἀποσπάσματος εἰσηρχόμεθα  ἐλεύθεροι πλέον εἰς τήν ἐλευθέραν Δράμαν, ἀπεστείλαμεν δέ τόν μικρόν ἀκόλουθόν μου Γεώργιον Χριστόπουλον, διά νά ἀρχίσῃ ἡ κωδωνοκρουσία καί προσεκαλέσαμεν μεγαλοφώνως πλέον τώρα τούς ἐκ τῶν παραθύρων χριστιανούς μας νά κατέλθωσιν εἰς τάς ὁδούς, ὅπερ αὐτοστιγμεί ἐγένετο.    

Ἡ ὑποδοχή ὑπῆρξε φρενητιώδης ! ! Ἄνδρες καί γυναῖκες ἔκλαιον ἐκ τῆς χαρᾶς !  Οἱ κώδωνες τῶν ἐκκλησιῶν ἀδειάλειπτοι ! !

Τά  ζήτω ἐκ μέρους Μουσουλμάνων, Ἑλλήνων  καί Ἰσραηλιτῶν ἦσαν συνεχῆ, ζωηρότατα  καί ἐξ ὅλης ψυχῆς ! Γυναῖκες καί κοράσια ἄλλαι ἔρραινον τούς στρατιώτας, ἄλλαι δι’ ἀνθοπλέκτων στεφάνων, προχειροτάτων, ἐστεφάνωναν τόν Λοχίαν καί τούς στρατιώτας !

Οἱ γηραιότεροι, οἱ φρονιμώτεροι καί σοβαρώτεροι  πρόκριτοι ὡς μικρά παιδία καί  αὐτοί ἐφώναζον ἔξαλλοι ἐκ χαρᾶς : «Ζήτω ἡ  Ἐλευθερία !»

Γυναῖκες ἠσπάζοντο τούς στρατιώτας. Μερικοί ἄνδρες ἠσπάζοντο καί τούς πόδας τῶν ἱππέων στρατιωτῶν ἐκ συγκινήσεως ! Οἱ  Ἕλληνες στρατιῶται πεζοί καί ἱππεῖς ἔκλαιον καί ἐκεῖνοι !»

Ἄς εἶναι  αἰωνία ἡ μνήμη τοῦ μακαριστοῦ Ἱεράρχου τῆς Δράμας πού διέσωσε  μέσα ἀπό τίς σελίδες τοῦ ἡμερολογίου του τίς μοναδικές αὐτές στιγμές.

Εἶναι ἀνυπολόγιστες  καί ἀπροσμέτρητες οἱ ὑπηρεσίες  τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τό Ἔθνος καί μάλιστα κατά τούς μαύρους χρόνους τῆς σκλαβιᾶς. Ποτέ δέν θά μπορέσῃ νά ἐξοφλήσῃ τό χρέος πρός Αὐτήν, οὐδέ νά ἀντισταθμίσῃ μέ ὁποιαδήποτε ἔμπρακτη ἐκδήλωση εὐγνωμοσύνης, τήν προσφορά τοῦ ἱεροῦ κλήρου πρός αὐτό.   

Ἐπειδή  ὅμως τό δένδρο τῆς ἐλευθερίας ποτίζεται  μέ αἷμα, ἐπέπρωτο, τήν προτεραία τῆς 1^ης Ἰουλίου ἡμέρα, τήν 30^η Ἰουνίου, τό ἡρωικό Δοξᾶτο μας νά πληρώσῃ τόν φόρο τοῦ αἵματος καί μάλιστα βαρύτατο, πρός ἐξαγορά τῆς ἐλευθερίας τῆς ἐπαρχίας μας. Τό Δοξᾶτο μας ἀνῆλθε στό σταυρό γιά νά ἑορτάσῃ ἡ Δράμα καί ἡ ἐπαρχία μας τήν ἐθνική Ἀνάσταση, τήν ἐλευθερία ἀφοῦ αὐτό ἀπορρόφησε τό μῖσος, τήν κακότητα, τήν ἀπανθρωπιά ἐκείνων πού εἶδαν νά διαψεύδωνται οἱ βλέψεις των στή Μακεδονία μας καί κατησχυμένοι νά ἐπιστρέψουν ἐκεῖ ἀπό ὅπου κακῶς ἐξῆλθαν. 

«Τό φιλόκαλον, τό φιλοπρόοδον, τό εὐφορώτατον καί φιλογενέστατον χωρίον μας Δοξᾶτον, ἁμιλλώμενον, κατά τήν μόρφωσιν τῶν κατοίκων, πρός τήν Δράμαν καί ἔν τισιν ὑπερέχον αὐτῆς, μετεβλήθη σήμερον εἰς ἐρείπια καί οἱ κάτοικοι εἰς σφάγια. Ἡ ἱερά λειτουργία ἐν σπουδῇ τελεσθεῖσα ἐπερατώθη εἰς τάς 8:30. Βούλγαροι στρατιῶται πεζοί καί ἱππεῖς, ὡς ἀνθρωπόμορφα τέρατα ἤρχισαν νά καίωσι τάς οἰκίας τοῦ Δοξάτου καί νά φονεύωσι λυσσωδέστατα, ἀγριώτατα καί ἀπανθρωπότατα τούς ἀόπλους κατοίκους ματαίως ἐπικαλουμένους εὐσπλαχνίαν. Οἱ δυό ἱερεῖς μου παπᾶ – Δημήτριος καί παπᾶ – Ἀδάμ καί οἱ καλλίτεροι πρόκριτοι μέ βασανιστήρια ἐφονεύθησαν ἐκ τῶν πρώτων ! Ὁ κάλαμός μου ἀδυνατεῖ νά προχωρήσῃ !!».

Μέ τούς παραπάνω δυνατούς λόγους ὁ μητροπολίτης Ἀγαθάγγελος  μᾶς παραδίδει τήν μαύρη τραγωδία τοῦ Δοξάτου μας. Ἄς εἶναι αἰωνία ἡ μνήμη τῶν θυμάτων τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἑλληνικότητος τοῦ μαρτυρικοῦ μας τόπου καί ἡ θυσία τους ἄς μᾶς ἐμπνέει καί ἄς μᾶς διδάσκει. Εἴθε κάποτε καί οἱ ἀπόγονοι τῶν σφαγέων νά καταθέσουν στά μνημεῖα τῶν σφαγιασθέντων τό στεφάνι τῆς συγγνώμης.

Τήν λαμπρά ἐπέτειο τῶν ἐλευθερίων τῆς Δράμας μας καθιστᾶ περισσότερο  λαμπρή ἡ ἔλευση πιστοῦ ἀντιγράφου τῆς θαυματουργοῦ ἱερᾶς εἰκόνος τοῦ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ πού κόμισε στήν πόλη μας ἱεροκοινοτική ἀντιπροσωπεία ἀποτελούμενη ἀπό τούς Ὁσιωτάτους Γέροντες Μάξιμο Ἰβηρίτη καί Νικόδημο Ἁγιοπαυλίτη. Ἡ ἱερά εἰκών ἐνθρονισμένη εἰς τόν ἱερό Ναό τῶν Ἁγίων Δώδεκα Ἀποστόλων θά φρουρεῖ τήν πόλη καί θά ἀποτελεῖ τεκμήριο εὐλαβείας τῶν Δραμινῶν πρός τήν ἔφορο τοῦ εὐσεβοῦς μας Γένους τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, εὐχαριστήριο ἀναφορά διά τά νικητήρια καί ἀνάμνηση τῶν λαμπρῶν ἑορτασμῶν.       

Ἐξαιρετικό γεγονός πού λαμπρύνει τούς ἑορτασμούς, εἶναι καί ἡ ἐκ βάθρων ἀνακαίνιση τοῦ ἱστορικοῦ παλαιοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ, πού συνδέεται μέ τά γεγονότα πού διαδραματίστηκαν στήν πόλη μας τά χρόνια ἐκεῖνα καί μέ τήν ἱερά μορφή τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου πού μέσα σ’ αὐτόν ἐνθρονίστηκε καί μέ τούς πύρινους λόγους του στήριξε τούς σκληρά δοκιμαζόμενους χριστιανούς κατά τά δίσεκτα ἐκεῖνα χρόνια.

Εὐχαριστῶ ὅλως ἰδιαιτέρως τήν Ἑλληνική πολιτεία, τό Δῆμο Δράμας, τά Ἐκκλησιαστικά συμβούλια καί ὅλους ὅσους συνέδραμαν στό μεγάλο αὐτό ἔργο. Ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ ἄς τούς συνοδεύῃ στή ζωή καί στά ἔργα τους.

Ἀγαπητοί  μου ἀδελφοί  !

Ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε τό ἔνδοξο παρελθόν μας, ὄχι ὡς ἀφορμή στείρας καυχησιολογίας, ἀλλά ὡς κίνητρο παραδειγματισμοῦ. Νά μή λησμονοῦμε, πώς τό χῶμα αὐτό πού πατᾶμε εἶναι ποτισμένο μέ αἷμα μαρτύρων καί σπαρμένο μέ ὀστᾶ ἡρώων. Σήμερα, στήν παρακμή τοῦ θάρρους καί τῆς ἐντιμότητας, ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό φωτεινό παράδειγμα τῶν ἡρώων καί τῶν μαρτύρων τοῦ Ἔθνους μας γιατί δείχνουν τό δρόμο πού πρέπει νά ἀκολουθήσουμε γιά νά μήν σβήσουμε ἀλλά νά μεγαλουργήσουμε.

Οἱ  πάντες μέ εὐγνωμοσύνη ἄς αἰνέσουμε  τό ὑπερύμνητο ὄνομα τοῦ Κυρίου καί τῆς Παναγίας Μητρός Του, ἄς ἀναλογισθοῦμε ποιᾶς πατρίδας εἴμαστε παιδιά, μέ πόσες θυσίες καί παλαίσματα καί αἵματα ἐξαγόρασαν οἱ πατέρες μας τήν ἐλευθερία. Ἄς ἀντλήσῃ ἀπό τό βάθος τῆς Ἐθνικῆς μας ἱστορίας ἡ ψυχή μας τό ἀνεκτίμητο, σωτήριο δίδαγμα, ὅτι ὅλοι οἱ θρίαμβοι τῆς φυλῆς μας σέ καιρούς εἰρήνης καί πολέμου κατά τούς αἰῶνες τῆς τρισχιλιετοῦς ἱστορίας τοῦ Ἔθνους μας, τελεσιουργήθηκαν σέ περιόδους πού ἄκμαζε ἡ πίστις καί ἡ εὐσέβεια !

Ἄς  ζωντανέψουν σήμερα οἱ δόξες, οἱ θρῦλοι, ἄς ἐκδηλωθῇ ἡ πίστις καί ἡ ἀφοσίωσις τοῦ Ἔθνους πρός τόν Πανάγιον Τριαδικόν Θεόν τόν ἐν χειρί κραταιᾷ καί βραχίονι ὑψηλῷ ἐλευθερώσαντα ἡμᾶς ἀπό τή μακραίωνη δουλεία καί ἄς ἀντηχήσουν οἱ θόλοι τῶν ἐκκλησιῶν τά βουνά μας καί οἱ θάλασσές μας ἀπό τόν νικητήριο παιᾶνα τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας.

Χριστός Ἀνέστη !

καί ἡ Δράμα μας Ἀνέστη !

Πρός τόν  ἐλευθερωτήν Δεσπότην Χριστόν 

Εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ο ΔΡΑΜΑΣ   Π Α Υ Λ Ο Σ